4. Uluslararası Sözlük Bilimi Sempozyumu, Türk Dil Kurumu ve Hacettepe Üniversitesi Sözlük Bilimi Uygulama ve Araştırma Merkezi iş birliğiyle 17-19 Eylül’de Hacettepe Üniversitesi İnkumu Tesisleri’nde düzenlenecek. İlki 2014’te Sakarya Üniversitesi, ikincisi 2015’te İstanbul Üniversitesi, üçüncüsü 2016’da Eskişehir Osmangazi Üniversitesi tarafından tertip edilen sempozyumun bu seferki konusu “Sözlük Biliminde Tanımlama ve Tanıklama” olacak.
Sempozyum düzenleme heyeti tarafından yapılan açıklamada, “Yaklaşık bin yıllık geçmişi ve bir geleneği bulunan Türk sözlükçülüğünde tanımlama, özellikle son yıllarda artan oranda üzerinde durulan, tartışılan bir alan haline gelmiştir. 19. yüzyılın son çeyreğine gelinceye kadar dönemin sözlükçülük anlayışı gereği kullanım sıklığı fazla olmayan, az bilinen sözcüklerin tanımlandığı, anlamını herkesin bildiği düşünülen sözcüklerin ise ‘malumdur, maruftur’ denilerek kısaca açıklandığı görülmüştür. Türk sözlükçülüğünde Ahmet Vefik Paşa ile başlayan Şemseddin Sami ile devam eden dönemde ise sözlüklerimizde tanımlama konusu önem kazanmıştır. İlk fasikülü 1943 yılında yayımlanan ve baskısı 1945 yılında tamamlanan Türk Dil Kurumunun Türkçe Sözlük’ünün birinci baskısından itibaren her baskısında tanımlama ilkeleri geliştirilerek bugüne ulaşılmıştır. Sözlüklerin elektronik ortama aktarılmasından sonra gerek söz varlığının gerek tanımların karşılaştırmalı bir biçimde incelenmesi sonucunda sözlük biliminin çeşitli alanlarında olduğu gibi tanımlamalar da sorgulanmaya başlamıştır” denildi.
Sempozyumda tanımlamanın yanı sıra tanıklama konusu üzerinde durulacağı belirtilen açıklamada, “Sözlükçülükte bir başka sorunlu alan da tanıklamadır. Sözlükte yer alan sözün anlamını en açık bir biçimde ortaya koyabilmek amacıyla tanımın yanı sıra örnek cümlelere yer verilmesi öteden beri başvurulan bir yöntemdir. İlk sözlüğümüz ‘Divanu Lugati’t-Türk’ten bu yana sözlüklerimizde yer alan örneklerin belirlenişi, seçimi, veriliş biçimi sözlükten sözlüğe, dönemden döneme farklılıklar göstermektedir. Günümüzde derlem tabanlı hazırlanan sözlüklerin bu sorunu çözebileceği görülse de tanıkların yorumlanması, değerlendirilmesi yine sözlük hazırlayıcılarına kalmaktadır” ifadelerine yer verildi.
3 gün sürecek sempozyumda yurt içinden ve yurt dışından katılacak bilim adamları 33 bildiri sunacak.
