Cinsiyeti tayin edilmiş spermalarla karlılık arttırılacak

Tarım Gıda ve Hayvancılık Bakanlığı’nca desteklemelerde yapılan değişikliğin ardından Aydın İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği yeni bir proje hazırladı. Proje kapsamında yurtdışından ithal edilecek cinsiyeti tayin edilmiş erkek spermalarla yapılacak kullanma melezlemesi uygulaması ile artık Aydınlı yetiştiricinin besi materyalinden elde ettiği karlılık oranı artacak.
2016 yılı için planlanan hayvancılık desteklemelerinin uygulamalarında, Bakanlık tarafından yapılan bazı değişikliklerin ardından Aydın İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği olarak proje hazırladıklarını belirten Başkan Mehmet Sedat Güngör, “Bakanlığımızın yeni uygulamasına göre buzağı desteklemelerinde sistemlerde kayıtlı annelerden doğan her buzağı için verilecek desteklemede suni tohumlamadan doğma şartı kaldırıldı. Ayrıca farklı ırktan sperma kullanımı serbest bırakıldı. Bu değişiklikler ile damızlık sığır yetiştiricilerinin kayıt dışı tohumlar ve boğa kullanımı ile yaptığı tohumlama sayılarında artış gözlemliyoruz. Bu durumun daha da artması bekleniyor. Çünkü farklı baba kullanılarak elde edilen melez yavrunun besi performansındaki artılar yetiştiriciler tarafından fark edildi. Bu gerçek kapsamında ilimizde farklı ırktan doğan buzağılar ve baba kaydı bulunmayan melez ırkların sayısı artarken, sertifikalı saf ırklarımızın sayısı azalmaya başladı” diyerek saf ırkın kaybolmaması için proje çalışması yaptıklarını söyledi.
“Tedbir Alınmazsa 5 Yılda yok oluyor”
Yetiştiriciler olarak gerek Aydın’da gerekse ülke genelinde pek çok birlik tarafından yıllardır yapılan özverili çalışmalar sonucu elde edilen saf ırkların kaybolma tehlikesi ile karşı karşıya geldiğini kaydeden Aydın İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliği Başkanı Güngör, “Farklı ırktan sperma uygulamasının devam etmesi halinde, gelecek beş yıl içerisinde Türkiye’de damızlık belgeli safkan sığır sayısında ciddi bir azalma beklenmektedir. Bu öngörüden de anlaşılabileceği üzere, belirli standartlarda ve kontrollü bir şekilde yapılmayan melezleme uygulamaları, yıllardan beri emek harcanarak belli bir noktaya getirilen saf ırklardaki ıslah çalışmalarına dönüşü olmayacak ciddi zararlar verebilecektir. Bu sorunlardan yola çıkarak, bugüne kadar yapılan ıslah çalışmalarına ket vurulmaması, ama aynı zamanda yetiştiricilerin de melezlemenin sağlayacağı fırsatlardan yararlanması adına ADSYB tarafından ‘Sütçü İşletmelerden Dönemsel Besi Materyali Üretimi İçin Faydalanma’ projesi tasarlanmış ve uygulanmaya başlanmıştır” diyerek proje ile kontrolsüz melezleme sonucu saf ırkın bozulmasının önüne geçileceğini söyledi.
“Aydın Sahip Olduğu Avantajı Daha Verimli Kullanacak”
Aydın’ın hayvancılık bakımından da oldukça avantajlı bir il olduğunu ve Birlik olarak bu avantajın verimli kullanılması için çalıştıklarını kaydeden ADSYB Başkanı Mehmet Sedat Güngör, “Aydın ili özelinde kontrolsüzce yapılabilecek melezlemelerin, yıllardır süren ıslah çalışmaları ile elde edilen saf ırk damızlıkları bozmasına izin verilmemelidir. Bu tespitlerin yönlendirmesiyle, ADSYB tarafından cinsiyeti tayin edilmiş erkek spermalar ile yapılacak dönemsel kullanma melezlemesi uygulaması planlanmıştır. Bu sayede saf ırkları bozmadan yürütülecek proje ile ticari karlılığın artırılmasını hedefliyoruz” dedi.
“Cinsiyeti Tayin Edilmiş Spermalar Kullanılacak”
Projenin en önemli ayağının cinsiyeti tayin edilmiş erkek spermalar olduğunu ve bu şekilde yetiştiricinin hem karlılık oranının artacağını hem de işletmedeki saf ırkın koruncağını ifade eden Başkan Güngör, “Üç yıl sürmesi planlanan projemizin, kontrolsüz melezleme uygulamaları ile oluşabilecek zararların önüne geçip, büyükbaş hayvancılık alanında et üretimi artışını sağlayarak ithalatı azaltıp, ıslahın gelişimine katkı sağlaması öngörülmüştür. Proje kapsamında yapılacak kullanma melezlemesi çalışmaları tamamıyla Birliğimiz kontrolünde yapılacaktır. Yapılacak bu proje sayesinde melezleme faaliyetleri, yetiştiricilere avantaj sağlayan bir uygulamaya dönüşecektir. Çünkü proje kapsamında elde edilecek melez buzağıların %99’u erkek olacağından, besi materyali olarak daha yüksek fiyatla satılabileceklerdir” dedi.
Aydın’da üretilen kırmızı etin kalitesinin yüksek olmasına rağmen, birim hayvan başına üretilen kırmızı etin düşük olmasının, büyükbaş hayvan besi programlarının bir eksikliği olarak değerlendirilebildiğini kaydeden Başkan Güngör, “Kullanılan besi materyali, besi programlarının en önemli unsurudur. Bir besi materyalinin erkek, melez ve genç olması işletmeye çok ciddi katkılar sağlayabilir. Aydın’da hayvansal ürünleri değerlendirecek özellikle kırmızı et entegre tesislerinin azlığı gibi sorunlar da bulunmaktadır. Üretilecek kaliteli ve bol kırmızı et bu tür işletmelerin kurulup karlı bir şekilde devam etmesine de önayak olacak ve kaynak sağlayacaktır. Projemiz süregelen ıslah faaliyetlerinin devam etmesine ve gelişmesine de hizmet edecektir. Aynı zamanda, Onuncu Kalkınma Planı’nında belirlenen etçi tip sığır ve koyun yetiştiriciliğinin gelişmesine ağırlık verilmesi hedefine ulaşılmasına da katkı sağlayacaktır. İlaveten, bu proje ile Aydın ili damızlık sığır yetiştiricilerinin saf damızlık yetiştirmesine destek olunurken, kaliteli besi materyali ve kırmızı et üretiminin de önü açılacaktır. Uzun vadede ise, önemli bir model oluşturup, ülke geneline yayarak hayvancılığın gelişimine katkı sağlaması beklentiler arasındadır” diyerek proje sonucunda, elde edecek verilerin gelecek projelere ışık tutarak yeni hayvancılık politikalarının şekillenmesine katkı sağlayacağını kaydetti.