Denizli’nin Kale ilçesine bağlı Yenidere Mahallesi’nde tütün üreticileri, tütünlere bulaşan ve kısa zamanda kurumasına neden olan mozaik isimli virüs nedeniyle binlerce lira zarar etti. Çiftçiler, zararı en aza indirmek için ekili tarlalarını bozup tekrar yenisini ekmeye başladı.
Denizlili tütün yetiştiricileri son yıllarda bölgede görülen virüs hastalıkları nedeniyle zor zamanlar geçiriyor. Ülkemize tütün üretiminde önemli bir paya sahip olan Denizli’nin Kale ilçesinde tütün üreticileri tarlalarına bulaşan ‘Mozaik Virüsü’nün verdiği hasardan dolayı binlerce lira zarar ediyor. Çiftçilerin ektiği tütünler daha büyümeden virüse teslim olup kuruyor. Bölgede son üç yıldır görülmeye başlayan ‘Mozaik Virüsü’ tütün yetiştiricilerini büyük ölçüde maddi zarara uğratıyor. Bölgeye ilk olarak 2016 yılında gelen virüs, o yıl çiftçilerin ürünlerinden yüzde 80 civarında zarar etmesine neden oldu. Mayıs-Haziran aylarında havaların nemli ve yağışlı geçmesiyle yabancı otlar, tirips ve beyazsinek gibi etmenlerle bulaşan virüs, bulaştığı tütünün yapraklarını önce noktalar halinde sarartıp sonra da tamamen kurumasına eden oluyor. Bu yıl da tütün ekim zamanının yağışlı geçmesi virüsün yayılmasına neden oldu. Geçtiğimiz haftalardaki yoğun yağışların öncesinde ekimi tamamlanan tütünlerin tamamında virüs bulunuyor. Ziraat Mühendislerinin de bir çözüm bulamadığı hastalık karşısında çiftçiler, zararı en aza indirebilmek için tüm imkanlarını seferber ediyor. Çiftçiler virüsü yaprakları toplayamadan, yapraklar kısa sürede tamamen kuruyor. Virüs karşısında bazı çiftçiler, ektikleri mahsulleri bozup yerine yenisini dikiyor. Herhangi bir zirai ilaç ile önlenemeyen virüs karşısında çiftçiler, virüsün gelmesine neden olan yabancı otları, tirips ve beyazsineği tarlalarından uzak tutarak önlem almaya çalışıyor.
“Virüs nedeniyle dikili tarlamı bozup yeniden dikim yapıyorum”
Kale ilçesinin Yenidere Mahallesi’nde çiftçilik yapan Ahmet Honluk da mozaik virüsünden dolayı tütünün de hasar meydana gelenler arasında. Honluk, erken ekim yaptığı tütünlerin tamamında virüs olması nedeniyle ekili tarlasını sürüp yeniden dikim yaparak zararı en aza indirmeye çalışıyor. Virüsün nemli ve yağışlı havayı sevmediğini belirten Honluk, “Bu virüs geldiği zaman tütünü bitiriyor. Bu tarladaki ürünlerime virüs bulaştığı için tarlayı bozdum, yenisini dikiyorum. Virüs, bulaştıktan sonra tütünlerin tepesini kıvırtıp, yapraklarında benekler oluşmasına neden oluyor. Tütün sonrasında kuruyor. Virüs sadece benim tarlamda değil, ege bölgesinin tamamında var ve çiftçiler bu yüzden ciddi maddi zararlar etti. Bizim zaten ekonomimiz sıfır, 10 liradan tütün satıp zaten zarar ediyoruz. Üstüne bir de virüs gelince ekonomimiz iyice batıyor. Virüs ilk olarak iki sene önce görüldü burada ve sadece tütün değil tüm çiftçilere ciddi zararlar verdi” dedi.
“Hastalığa karşı baştan önlem alıyoruz”
Tütünlerin normalde ekildikten bir ay sonra 30 santimetre büyüklüğüne ulaşması gerektiği fakat virüs bulaşan tütünlerin bodur kaldığını ve zamanla sarararak kuruduğunu ifade eden Hüseyin Honluk ise, “Normalde dikim sonrası tütünlerimizin boyu şu anda 30 santimetre civarında olması gerekiyordu. Ama virüs nedeniyle boyları bodur kaldı. Bu virüs tütünün ilerlemesini engelliyor ve kurumasına neden olup bitiriyor. Bölgeye hastalık bundan iki sene önce de gelmişti. O zaman ürünlerimizden yüzde 80 oranında zarar görmüştük. Geçen yıl bu hastalığı görmedik, ürünlerimizde bolluk vardı. Ama bu yıl hastalığa karşı baştan çaremize bakıyoruz. Tarlalarımızı bozup tekrardan dikiyoruz” diye konuştu.
Yaz aylarında babasına tütün işlerinde yardım eden lise öğrencisi Egemen Çakmakçı da, virüsün tarlanın bir köşesinden girince tüm tütünlere ulaştığını ve tütünleri kısa sürede kuruttuğunu kaydetti.
