Terörden arındırılan Diyarbakır’ın Kulp ilçesi, ipek iplik üretiminde Türkiye’nin yarısından fazlasını geçmeyi başardı. Tek tesiste 5 tona yakın ipek ipliği üretilen ilçede hedef hem istihdamı hem de üretimi maksimum seviyeye çıkarmak.
Diyarbakır’da geçmiş yıllarda bölgenin en önemli ekonomik gelir kapısı olan ancak 90’lı yıllarda artan terör olayları nedeniyle bir süre üretimi dahi yapılamayan ipek böcekçiliği, terörün kökünün kazınması ile yeniden şaha kalktı. Kulp ilçesinde fabrikanın tam zamanlı çalışması ile yılda 43 tona yakın kozadan 5 tona yakın ipek ipliği elde edilmeye başladı. Fabrikada üretilen ipek iplik iç piyasada kilogramı 50 dolara satılırken, daha çok halı yapımında kullanılıyor. 5 yıl önce Kulp ilçesine bağlı Ağaçlı Mahallesi’nde kurulan ipek iplik üretim fabrikasında 30 kişi istihdam edilirken, ilçe genelinde 800’e yakın çiftçi ipek böceği üreticiliği yapıyor.
Yılda ortalama 43 ton kozanın işlenerek ipek ipliğe dönüştüğü tesiste çalışan işçilerin tamamı kadınlardan oluşuyor. 5 yıllık tesis, tek başına Türkiye üretiminin yarısından fazlasını elinde bulundurarak önemli bir gelir kapısı oluşturuyor. Çiftçilere yıllık ortalama 2 milyon liradan fazla desteğin verildiği ilçede hemen her ailenin ipek böceği üretmesi için teşvik sağlanıyor. Önemli bir gelir kapısı olan ipek böcekçiliğinde hedef hem üretimi hem de istihdamı arttırarak ülke ekonomisine katkı sağlayıp işsizlik sayısını en aza indirmek.
Tek ipek iplik üreten fabrika Diyarbakır’da
Konu ile ilgili İHA muhabirine açıklamalarda bulunan Tarım ve Orman Kulp İlçe Müdürü Cihan Güreş, Türkiye’de tek ipek iplik üretimi yapan tesisin Kulp ilçesinde bulunduğunu söyledi. İpek iplik üretim tesisinde 30 kadının çalıştığını kaydeden Güreş, ilçede ipek böcekçiliğinin uzun yıllardan beri yapılan bir üretim olduğunu ifade etti. Şu an için ipek böcekçiliğinde Türkiye’nin yarısının üretimiyle birinci sırada olduklarını aktaran Güreş, şöyle devam etti:
“Yaklaşık 800 üreticimiz, çiftçimiz var. Bu sene 48 ton yaş koza hedefimiz vardı. Bunu tutturmamıza çok az bir oran kaldı. Bizim Bakanlık olarak üreticilerimize yaş koza desteklemesi 50 liradan oluşuyor, 5 lira da bu işletme veriyor. Dolayısıyla 55 liralık bir destek söz konusu. Geçen sene verilen destekleme miktarı 43 ton yaş koza üzerinden 2 milyon 150 bin lira oldu. Türkiye’de çok yaygın değil ipek böcekçiliği. Bölgemiz tarla tarımı için çok uygun değil, daha çok ipek böcekçiliği, arıcılık, hayvancılık için uygun bir bölgedir.”
"Üretim bir dönem terör yüzünden sekteye uğradı"
Üretimin bir dönem terör nedeniyle sekteye uğradığını ifade eden Güreş, şunları söyledi:
“Terör nedeniyle bir dönem çok fazla güvenlik sorunu olduğu için üretime bir süre ara verilmişti. 5 üretici ile başladık, bugün 800 üreticiye ulaştık. İstihdam olunca insanları üretime yönlendirebiliyorsun, göçü durdurabiliyorsun, yerinde doyuruyorsunuz. Türkiye’de tek ipek iplik üretimi yapan tesis burası. Yaş koza üretiminde Bursa, Bilecik, Eskişehir’de üretim yapılıyor, fakat biz kendi bölgemiz açısından geçen sene biz 43 ton yaş koza aldık. 5 tona yakın halı ipliği ürettik. Piyasa fiyatı kilogram başına 50 dolar fiyat biçilmektedir. Bizim ürünlerimiz daha çok yerli iplikçiler tarafından halı sektöründe değerlendiriyor. Yıllık yaklaşık olarak 4-5 ton iplik veriyoruz iç piyasaya.”
Tesiste çalışan kadınlardan Tahire, yaklaşık 5 yıldır bu fabrikada çalıştığını söyledi. Kozadan ip ürettiklerini belirten Tahire, “Tüm kadınların çalışmasını istiyoruz. Böyle bir fabrikanın daha ilçemizde açılması kadınlarımızın iş bulmasına daha çok yardımcı olur” diye konuştu.
