YEREL HABERLER - 26 Nisan 2017 Çarşamba 10:52

Şeker hastalığı olanlar beslenmeye dikkat

A
A
A
Şeker hastalığı olanlar beslenmeye dikkat

Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı, şeker hastalığı olanları beslenme konusunda uyardı.

Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı, şeker hastalığı olanları beslenme konusunda uyardı.


Kandıralı, şeker hastalığı olanların sağlıklı şekilde tüketebilecekleri besinleri şöyle sıraladı;


Baklagiller: Rafine tahıllar ve şekerli besinler gibi düşük kaliteli karbonhidratlar yerine baklagiller kan şekerini yavaş ve nazikçe yükselten yüksek kaliteli karbonhidratlardır. Bu karbonhidratları mümkün olduğunca protein ve/veya sağlıklı yağlar ile birlikte tüketin. Baklagiller ( nohut, mercimek, barbunya, soya vb.)yüksek kalite karbonhidratlar ile yağsız protein ve çözünür lifi bir arada içerirler, açlığı kontrol altında tutup, kan şekerini dengelerler.


Yulaf ezmesi: Diyette tam tahıllar ve yüksek lifli besinlerin tüketimi şeker hastalığı riskini %35-42 aralığında azaltmaktadır. Kalp dostu yulaf ezmesi hem lif hem de tam tahıllardan zengindir. Çözünür lif içeriği ile midede besinlerden gelen glikozun sindirimini yavaşlatır ve kan şekeri seviyelerini dengede tutar. Yulaf ezmesine 1-2 yemek kaşığı kadar kıyılmış badem, ceviz, fındık vb. eklenmesi lezzet katmalarının yanı sıra hem protein hem de sağlıklı yağ desteği yaparak kan şekerini daha uzun süre kontrol altında tutacaktır.


Yoğurt: Az yağlı yoğurt hem yüksek kalite karbonhidrat hem de protein içerir. Sağlıksız bir kan şekeri seviyesini yavaşlatabilir veya engelleyebilir. Çalışmalar yoğurt ve diğer kalsiyum kaynaklarından zengin beslenmenin Tip 2 diyabet hastalığına yakalanma riskini azalttığını göstermektedir.


Badem: Sağlıklı, düşük karbonhidrat, tekli doymamış yağ asidi ve magnezyum içerir. Magnezyum karbonhidrat metabolizmasında etkili bir mineraldir. Yapılan bir çalışmada günlük diyetle yüksek magnzeyum alımının diyabet gelişme riskini %33 oranında azalttığı saptanmıştır. Magnezyumdan zengin diğer besinler: kabak çekirdeği, ıspanak, pazı..


Nişasta içermeyen sebzeler: Vitamin, mineral ve lif zengini nişasta içermeyen sebzeler ( brokoli, ıspanak,mantar,biber,kereviz,lahana,bamya,pırasa vb.) yüksek kaliteli karbonhidrat için ideal kaynaklardır. Düşük kalorili, besin değeri yüksek bu sebzelerin kan şekeri üzerinde etkileri düşüktür. Kilo vermek isteyenlerde dahil çoğu birey için bu besinlerin tüketimlerinde miktar istenilen ölçülerde arttırılabilir. Fazla miktarda sodyum içeren konserve sebzeler, yüksek tansiyona eğilim var ise salatalık ve lahana turşusu, fazla tereyağ, peynir ve sos eklenerek pişirilmiş sebzelerin tüketimi uygun değildir.


Somon: Omega 3 kaynağı olduğundan kalp hastalık riskini azaltır. Tip 2 diyabet hastalığı olanlarda kalp hastalık riski artmış olduğundan omega 3 desteği önemlidir. Zaman içinde yüksek kan glikoz seviyeleri yağlı maddelerin birikimine yol açıp arter damarların tıkanması ile sonuçlanabilir. Somon ve sardalya gibi omega 3 zengini balıklar sağlıklı yağ ve protein sağlamalarının yanı sıra vücudun karbonhidrat emilimini azaltıp, kan şekeri seviyelerini dengede tutmaya yardımcıdırlar.


Yumurta beyazı: Yüksek kalite yağsız protein ve düşük karbomhidrat içeriğine sahiptir. Tip 2 diyabeti kontrol ve önlemede sağlıklı bir alternatiftir. 1 büyük yumurta beyazı 16 kaloridir ve 4 gram yüksek kalite protein içerir. Hem kan şekeri kontrolünde hem de kilo kaybı ve korunmasında önemlidir.


Avokado: Tekli doymamış yağ asitlerinden zengindir. Tekli doymamış yağ asitleri yağlar arasında en sağlıklısı olarak kabul edilir. Çalışmalar tekli doymamış yağ asitlerinden zengin ve düşük kalite karbonhidratlardan düşük diyetle beslenmenin insülin duyarlılığını iyileştirdiği yönündedir. Şeker hastaları artmış kalp hastalığı ve inme riski altındadır. Tekli doymamış yağ asitleri kalp sağlığını


iyileştirici rol oynar. Sandviç veya salatalara soslar yerine avokado eklenebilir veya olgun, ezilmiş avokado, doğranmış domates,kişniş ve limon suyu ile guacamole sosu hazırlanabilir.


Uzman Diyetisyen Şebnem Kandıralı, şeker hastaları için sağlıksız olan besinleri ise şöyle aktardı;


Şekerlemeler: Kurabiyeler, şuruplar, şekerlemeler ve soda besin değeri açısından fakir olmalarının yanı sıra düşük kalite karbonhidrat içerikleri ile kan şekerinde ani değişikliklere ve kilo alımına neden olurlar. Bu iki durumda diyabet komplikasyonlarını kötüleştirebilir. Şeker ihtiyacınızı yüksek kalite karbonhidrat olan meyveler ile gidermeye çalışın. Elma, böğürtlengiller,armut, üzüm ve portakal tatlı ve sulu olmalarının yanı sıra lif içerirler bu sayede glikoz emilimi yavaşlar, kan şekeri kontrolü için daha iyi bir seçenektirler. Meyve ile atıştırma yaparken yanına protein zengini bir besin ( peynir dilimi, yağsız yoğurt, fındık vb.) eklenmesi kan şekeri üzerindeki etkinin azalmasını uzatır.


Meyve suyu: Soda ve diğer şekerli içeceklerden daha fazla besin öğesi içermelerine karşın %100 meyve suyu olsalar bile meyve şekerinden zengindirler bu da kan şekerinde ani dalgalanmalara yol açar. Meyve suyunu lif zengini meyvenin kendi hali ile değiştirmek lif içermesinden ötürü hem sağlıklı kan şekeri seviyelerinin devamlılığına hem de daha az kalori alımı ile kilo kaybına destek olucaktır. Sağlıklı ve serinletici bir içecek için sade veya doğal aromalı maden suyuna bir dilim limon eklenebilir.


Kuru üzüm: Kuru üzüm ve diğer kuru meyveler kurabiye yemek yerine daha sağlıklı atıştırmalıklardır ancak yine de kan şekerini yükseltirler. Kurutma işlemi sırasında içerisindeki su çekildiğinden doğal olarak bulunan meyve şekeri çok konsantre hale gelir, vücut tarafından hızla emildiğinden kan şekerinde artışa neden olur. Greyfurt, çilek, şeftali, kivi, armut vb. taze ve bütün meyveleri tercih edin.


Kızarmış patates: Yağlı, kızarmış besinlerin fazla tüketimi hem kilo alımına hem de kan şekeri üzerinde büyük hasara yol açabilir. Cipsler, patates kızartması, donut gibi ağır karbonhidrat ve nişasta içeren besinler kan şekerinde ani yüksekliklere neden olduklarından diyabetikler için uygun değildir. Kızarmış besinler fazla miktarda yağ içerdiklerinden ekstra kalori alımı demektir. Kızarmış tavuk ve çoğu kızarmış atıştırmalıklarda ayrıca pane kaplıdır bu da kaloriyi daha da arttırır. Hidrojene bitkisel yağlar ile kızartıldıklarından sağlıksız trans yağlar içerirler. Hem kötü kolesterolü hem de kalp hastalık riskini arttırırlar. Diyabetiniz varsa veya önlemeye çalışıyorsanız trans yağ alımından kaçının, besin etiketlerini kontrol edin ve hidrojene bitkisel yağ içeren besinleri tüketmeyin.


Beyaz ekmek: Rafine nişastalar (beyaz ekmek, beyaz pirinç, beyaz makarna ve beyaz un ile yapılan diğer besinler) vücut sindirime başladığında şeker gibi hareket ederler. Şeker gibi glikoz kontrolüne müdahale ederler, diyabetli bireyler tüketimden kaçınmalıdır. Tam tahıllar liften zengin olduklarından kan şekerinde yavaş ve istikrarlı bir yükseliş sağlarlar. Kahvaltıda beyaz ekmek veya simit yerine tam tahıllı kızarmış ekmek yanına protein desteği olarak az yağlı bir peynir veya yumurta eklenmelidir. Öğlen veya akşam yemeklerinde beyaz karbonhidratları sağlıklı olan ve kan şekeri üzerindeki etkiyi azaltmak için tam tahıllı alternatifleri (esmer pirinç, kepekli makarna, bulgur pilavı, kinoa vb.) ile değiştirilmeli. Yüksek kalite tam tahıllı nişasta kaynakları da kan şekerini belli bir seviyede yükselttiğinden en iyisi porsiyon miktarlarını sınırlandırmaktır. Genel olarak 1/2 ile 3/4 su bardağı pişmiş tahıl veya öğünlerde 1 dilim ekmek geçmemeye çalışılmalı.


Tam yağlı süt: Diyabeti olanlarda doymuş yağdan zengin bir diyet insülin direncini kötüleştirebilir. %1 yağlı veya yağsız süt kullanılmalıdır. Krema, tam yağlı yoğurt, tam yağlı peynir, krem peynir gibi diğer yağlı süt ürünlerinden kaçınılmalı veya az yağlı alternatifleri tercih edilmelidir.


İşlenmiş et ürünleri (sucuk,salam,sosis,pastırma): Tam yağlı süt ürünleri gibi işlenmiş et ürünleri de yüksek oranda doymuş yağ içermektedir. Vücutta inflamasyon (iltihap) başlatıp, çeşitli yan etkilere neden olurlar. Diyabeti olanlar artmış kap hastalığı riski ile karşı karşıya olduklarından yüksek yağlı et tüketimi beraberinde daha büyük bir risk getirecektir. Tabağınızı sucuk, pastırma, sosisli, kaburga vb. doldurmak yerine derisiz tavuk ve hindi, balık, kabuklu deniz ürünleri veya yağsız biftek vb. tercih edin.


Kekler,pastalar,çörekler: Hazır ambalajlı atıştırmalıklar ve pişmiş ürünler şeker, sodyum, beyaz un ve koruyucu maddeler ile doludur. Şeker ve rafine un kan şekerinde ani artışa neden olup, inflamasyona yol açarlar bu durum da insülinin normal fonksiyonunun devamlılığını bozar. Genellikle bu ürünler trans yağ da içerir. Bu toksik yağlar kolesterolü ve kalp hastalık riskini arttırırlar. Besin etiketlerinde trans yağ içeriğinin 0 gram olması ve hidrojene bitkisel yağ içermemesi gerekir. Paketli hazır tatlılardan uzak durmak önce kalori ve maddi kazanç ardından da kan şekeri dengesi getirecektir.


Tuzlu krakerler ( pretzel ): Beyaz un, maya, tuz, bitkisel yağlar veya mısır şurubundan oluşur. Besin öğelerinden yoksundur. Bazı krakerler patates cipsleri gibi kızartılmamış onun yerine fırınlanmış olabilir bu daha az kalori alımını sağlar ancak beyaz rafine karbonhidrat içeriği ile hem tokluk sağlamaz hem de kan şekerini yükseltir. Daha dengeli, tokluk sağlayıcı ve kan şekerini düzenleyici atıştırmalıklar için protein içeren besinler ekleyin. Az yağlı peynir ile pirinç patlakları, bir avuç kabuklu tuzsuz antep fıstığı veya yağsız yoğurt daha sağlıklı seçimlerdir.”

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Çorum Bakan Işıkhan: "Temmuz ayında emekli aylıklarını tekrar masaya yatıracağız" Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, "Nasıl emeklilerimizin refahını artıracak en iyi ve en yeni uygulamaları bugüne kadar hayata geçirdiysek, bundan sonra da aynı şekilde çalışmaya devam edeceğiz. Sayın Cumhurbaşkanımız bugün ifade etti. Temmuz ayında emekli aylıklarını tekrar masaya yatıracağız" dedi "Türkiye Yüzyılı’nda Çalışma Hayatı Buluşmaları" çerçevesinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, Çorum’da iş dünyasının temsilcileri ile bir araya geldi. Ticaret ve Sanayi Odası’nda gerçekleştirilen programda konuşan Bakan Işıkhan, emekli maaşlarının zammı memur emeklilerinde toplu sözleşmeye göre; SSK ve Bağkur için de enflasyona göre şekillendiğini hatırlatarak, "Biz, ihtiyaçlar ve imkanlar doğrultusunda çoğu zaman bu tutarların çok daha üzerinde emeklilerimiz için adımlar attık. Denge ve disiplin içinde ekonomimizi güçlü bir şekilde yükselttikçe artan refahtan emeklimize daha fazla pay vermeye devam edeceğiz. Ayrıca; daha önce de söylediğimiz gibi, 3600 ek gösterge düzenlemesinin bütün memurları kapsayacak şekilde genişletilmesi yönünde düzenlemeyi hayata geçireceğiz. Yine esnaflarımızın emeklilik için gerekli sigorta prim gün sayısındaki adaletsizliği gidereceğiz" diye konuştu. Hiçbir zaman tutmayacakları sözü vermediklerini dile getiren Bakan Işıkhan, "Bu, başkalarının milleti kandırma taktiği, bizim değil. Biz ne dediysek bugüne kadar yaptık, bundan sonra da adım adım yapmaya devam edeceğiz. Son 5 yılda yaşadığımız bunca afete ve felakete rağmen, vatandaşlarımızı asla mağdur etmeden hizmetlerimize kesintisiz devam edebiliyoruz" ifadelerini kullandı. Çorum’un, tarihiyle, tarımıyla, endüstrisiyle, önemli medeniyetlerin beşiği olması hasebiyle çok güzel ve önemli şehirlerimizden bir tanesi olduğunu hatırlatan Bakan Işıkhan, "Geçtiğimiz günlerde 2023 yılı işgücü verileri açıklandı. 2023 yılında işsizlik oranı 1 puanlık azalışla yüzde 9,4 seviyesine geriledi. İşsizlik oranları son 10 yılın, istihdam oranları son 21 yılın en iyi seviyelerine çıktı. Ayrıca; 2023 yılında Türkiye ekonomisi yüzde 4,5 büyüme ile AB ülkeleri arasında en çok büyüyen ülke oldu. Milli gelirimiz 1 trilyon doları, Kişi başına Milli Gelirimiz de 13 bin 110 doları aşarak tarihimizin en yüksek düzeyini gördü. Bu veriler gösteriyor ki; pandemiye rağmen, bölgemizdeki savaşlara rağmen, geçtiğimiz yıl yaşadığımız asrın felaketine rağmen, doğru yoldayız" şeklinde konuştu. Emeklilere yönelik olarak başlatılan banka promosyonları ile ilgili de açıklamada bulunan Bakan Işıkhan, "Biliyorsunuz geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, emeklilerimize yönelik olarak başlattığımız promosyon ödemesi uygulamasının kamu bankalarında 2 katına çıkarılarak 8 ile 12 bin lira arasında olacağını duyurmuştu. Bunun dışında ölüm aylığı hak sahiplerine de 5 bin lira promosyon duyurusunu yapmıştık. Bu hafta pazartesi gününden itibaren de promosyonlar için başvurular alınmıştı. Bugün itibariyle kamu bankalarımız emeklilerimize promosyon ödemelerini yapmaya başladılar. Tüm emeklilerimize hayırlı uğurlu olsun. Bununla birlikte, Kamu bankaları haricinde diğer bankalarla da protokol imzalama sürecini tamamladık. Özel bankalar da, kamu bankaları tutarları asgari olmak üzere promosyon miktarlarını güncelleyecekler. Biz, sağlam politikalarla emeklilerimize mümkün olan en iyi hizmeti vermeye gayret ediyoruz. 2002 yılında iktidara geldiğimizde, iflas noktasına gelmiş bir sosyal güvenlik ve sağlık sistemi devralmıştık. Bunu en iyi kıymetli emeklilerimiz hatırlar. Attığımız adımlarla, sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi inşa ettik. Sağlık sigortası kapsamında, ilaca ve tedaviye erişim noktasında dünyanın en ileri ülkelerinden biri haline geldik" dedi. "Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın işaret ettiği, Cumhur İttifakı olarak hedefimiz olan Türkiye Yüzyılı vizyonunu inşallah sizlerin desteğiyle başaracağız" diyen Bakan Işıkhan, şunları kaydetti: "Bu yüzyılı; emeğin, üretimin, çalışmanın yüzyılı yapacağız. Şurası çok önemli; ülkemizin gücü büyük ölçüde yerel yönetimlerimizin gücünden geliyor. Kalkınma yerelden başlar hakikatine istinaden yerelde ne kadar güçlü olursak genel icraatlarimizin de o derece güçlü olacağına inanıyoruz. Çünkü şunu hepimiz çok iyi biliyoruz ki; gelişim, ilerleme ve kalkınma yerelden başlar. Bildiğiniz gibi ülkemizin lideri Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın yönetim vizyonu da belediyecilikten geliyor. Cumhurbaşkanımız liderliğinde AK Parti, ülkemizde belediyecilik anlayışını değiştirmiş, milletimizi gerçek belediyecilikle tanıştırmıştır. Aziz milletimiz ’yaparsa AK Parti yapar, Erdoğan yapar’ diyerek bu hakikati, bu güveni ortaya koymaktadır. İnşallah 31 Mart’ta Çorum gerçek belediyecilikle yola devam edecek. Çorum Belediye Başkanımız Halil İbrahim Aşgın, Çorum’un has evladı, bu şehre emeğini ortaya koyan çok kıymetli bir yol arkadaşımız. Çorumlu hemşehrilerimin bir kez daha görevi AK belediyecilik vizyonu ile Halil İbrahim Başkanımıza vereceğine inanıyorum. Bu şehre Halil İbrahim Başkanımız gibi çalışan, üreten, geliştiren yönetimler yakışır. İnşallah Çorum, 1 Nisan sabahından itibaren Cumhur İttifakı çatısı altına daha büyük projelerle yeni bir icraat dönemine doğru ilerlemeye devam edecek. Cumhurbaşkanımızın işaret ettiği Türkiye Yüzyılı’na da öncülük edecektir, bundan eminiz" dedi.
Antalya Zeynep Sönmez Antalya’da çeyrek finalde 26-31 Mart tarihleri arasında Megasaray Tenis Akademi kortlarında gerçekleşecek WTA 125 kategorisindeki Megasaray Hotels Open’da milli tenisçi Zeynep Sönmez çeyrek finale yükseldi. Antalya Belek’te bulunan Megasaray Tenis Akademi’nin kortlarında gerçekleşen Antalya’nın ilk WTA turnuvası Megasaray Hotels Open’da Zeynep Sönmez ilk turda dünya eski 39 numarası, turnuvanın 8 numaralı seri başı Fransız tenisçi Fiona Ferro’yu yenerek ikinci tura yükselmişti. Zeynep ikinci turda 152 numarayla kariyerindeki en iyi sıralamasında bulunan Alman raket Ella Seidel ile karşılaştı. Seidel’e 2023 yılında Andorra’da WTA 125 turnuvasında 6-1, 6-0 yenilen Sönmez bu kez korttan galibiyet ile ayrılmasını bildi. 2 saat 4 dakika süren karşılaşmada iyi bir geri dönüşe imza atarak Seidel’i 4-6, 6-1, 6-2 ile mağlup eden Sönmez adını son sekiz raket arasına yazdırdı. Zeynep çeyrek finalde dünya 151 numarası Japon raket Moyuka Uchijima ile karşılaşacak. Zeynep Sönmez-Moyuka Uchijima çeyrek final karşılaşması yarın merkez kortta 11.00’de başlayacak. "Bugün kazanabildiğim için çok mutluyum" Dünkü maçı uzun sürdüğü için maça biraz daha yorgun başladığını söyleyen Zeynep Sönmez, “Maç ilerledikçe açıldım. Geçen senenin sonunda yenildiğim bir oyuncuydu. O yüzden bu sefer biraz daha farklı bir taktikle çıktık takımımla konuşup. İyi de işlediğini düşünüyorum. Çok da yetenekli ve genç bir oyuncu. Geleceğinin çok parlak olduğundan çok eminim. Bugün kazanabildiğim için çok mutluyum” ifadelerini kullandı.