Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, çeşitli temaslarda bulunmak üzere geldiği Belçika'nın başkenti Brüksel'de NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile görüştü. Görüşmede NATO'nun Azerbaycan ile ortaklığı ve Güney Kafkasya bölgesindeki güvenlik durumu ele alındı. Aliyev ve Stoltenberg, ikili görüşmenin ardından basın toplantısı düzenledi.
Stoltenberg: "Güney Kafkasya'da güvenlik ve istikrar hepimiz için önemli"
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, basın toplantısında, çok yapıcı bir görüşme gerçekleştirdiklerini ifade ederek, "İş birliğimiz uzun yıllar boyunca güçlü olmuştur" şeklinde konuştu. "Azerbaycan, Afganistan'daki eski görevimize önemli katkılarda bulundu" diyen Stoltenberg, "Azerbaycan kuvvetleri de yaz aylarındaki tahliye sırasında Kabil Havalimanı'nda güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynadı. NATO müttefikleri, birkaç gün içinde 120 binden fazla insanı güvenli bir yere ulaştırmayı başardı. Bu nedenle tüm çabalarınız ve desteğiniz için teşekkür ederiz" ifadelerini kullandı. Stoltenberg, "Güney Kafkasya'da güvenlik ve istikrar hepimiz için önemlidir. Tüm insanlar için barışçıl bir gelecek sağlamak için her ikisi de NATO'nun değerli ortakları olan Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesini destekliyoruz" dedi. Stoltenberg, NATO ile Azerbaycan arasındaki iş birliğini daha da derinleştirmeye yönelik çalışmaların sürdürülmesini beklediğini dile getirdi.
Aliyev: "Ermenistan iyi niyetliyse Azerbaycan barış anlaşması için çalışmaya başlamaya hazırdır"
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ise Azerbaycan'ın NATO'nun güvenilir bir ortağı olduğunu belirterek Afganistan'daki NATO misyonu içindeki faaliyetlerine ilişkin değerlendirmesi için Stoltenberg’e teşekkür etti. Azerbaycan ordusunun koalisyon güçleri bünyesinde ülkeyi en son terk edenlerden biri olduğunu hatırlatan Aliyev, Azerbaycan'ın NATO askeri tatbikatlarına aktif olarak katıldığını vurguladı. Azerbaycan'ın bölgede barışın sağlanması konusunda kararlı olduğu belirten Aliyev, Stoltenberg’le yaptığı görüşmede Güney Kafkasya'daki savaş sonrası durum ele alıklarını kaydetti. Cumhurbaşkanı Aliyev, "Azerbaycan barıştan yanadır. Biz aktif bir diyalog kurmaya ve komşu olmayı yeniden öğrenmeye hazırız. Ermenistan iyi niyetliyse Azerbaycan bir barış anlaşması için çalışmaya başlamaya hazırdır” ifadelerini kullandı.
“Karayolunun kesin güzergahı henüz belirlenemedi”
Aliyev, bir gazetecinin, "Ermenistan ile ilişkilerden bahsettiniz, meselelerden biri de Zengezur koridoru. O koridorda Ermenilerin gümrük kurallarını kabul eder misiniz ya da bu konuda Azerbaycan'ın görüşü nedir? Ermenistan ile ne tür sorunlar yaşayabileceğinizden bahseder misiniz?" yönündeki sorusunu da yanıtladı. Aliyev, "Zengezur koridoru konusunda, bölgede iletişimin bu kısmının açılması önerisinin geçtiğimiz yıl 10 Kasım'da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve benim tarafından imzalanan üçlü bildiriye yansıdığını söylemek isterim. Bu nedenle bir yıldan fazla bir süre boyunca ilerlemek kolay olmasa da gerekli tüm olanakları sağlamak Ermenistan için bir tür zorunluluktur" dedi. Aliyev, "Bu aşamada Azerbaycan'dan Ermenistan üzerinden Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne demiryolu bağlantısının kurulması ve karayolu inşaatı konusunda anlaşma sağladık. Ancak karayolunun kesin güzergahı henüz belirlenemedi. Bu gelecekteki tartışmaların konusu ve bu akşam Charles Michel'in ev sahipliğinde üçlü bir toplantıda kesinlikle bunu görüşeceğiz" şeklinde konuştu.
"Zengezur koridorunun yasal rejim açısından Laçın koridoru ile birebir aynı olmalıdır"
Aliyev, "Zengezur koridorunun yasal rejim açısından Laçın koridoru ile birebir aynı olmalıdır. Çünkü üçlü bildiri, Azerbaycan'ın güvenliğini ve Karabağ ile engelsiz erişimini açıkça vurgulamaktadır. Elbette Ermenistan, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ile Azerbaycan'ın diğer bölgeleri arasında aynı koşulları sağlamalıdır. Laçın koridorunda hiçbir kontrol noktası yok. Elbette Zengezur koridorunda gümrük noktası olmamalıdır. Ermenistan yükleri ve insanları kontrol etmek isterse biz de Laçın koridorunda bir gümrük noktası açacağız. Bunun kararını Ermenistan verecek. Biz her iki seçeneğe de açığız. Ya ikisinde de gümrük olmayacak ya da ikisinde de olacak” diye konuştu.
“Zengezur koridoru bölgede gerçekten olumlu bir atmosfer oluşturacak”
Bölgesel ulaşım hatlarının açılmasının bölge için çok önemli olduğunu vurgulayan Aliyev, “Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ne erişimin yanı sıra Zengezur koridoru, Ermenistan'ın İran'la demiryolu aracılığıyla bağlantı kurması için de bir fırsat. Aynı zamanda Ermenistan'ı Azerbaycan üzerinden Rusya'ya bağlar. Ermenistan'da bu demiryolları yok. Bu, bölgede gerçekten olumlu bir atmosfer oluşturacaktır” ifadelerini kullandı.
“Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerinin normalleştirilmesi gerektiğine inanıyoruz”
Stoltenberg ise bir gazetecinin, "Ermenistan ile NATO arasında gelişen ilişkiler göz önüne alındığında NATO, Ermenistan'ı Azerbaycan ile barış anlaşması imzalamaya ikna etmede nasıl bir rol oynayabilir?" sorusunu yanıtladı. Stoltenberg, "Her şeyden önce, düşmanlıkları sona erdirmenin ve savaşı durduran bir anlaşmaya varmanın mümkün olduğu gerçeğini memnuniyetle karşılıyoruz. Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin normalleştirilmesine devam etmenin önemli olduğuna güçlü bir şekilde inanıyoruz. NATO, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki normalleşme ve diyalog çabalarını desteklemektedir" dedi. Bugünkü görüşmede Aliyev ile bu konuları ayrıntılı olarak ele aldıklarını ifade eden Stoltenberg, "Ayrıca bugün daha sonra üçlü bir toplantı olacağı gerçeğini de memnuniyetle karşılıyoruz. Bu da diyaloğun devam ettiğinin, normalleşmenin doğru yönde ilerlediğinin altını çiziyor. Önemli olan, şiddetin yeniden başlamasına neden olabilecek eylemlerden kaçınılması ve çözülmemiş sorunların diplomatik yollarla çözülmesidir" dedi.
"Üçlü çabaları destekliyoruz"
"NATO taraf tutmuyor" diyen Stoltenberg, "Çünkü bizde Azerbaycan değerli bir ortak, ama aynı zamanda Ermenistan da NATO'nun değerli bir ortağıdır. Dolayısıyla diplomatik çabaları destekliyoruz, üçlü çabaları destekliyoruz ve Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki normalleşmeyi güçlü bir şekilde destekliyoruz" diye konuştu.
Bugün ilerleyen saatlerde Brüksel'de AB Konseyi Başkanı Charles Michel, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Ermenistan Başbakanı Nicole Paşinyan’ın katılımıyla üçlü toplantı yapılması bekleniyor.
Kamil Nadirl
