Gümüşhane’de yüzlerce yıllık gelenek sürdürülüyor

Yörede ‘kocakarı takvimi’ olarak da bilinen Rumi takvime göre yeni yıl gecesi olan “Kalandar” için özel kostümler giyen, çadırlardan eski yaşantıları ve imkanları vatandaşların gözleri önüne seren hem oyunculuklarıyla hem de kostümleriyle adeta sanat gösterisi gerçekleştiren köylülerin programını il merkezi ve civar köylerden yüzlerce vatandaş takip etti.

Gümüşhane’nin merkeze bağlı Karamustafa köyünde yüzyıllardır yörede kutlanan ve Rumi takvime göre yeni yıl sayılan ‘Kalandar’ programında eğlenceli anlar yaşandı. Oynanan oyunlarda Belediye Başkan Vekili ve gazeteciler de dayaktan nasibini aldı.

Kostümleriyle göç kervanını canlandıran vatandaşlar ellerindeki Türk bayraklarıyla yürürken, Kalandar için özel olarak yapılan öküz arabasını çuval giyen vatandaşlar çekti, öküz arabasının üzerine ise köyde yaşayan çocuklar bindirildi. Kıl çadırdan yapılan temsili devenin üzerine köy muhtarının bindiği yürüyüşte vatandaşlar ellerinde tırpanlar, sırtlarında gemlerle yürüdü.

Bölgeyi ziyaret eden AK Parti Gümüşhane eski Milletvekili Kemalettin Aydın da vatandaşlar gibi kostüm giyerek at üzerinde kervan yürüyüşü gerçekleştirdi ve programı takip etti.

Köy meydanında eski köy yaşantısını hatırlatmak için ilk olarak temsili öküzlere bağladıkları karasabanla tarla süren vatandaşlar, daha sonra tarlayı tırpanlarla biçti ve yine temsili öküzlerin arkasına bağladıkları “gem” olarak adlandırılan malzeme ile harman sürdü ve son olarak tarihi patoz makinesinde buğdayla samanı ayırdı.

Temsil gösterisinin ardından bu kez arı, tarla bölme, sınır bölme, kim vurdu adlı yöresel oyunları kahkahalar eşliğinde sahneleyen vatandaşlar oyuna etkinliğe katılan Gümüşhane Belediye Başkan Vekili Mehmet Ceylan ve gazeteci Veysel Kara’yı da dahil etti. Tarla bölme oyununa karışan her iki isim de oyun gereği vurulan deri kemer darbelerinden nasibini aldı.

Yöresel oyunların ardından bu kez katılımcılarla davul zurna eşliğinde halk oyunları gösterileri sunulurken program yemek ikramıyla sona erdi. Köy muhtarı Necati Cepe, yıllardan beri bu geleneği sürdürdüklerini belirterek, köy odasından başladıkları etkinlikleri şimdilerde mahallelere, sokaklara kadar yaydıklarını söyledi.

Bu gelenekleri unutturmamak adına daha iyi bir şekilde yürütmek istediklerini kaydeden Cepe, “Bu köyümüzün, Gümüşhane’nin adına yapılan şenliklerdir. Destek sağlanırsa Gümüşhane’de de yapabiliriz. Dedelerimizden aldık gidiyoruz. Bu işi canlandırmak istiyoruz. Ekibimiz de çok iyi. Yöneticilerimiz uygun görürlerse bunu Gümüşhane’de daha geniş çaplı şekilde değerlendirebiliriz” dedi.

Oyunculardan köy sakini Tuncay Çelik ise Kalandar’ın yüz yıllardır dedelerinden, büyüklerinden görüp geçirdikleri ve Rumi yeni yıl olarak kutladıkları bir gelenek olduğunu belirterek, “Elimizdeki imkanlar dahilinde bir şeyler yapmaya çalışıyoruz. Bizim asıl yapmak istediğimiz birlik ve beraberliği sağlamak. Bu işi halkımıza güzel bir şekilde sunmak istiyoruz” diye konuştu.

Kostümüyle birlikte oyunlara dahil olan köy sakinlerinden Türk Dili ve Edebiyatı öğretmeni Ümit Çelik de eğlenme, eğlendirme ve bunların yanında eğitmeyi amaçlayan programın ana amaçlarından birisinin de geçmişinden kopuk, teknolojiye esir düşen, kültürel değerlerini kaybeden nesillere geçmişte atalarının, dedelerinin nasıl yaşadıklarını, nasıl hayatlarını idame ettirdiklerini göstermek için eğlendirerek yaptıklarını söyledi.

Oynanan yöresel oyunlarda acıtıcı, can yakıcı unsurlar olmasına rağmen kimsenin bundan kaçmadığının altını çizen Çelik, “Geçen yıl sokağa inmiştik. Bu yıl daha profesyonel oldu. İnşallah daha sonraki yıllarda daha güzel bir şekilde halkımızın karşısına çıkacağız. Kalandar bir Ermeni-Rum kültürü olarak geçmişte kutlanıldığını görüyoruz. Buralarda Ermeniler, Rumlar, Türkler iç içe yaşadı. Kültürel alışverişlerde bulunulmuş. Bizlerden onlara, onlardan bize çeşitli aktarımlar olmuş. Bu da onlardan kalan bir kültür ama atalarımız dedelerimiz tarafından renklendirilerek, eğlenceli hale getirilerek günümüze kadar ulaştırıldı. Bizde kendi kültürel değerlerimize uydurarak bunu yaşatmaya çalışıyoruz” ifadelerini kullandı.

Eşinin elbiselerini giyerek kervan yürüyüşüne katılan Vedat Çelik ise dedelerinin, eskilerin yaşantısını gelecek nesillere aktarabilmek açısından bu programı yaptıklarını, bunu yaparken de eğlenmek, birlik, beraberliği sağlamak istediklerini söyledi.

Programa Gümüşhane eski Milletvekilleri Doç.Dr. Kemalettin Aydın, Feramuz Üstün, Gümüşhane Belediye Başkan Vekili Mehmet Ceylan ve Belediye Meclisi üyeleri, İl Genel Meclisi Başkanı Şerif Bayraktar, Gümüşhane Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İsmail Akçay, İkisu-Tarsun-Artabel Vadisi Köyleri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği başkanı Tacettin Üçel ve köylüler katıldı.