Şehrin göbeğinde antik kenti andıran manzara

Çanakkale’nin en işlek güzergahlarından birisi olan Çarşı Caddesi’nde büyük bir alışveriş merkezi yapılmak üzere yıkılan bazı iş yerlerinin zemininde Geç Döneme ait kültür varlıkları tespit edildi. Tespit kazısı için inşaat çalışması durduruldu.

Çanakkale en işlek güzergahlarından birisi olan Fevzipaşa Mahallesi Çarşı Caddesi’nde banka şubelerinin bulunduğu bölgede geride bıraktığımız Eylül ayının sonlarında büyük bir alışveriş merkezi yapılmak üzere kentsel sit alanı kapsamında bazı iş yerleri yıkıldı.

Yıkılan iş yerlerinin yerine alışveriş yapılmasına karar verildi. Yıkım çalışmaları, Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Müdürlüğü izniyle, Arkeoloji Müzesi yetkilileri gözetiminde yapıldı. Eski yapıların yıkıldığı arsanın zeminindeki dolgu malzemesi kaldırılmaya başlandığı sırada, Osmanlı’nın son zamanlarına denk gelen Geç Döneme ait bazı eserler bulunmuştu.

Temelde kültür varlıklarına rastlanması üzerine inşaat çalışması durdurulmuş, Koruma Kurulu’nun aldığı kararla Arkeoloji Müzesi Müdürlüğü görevlileri alanda tespit kazısı başlatılarak, inşaat çalışmasının durdurulduğu bölge koruma altına alındı.

Aradan geçen yaklaşık üç aylık süre içerisinde bölgedeki kazı çalışmaları hava şartlarının el verdiği sürede devam etti. Yapılan tespit kazısında ortaya çıkan son manzara şaşırttı. Alanda geçmiş dönemlere ait kalıntılar kazılarla gün yüzüne çıktıkça adeta bir antik kent görüntüsü oluşturdu.

Çanakkale Kültür ve Turizm Müdürü Kemal Dokuz, Fevzipaşa Mahallesi’nde bulunan kentsel sit alanı ve koruma amaçlı imar planı kapsamında özel mülkiyete kayıtlı alanda tadilat için müracaat olduğunu belirterek, “Müdürlüğümüz denetiminde 25-27 Eylül 2017 tarihlerinde sondaj çalışmaları gerçekleştirilerek konuya ilişkin hazırlanan uzman raporu, bilgi ve belgeler Çanakkale Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün 06.10.2017 tarih ve 4440 sayılı yazısı ile Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğüne iletilmiştir.

Buna göre; Çanakkale Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun 28.11.2017 tarih ve 4232 sayılı kararıyla yapılan sondaj çalışmalarının tüm parsel yüzeylerini kapsayacak şekilde Müdürlüğümüz denetiminde genişletilerek çalışma sonrasında hazırlanacak kapsamlı rapor, bilgi, belge, fotoğraflar ve çalışma sonucuna ilişkin rölövenin kurula iletilmesine karar verilmiştir. Bu karar kapsamında söz konusu sondaj genişletme çalışmalarına Müdürlüğümüz denetiminde 11.12.2017 günü başladı. Gerek daha önce yapılan sondajlarda ve gerekse yapılan genişletme çalışmalarında ortaya çıkmış olan yapı temel izleri ile birlikte çıkan buluntular birlikte değerlendirilmiş olup buradaki yapılaşmanın 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ikinci yarısının başlarına tarihlendirmek mümkündür .

Çıkan buluntular arasında Çanakkale seramikleri, geç dönem Osmanlı sikkeleri göze çarpan eserlerdir. Müdürlüğümüz denetiminde devam eden sondaj çalışmalarının önümüzdeki haftalarda bitirilmesi planlanmaktadır. Müdürlüğümüz uzmanlarınca hazırlanacak rapor, bilgi ve belgeler Koruma Kuruluna sunulacak olup parsellerin tevhidi ve avan projesi için yapılmış olan müracaat da arkasından değerlendirilecektir. Çanakkale seramik ve geç dönem Osmanlı sikkeleri, iki sikke bakır cinsinden. Bunlar da korozona uğramış. Yüzeyi yıpranmış artık üzerindeki bilgiler okunamayacak resimler ve yazılar okunamayacak cinsten. Uzman arkadaşlarımızca hicri 1255 miladi 1840’lı yıllara tekamül ettiği değerlendiriliyor” dedi.