SAĞLIK - 26 Eylül 2018 Çarşamba 13:04

Aile planlaması nedir?

A
A
A
Aile planlaması nedir?

Aile planlaması sanılanın aksine evli çiftlerin çocuk sahibi olmasını engellemek ya da kısıtlamak değil; bilakis çiftlerin istedikleri, hazır oldukları zamanda ve istedikleri sayıda çocuk sahibi olmasını planlamalarıdır diyen Türkiye Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Füreya Zilal Hocagil, 26 Eylül Doğum Kontrol günü olması nedeniyle önemli açıklamalarda bulundu.

Esasen amacın gelişen dünyada mutlu bir aile kurumunun temelini oluşturan çocuklar için uygun ortamın planlaması olduğunu söyleyen Dr. Hocagil, “Pek çok ülkede bu eğitimler ergenlere okul sıralarında verilmektedir. Aile planlaması prensipleri ile anne ve bebek açısından sağlıklı bir hamilelik sürecinin oluşması için gebelik öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenler ortaya konur ve sürecin bilinçli bir şekilde yaşanması sağlanır” dedi.

Aile planlaması nedir?

Dr. Hocagil; Aile planlamasının amaçlarını şöyle sıraladı;

• Çiftlerin çocuk sahibi olabilmesini desteklemek
• Doğum ve sonrası dönemde kadın sağlını korumak
• Toplumu üreme sağlığı konusunda bilinçlendirmek
• Riskli adölesan ve ileri yaş gebeliklerini kontrol etmek
• Beklenmeyen gebelikleri önlemek- planlı gebeliği desteklemek
• Aşırı doğurganlığı önlemek
• Hamilelikler arası sağlıklı bir zaman dilimi oluşturmak
• Sağlıklı çocuklardan oluşan sağlıklı bir toplum oluşturmaktır

Gerekli durumlarda danışmanlık almak önemlidir

Evli çiftlerin çocuk istemi olduğunda öncelikle birinci basamak da hekimleri ile görüşmeleri ve gerekli durumda uzman hekime yönlendirilmelerinin önemli olduğunu kaydeden Dr. Hocagil; fiziksel ve psikolojik olarak normal olan çiftlerin çocuk sahibi olmaları için neler yapmaları gerektiği ile ilgili olarak danışmanlık almalarının önemine de vurgu yaptı. Dr. Hocagil, “Yumurtlama dönemi, anne adayının beslenmesi, anne adayına verilecek gebelik öncesi folik asit desteği, sigara ve alkol gibi zararlı maddelerin kadın ve erkek üreme sağlına olan olumsuz etkileri gibi konularda danışmanlık alınabilir” dedi.

“Planlanmış bir toplum daha hızlı ve emin adımlarla gelişir”

Denemiş ancak başarılı gebelik elde edememiş çiftlerin araştırılmasının ve gerekli tetkiklerin ve takibin yapılmasın da aile planlaması hizmetleri kapsamında olduğunu söyleyen, Dr.Hocagil; “Planlanmış bir toplum daha hızlı ve emin adımlarla gelişir. Aile planlaması yöntemleri geleneksel ve modern yöntemler, ya da başka bir sınıflamaya göre cerrahi ve cerrahi olmayan yöntemler olarak sınıflandırılır. Geleneksel yöntemlerde etkin korunma yüzde 60’larda iken, modern yöntemlerde yüzde 98 gibi yüksek başarı oranları görülür. Herhangi bir yöntem kullanmış ve sonrasında çocuk istemi olan çiftler, yöntemi bıraktığında en geç 1 yıl içinde yüzde 90 gebelik sahibi olur” şeklinde konuştu.

Dr.Hocagil; aile planlaması yöntemlerini şöyle sıraladı; 

• Hormonal Teknikler: Doğum Kontrol Hapları, aylık iğneler, üç aylık iğneler
• NuvaRing: Gebelikten Önleyici Halka
• Rahim İçi Araçlar: Spiral (RİA) ve Hormonlu Spiral (Mirena)
• Cilt Altı İmplantları: Norplant, İmplanon
• Bariyer Yöntemleri: Prezervatif (Kondom) ,Vajinal Fitiller, Diyafram ve Kadın Prezervatifi (Femidom)
• Geri çekme Yöntemi
• Takvim Yöntemi
• Vajinal Duş
• Kadında Tüplerin Bağlanması
• Erkek İçin Tüplerin Bağlanması (Vazektomi)

Bu yöntemlerin belli avantaj ve dezavantajlarının olduğunu da ifade eden Dr.Hocagil, çiftlerin hekimleri ile konuşarak onlar için en uygun yöntemi bulmalarını tavsiye etti. Her yöntemin bireyselleştirilerek kullanılması gerektiğine de değinen Dr. Hocagil, “Birisi için tercih edilen yöntem bir diğeri için uygun olmayabilir. Ertesi gün hapları ve kürtaj, aile planlaması yöntemleri arasında sayılmaz” diyerek sözlerini tamamladı.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
İzmir Uzman jinekologdan kadınlar için önemli uyarı: "Normal saymayın" Jinekolog Elifnur Özak, menopoz sonrası görülen vajinal kanamalara dikkat çekti. Bu dönemde görülen kanamaların genellikle iyi huylu nedenlere bağlı olduğunu belirten Uzm. Dr. Özak, “Ancak bazı kötü huylu hastalıklar ve kanserler kendilerini vajinal kanamalar ile belli edebilirler. Menopoza girildikten sonra, artık vajinal kanamalar ‘normalimiz’ olmaktan çıkar, göz ardı edilmemelidir.” diyerek kadınları uyardı. Acıbadem Kent Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Elifnur Özak, menopozun kadınların doğal yaşam döngüsünün bir parçası olduğunu hatırlattı. Adet kanamasının kesilmesine menopoz denildiğini, tıbbi açıdan ise menopozun yumurta ve hormon üretiminin sona ermesi anlamına geldiğini vurgulayan Uzm. Dr. Özak, kadınların bu yeni dönemi için, "Kadınlarda ortalama 40’lı yaşlardan itibaren reprodüktif çağın menopozal kısımları başlar. Adetlerimiz, belirgin bir problem olmadığı sürece, bir anda kesilmez, yavaş yavaş araları açılarak gider. 2 ayda bir, 3 ayda bir, 6 ayda bir... ’Pre- menopoz’ dediğimiz bu menopoz öncesi dönemde kadınlarda “vazomotor semptom” olarak bilinen sıcak basmalarıyla, ani ve yoğun terlemelerle, ani sinirlilik haliyle, geceleri uyku problemleriyle, vajinal kurulukla sıklıkla karşılaşırız. Bunlar, vücutta azalan östrojen düzeylerinin bedenimizde oluşturduğu sonuçlardır. Premenopozal dönemdeki bu sorunların hemen hepsinin tedavisi mümkündür. Ne zaman ki bir sene hiç adet görülmez, ancak o şekilde ‘menopoza girdim’ diyebiliriz. Bu dönem de ortalama 45-55 yaşları arasına denk gelmektedir" bilgilendirmesinde bulundu. Normal kabul etmeyin, sebebini öğrenin Menopoz sonrasında vajinal kanamalar görülebildiğini, bunların pek çok kadın tarafından “normal” kabul edilip, doktor kontrolüne gerek duymadığını belirten Uzm. Dr. Özak, sözlerini şöyle sürdürdü: "Kadınlar özellikle doğurganlık süreçlerinde, hamilelik öncesinde ve hamilelikte kadın hastalıkları ve doğum uzmanı kontrolünde olmayı önemserler. Menopoza girdikten sonra ise artık jinekologla işlerinin bittiğini düşünürler, muayenelerini ihmal ederler. Menopoza girdikten sonra kanama sorunu yaşadıklarında bunu göz ardı ederler. Oysa bu dönemdeki kanamalar masum olmayabilir. Menopoz sonrası vajinal kanamalar genellikle iyi huylu sebeplere bağlı olsalar da bazı kötü huylu hastalıklar ve kanserler kendilerini vajinal kanamalar ile belli edebilirler. Menopoz sonrası kanama durumunda, jinekolojik muayene ve bu muayene sonuçlarına bağlı olarak rahim içinden (endometriyum) örnekleme yapmak, biyopsi alarak kötü huylu bir hastalık olup olmadığını değerlendirmek gerekebilir. Endometriyum kanserleri erken dönemde kendisini kanama ile belli ettiği için, çoğu zaman bu kanamalar sayesinde erken evrelerde yakalanır ve pek çok hastada kemoterapi ihtiyacı dahi olmadan, sadece ameliyatla cerrahi olarak tedavi edilebilir. Kötü rüya görmemek için bu kanamaların nedenlerinin belirlenmesi gerekir."
İzmir Üretken yapay zeka teknolojisi, en çok fotoğrafçılığı etkiliyor İki yıl önce hayatımıza hızlı bir giriş yapan üretken yapay zeka teknolojisi fotoğraf sanatı başta olmak üzere grafiksel anlamda çeşitli görseller üreten sektörler üzerinde etkisini giderek arttırıyor. Özellikle reklam tanıtım sektöründe obje, ürün veya bir olayın fotoğraflarını üretmek stüdyo ortamı yerine bilgisayarın başında birkaç satırlık komut yazarak sanayiler içinde gerçekleştiriliyor. İzmir Ekonomi Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Müdürü Öğretim Görevlisi Emre Küheylan üretken yapay zeka teknolojisinin prodüksiyon maliyetlerini düşürmesi gibi faydasının yanında gerçeklikten uzaklaşma ve manipülasyon gibi tehlikeleri de beraberinde getirdiğini söylüyor. “Yapay zeka prodüksiyon maliyetlerini düşürüyor, üretim süreçlerini hızlandırıyor” Aynı zamanda reklam ajanslarının en çok başvurduğu stok fotoğraf ajansları ve buralara görsel üreten fotoğrafçıları ekonomik anlamda olumsuz etkilediğini söyleyen Meslek Yüksekokulu Müdürü Öğretim Görevlisi Emre Küheylan; “Üretken yapay zeka ile buluşmamız 2022 yılının ortaları gibi çok yakın bir zamanda oldu. Üretken yapay zeka ile üretilen ilk fotoğraflar ve grafikler gerçeklik bakımından önceleri hatalar barındırıyor kollar, eller gibi farklı uzuvların canlandırılmasında bozukluklara rastlayabiliyorduk. Ancak çok kısa bir sürede üretken yapay zeka programlarının yeni sürümleri piyasaya sürüldükçe bu hatlarında hızlıca giderildiğini çok daha gerçekçi görüntülerin üretilebildiğini gördük. Şu anda işin uzmanları dışında kimsenin neredeyse gerçekle ayırt edemeyeceği kusursuz görseller üretilmeye başlandı. Özellikle fotoğraflar gerçeklik açısından kusursuza yaklaşmış durumdalar. Üretilen bir insan fotoğrafının gerçek mi yapay mı olduğunu anlamak oldukça güçleşti. Yapay zeka ile üretilen gerçekliği yüksek fotoğraflar sosyal medya hesaplarını yönetenleri, haber sitelerini ve çeşitli reklam şirketlerini önemli bir prodüksiyon maliyetlerinden kurtarırken üretim süreçlerini hızlandırdı. Ancak işin gerçeklik açısından baktığımızda özellikle işleri gerçeği aktarmak olan haber, medya siteleri ve yüksek takipçili sosyal medya hesaplarını yeni tehlikeler bekliyor. Bu teknoloji kişileri ve toplumları ciddi şekilde manipüle etmede kullanabiliyor. Bu da beraberinde sayısız hukuk davlarını beraberinde getiriyor. Bu yolla üretilen görsellerin altına mutlaka uyarıcı yazıların konulması ya da uzmanlar tarafından gözden geçirilmeleri gerekiyor.” dedi. Ekonomi Üniversitesi Meslek Yüksekokulu Müdürü Öğretim Görevlisi Emre Küheylan, bilgisayarının başında uygulamalı olarak yapay zeka yazılımlarıyla “orman yangınından kaçan geyik” ve “çölde gezen kutup ayısı” gibi örnek görsellerin komut satırı yazarak nasıl oluşturulduğunu paylaştı.