ASTO Eylül ayı olağan Meclis Toplantısı ATSO Meclis Başkanı Süleyman Özer Başkanlığında Meclis üyelerinin katılımı ile ATSO Meclis salonunda gerçekleştirildi. Mecliste gündemi değerlendiren ATSO Yönetim Kurulu Başkanı Davut Çetin, 15 Temmuz darbe girişiminin etkilerinin devam ettiğini ve FETÖ ile mücadelenin sürdüğünü belirtti. FETÖ’nün küresel boyutta ne oranda örgütlenmiş olduğunu her gün daha iyi anladıklarını ifade eden Çetin, “URGE projesi kapsamında ATSO Tarım Kümesinden arkadaşlar Vietnam’a ve Tayland’a gittiler, orada fuara katıldılar ve gerçekten yararlı temaslar da bulundular. Özellikle Vietnam’da önemli bir potansiyel olduğunu da gördüler. Tayland gibi Uzak Doğu ülkesinde bile arkadaşlarımız FETÖ ile karşılaştılar. Bu yapı oralarda da ticarete el atmış, siyasi bağlantılar kurmuş ve her yerde çalışmaya devam ediyor. Halen küresel lobi gücüyle çalışıyorlar ve Türkiye’nin imajı bir de bu yapının propagandasıyla bozuluyor” dedi.
“Türkiye 1 yılda 168 milyar dolar döviz borcu ödemek durumunda”
Moody’s’in Cuma günkü not indiriminin ise yeni bir darbe olduğunu açıklayan Çetin, “Not düşürmenin gerekçeleri döviz ihtiyacı, büyümenin yavaşlaması ve kurumsal yapının zayıflaması olarak gösterildi. Bunlar zaten aylardır, bütün raporlarda yazılan konular, yeni bir şey değil. Türkiye’nin cari açığı azaldı, ama döviz ihtiyacı devam etmektedir. Türkiye 1 yılda 168 milyar dolar döviz borcu ödemek durumunda. Bunun 99 milyar doları bankaların aldığı kredi veya yabancıların mevduatı, 62 milyar doları reel sektörün kredileri, 6 milyarı da Hazine’nin ödemesi. Cari açık 30 milyar dolara yakın. Toplarsanız 200 milyar dolara yaklaşıyor. Bankalar ve reel sektörü bunun bir kısmını daha yüksek faiz ödeyerek çevirecek, ama yine de dövize ihtiyaç her zaman devam edecek.”
“Haziran ayında işsizlik oranın yüzde 10,9’a çıktı”
Haziran ayında işsizlik oranın yüzde 10,9’a çıktığını kaydeden ATSO Başkanı Çetin, “Sektörel istihdama baktığımızda, Haziran'dan Haziran'a tarımda 421 bin kişilik düşüş görüyoruz. Sanayide 47 bin azalma var. İstihdamı eğitim, sağlık gibi hizmet sektörleri kurtarmış. Burada özellikle tarımdaki düşüş üzerinde durmak istiyorum. Tarımda 421 bin istihdam kaybı oluyor, ama kimse bu konu üzerinde durmuyor. Sosyal güvenliğe kayıtlı çiftçi sayısı geçen yıl Haziran'da 833 bindi, bu yıl Haziran'da 733 bine düştü, 100 bin çiftçi SGK'dan çıktı. 81 ilin hepsinde, hatta İstanbul'da bile kayıtlı çiftçi sayısında azalma var. Antalya'daki azalma 4 bin ve yüzde 9 oranında” diye konuştu.
“Kredi kartı harcamalarının geçen yıl Ağustos ayına oranla yüzde 12 arttı”
Kredi kartı harcamalarının geçen yıl Ağustos ayına oranla yüzde 12 arttığını kaydeden Çetin, “Hatta geçen ay kredi kartıyla kuyum satışları geçen yıla göre yüzde 8’e yakın azaldı. Ağustos ayında kredi kartıyla beyaz eşya, elektronik elektrikli eşya alımı hiç artmadı. Kredi kartıyla yapılan giyim ve market harcaması artışı yüzde 6 oranında kaldı. Ağustos ayında kartla harcamanın en hızlı arttığı iki kalem var, birisi sigorta, diğeri vergi ödemesi. Kartla yapılan vergi ödemesinde geçen yıla göre yüzde 50’ye yakın artış olmuş” dedi.
“Temmuz ayında konut satışları bayram tatili ve 15 Temmuz nedeniyle Türkiye'de yüzde 16 düştü”
Konut satışlarını desteklemek için faiz oranları düşürüldüğünü ifade eden Çetin, “150 metrekare üzerindeki konutlarda KDV oranı yüzde 18’den yüzde 8’e çekildi. Çünkü özellikle İstanbul’da lüks konut satışlarında yavaşlama başladı. Temmuz ayında konut satışları hem bayram tatili hem de 15 Temmuz nedeniyle Türkiye'de yüzde 16, Antalya ve İstanbul'da ise yüzde 31 oranında düşmüştü. Ağustos ayında faiz indirimi ve kampanyalara rağmen konut satışında beklenen çıkış olmadı. İstanbul'da bile düşüş devam ediyor. Antalya’da çok az bir artış oldu.”
“Turizmde şu ana kadar 4 milyon turist kaybettik”
Turizmde olumlu gelişmeye rağmen Rusya'ya tarım ihracatı konusunda henüz netleşme olmadığını belirten Davut Çetin, “ Geçen yıl tarımda bizde üretici, Rusya'da ise artan fiyatlar nedeniyle tüketici kaybetti. Ortak yatırımlar etkilendi. Turizmde şu ana kadar 4 milyon turist kaybettik, yılsonuna kadar kaybımız 5,5 milyona yaklaşır. 4 milyon kaybın yarısı Rusya’dan, 600 binden fazlası Almanya’dan kaynaklandı. Bu yıl şu ana kadar tarımda yaş meyve ve sebze ihracatımız yüzde 21, sebze ihracatımız yüzde 31, ana ürünümüz olan domates ihracatı yüzde 49 düştü. Aslında Rusya’nın çevresindeki ülkelere ihracat arttı, ama yine de hem toplam ihracat hem de fiyatlar düştü” değerlendirmesinde bulundu.
“Antalya ekonomisi arazi yokluğu nedeniyle doğal sınırlarına geliyor”
“Buradan BDDK’ya ayrıca çağrı yapıyorum. BDDK, Antalya gibi illerde durumu yakından izlemeli ve gerekiyorsa, turizmdeki kredi erteleme ve yapılandırmasını diğer sektörlerde de uygulamalıdır” diyen Çetin, “Antalya ekonomisi arazi yokluğu nedeniyle doğal sınırlarına geliyor. Antalya'da Toplu İşyerleri konusunu bir türlü kamuoyunun gündemi haline getiremedik. Böyle giderse gerek konut gerekse ticari alan için tarım alanları ve sera arazileri üzerindeki baskı çok daha fazla artacaktır” diye konuştu.
Ertuğrul Gün
