Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Türkiye’nin 2019 ve 2021 yılları arası ekonomi yol haritasını niteliğindeki Yeni Ekonomi Programı’nı açıkladı. Dolmabahçe Başbakanlık Çalışma Ofisi’nde düzenlenen lansmana iş dünyası, bankacılık, STK ve bürokrasiden temsilciler katıldı.
Sözlerine “Türkiye’nin çok kıymetli paydaşlarının bir araya gelerek oluşturduğu bu ekonomik program iş dünyasından, sermaye piyasalarına, bankacılıktan reel sektöre, akademi dünyasına kadar bir çok paydaşın katkı vererek ortaya koyduğu kapsamlı bir OVP olacak” ifadeleriyle başlayan Bakan Albayrak, “Türkiye özellik 2013 yılından sonra o süreçten bu yana çok büyük iç ve dış sınamalara maruz kaldı. 2013 yılı Mayıs ayında Türkiye beklide tarihinin en güçlü ekonomik göstergelerine sahipti. Rating kuruluşları ülkemize yatırım yapılabilir düzeye çıkarmış. Hepimiz geleceğimize çok daha umutlu ve güvenli bakar hale gelmiştik. Ancak Mayıs ayının sonunda Gezi olaylarıyla başlayan süreç, 17-25 Aralık süreci ülkemize karşı artan saldırıların ve bölgemizde yaşanan, bizi doğrudan etkileyen jeopolitik riskler ile birlikte 15 Temmuz darbe girişimi yaşandı. Tüm bu süreçler topyekün Türkiye’yi hedef aldı. Bu süreç planlanan bir dizi yapısal dönüşüme maalesef fırsat vermedi” diye konuştu.
Bu süreç sonrasında ard arda seçimlere gidildiğini ve Başkanlık sistemi peşi sıra 24 Haziran seçimleriyle birlikte bu değişiklikler için çok güçlü bir yetki aldıklarını söyleyerek “Ekonomik yaptırımların adeta bir silah gibi kullanıldığı bir dönemden geçiyoruz. 10 Ağustos’ta doğrudan ekonomimizin ve paramızın hedef alınmasıyla Türkiye olarak biz de bu sürecin çok net bir parçası olduk. Tüm bu zorluklardan ülkemizi güçlenerek çıkarmak için milletimizden de aldığımız bu yetkiyi çok iyi değerlendirerek bu güçlü programı hayata geçireceğiz” diye konuştu.
"OVP dengelenme, disiplin değişim temelleri üzerine kuruldu"
Yeni ekonomi programının 3 ana temel üzerine kurulduğunu belirten Albayrak, “ Birincisi dengelenme, sonra disiplin ve nihayetinde değişim olarak kurguladığımız tüm bu çerçeve ekonomimizin bazı temel alanlarında daha sürdürülebilir bir modele geçmeden önce 2019 döneminde ekonomik bir dengelenme yaşayacağımız bir yol haritasıdır. İşte bu nedenle 2019 GSYH büyümesi beklenti noktasında yüzde 7,3 düzeyindedir” dedi.
“Büyümeyi sürdürülebilir ve sağlıklı bir çizgiye oturtacağız”
İkinci prensip olan disiplinden temel kastın; dengelenme sürecinin kamu maliyesindeki disiplin ile desteklenmesi olduğunu dile getiren Albayrak, “Son prensibimiz olan değişim de temel hedefimiz bundan sonra yapacağımız her politika değişikliğinde ülkemizin uzun vadeli üretim kapasitesi ve ihracatının artmasını sağlayacak katma değerli alanlar yapılacaktır. Bunun en somut örneği bundan sonra destekleyeceğimiz yatırım projelerinde çok net göreceksiniz. Bütün bunların sonucunda kademli bir GSYH artışını çok net bir şekilde gereceksiniz. Büyümeyi sürdürülebilir ve sağlıklı bir çizgiye oturtacağız” şeklinde konuştu.
Programın 5 temel alan üzerinde kurgulandığını aktaran Bakan Albayrak bu alanları enflasyon, kamu maliyesi, istihdam ile cari açık, bankacılık ve reel sektör alanları olarak sıraladı.
Enflasyonla mücadele noktasında Merkez Bankası’nın fiyat istikrarını sağlama anlamında elindeki tüm araçları kullanacağı mesajını veren Albayrak, “”Enflasyon noktasında çok net ifade etmek isterim ki; Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlama doğrultusunda elindeki tüm araçları bağımsız bir şekilde kullanmaya devam edecek. Ancak enflasyon ile mücadelede başarılı olmak için sadece bu yeterli değildir. Mali politikalar noktasında da toplum genelinde desteğe ve koordinasyona ihtiyacımız var.İstikrarın sürdürülebilmesi için yeniden yapılandırılmış Finansal İstikrar ve Kalkınma Komitesi hayata geçirilecek” dedi.
“Enflasyonu 2021 yılında yüzde 6’ya indireceğiz”
Bakan Albayrak, “Bu çerçevede çok yakında kamuoyuyla paylaşacağımız; enflasyonla topyekün mücadele programını hayata geçireceğiz. Gıda fiyatlarındaki dalgalanmalar yakından izlenerek, gıda enflasyonu ile çok daha etkin bir mücadele ortaya koyacağız. Bu mücadele sonucu enflasyonu 2021 yılında yüzde 6’ya indireceğiz” diye konuştu.
“76 milyar liralık kaynağı hayata geçireceğiz”
Kamu maliyesindeki güçlü duruşu sürdürmek için bugünden başlayarak, kamuda kaynakların doğru ve etkin kullanılmasını sağlayacak bazı tedbirleri almaya başladıklarının altını çizen Albayrak, “Bunlar sayesinde sadece 2019 yılında 76 milyar liralık kaynağı hayata geçireceğiz. Mega projeler doğrudan yabancı yatırım ve uluslararası finansman ile birlikte hayata geçirilecek” şeklinde konuştu.
Vergi sistemini daha adil hale getirebilmek için önemli adımlar atılacağını belirten Albayrak, “İstisna, muafiyet ve indirimler yeniden gözden geçirilecek. Taşınmaz değerleme sistemini kurarak gayrimenkul envanterini tamamlayacak süreci hayata geçireceğiz. Vergi, prim ve alacaklara ilişkin yeniden yapılandırma hayata geçmeyecek” diye konuştu.
Bakan Albayrak, “Faiz dışı fazlanın GSYH'ye oranıını 2020'de yüzde 1'e yükselteceğiz. Bütçe açığı da sırasıyla 1.8, 1.9, 1.7 olarak gerçekleşecek” dedi.
“Cari açıktaki düşüş devam edecek”
Cari açığın düşürülmesinin dengelenme sürecinin yaşadığı bir diğer unsur olduğunu kaydeden Albayrak, “Cari açıktaki düşüş devam edecek. Cari açığın GSYH'ye oranının 2019'da yüzde 3,3, 2020'De yüzde 2,7, 2021'de yüzde 2,6 öngörülüyor” dedi.
“2021 yılına kadar 2 milyon yeni istihdam oluşturulmuş olacak”
İstihdamın söz konusu programda önemli başlıklardan biri olduğuna dikkat çeken Albayrak, “İşsizlikte 2020 sonrasında azalış göstermeye başlayacak yüzde 10,8 seviyelerine ulaşmış olacak. 2021 yılına kadar 2 milyon yeni istihdam oluşturulmuş olacak. İşsizliğin 2018 yüzde 11,3, 2019 yüzde 12,1, 2020 sonunda yüzde 11,9 olması bekleniyor” ifadelerini kullandı.
Bankacılık ve reel sektördeki sorunlar
Bakan Albayrak bankacılık ve reel sektöre ilişkin OVP’de yer alan notları şu şekilde açıkladı: “Bankacılık sektörünün güçlü yapısını sürdürmesini ve reel sektörümüzü finanse etmeye devam etmesini temin etmek bu programın önceliklerinden biridir. Bankacılık sektörümüze yönelik yaşanan tüm süreçler önemli adımlar atmamızı ortaya koyuyor. Bankacılığın göstergelerine baktığımızda sektörün halen güçlü olduğunu gösteriyor.
Türkiye Kalkınma Bankası görev alanı genişletilerek yeniden yapılandırılacak
Bankaların güncel yapılarını tespit etmek için mali bünye değerlendirme çalışmalarını başlatıyoruz. Bu çalışma sonucuna göre gerekli görülürse mali yapıyı güçlendirecek kapsamlı bir politika setini devreye sokacağız. Türkiye Kalkınma Bankası görev alanı genişletilerek yeniden yapılandırılacak. Emlak Bankası gayrimenkul sektörünün finansmanını yönlendirecek şekilde yapılandırılacak”
Ali Canberk Özbuğutu - Murat Ergin
