Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türk Eximbank 2017 Yılı Faaliyet Sonuçları ve 2018 Yılı Hedefleri konulu basın toplantısına katıldı.
Türkiye’nin büyüme hedeflerini tutturduğuna işaret eden Bakan Zeybekci, “Üretim ihracat ve üretimle katkı sunan bir bölge Ege ve bu beni bir Egeli olarak her zaman gururlandırmıştır. Türkiye ekonomisi de aynı, gelecekte umut vaat eden pozitif bakan bir ülke. İlk üç çeyrek ortalaması ile yüzde 4 büyüyen, üçüncü çeyrekte de yüzde 11.4 büyümüştür. Bunu söylediğimizde bıyık altından ‘hadi canım’ söylemlerine şahit olmuşsunuzdur. Türkiye OECD ülkeleri arasında dünyada bir numara olacak demiştik. Dördüncü çeyrek itibariyle baktığımız zaman da yine ilk başta söylediğimiz gibi pozitif bakış açısı ile ne dediysek Türkiye oraya doğru gidiyor” ifadelerini kullandı.
Dünya Bankası'nın öngördüğü rakamı değerlendirdi
Dünya Bankası’nın Türkiye’nin büyüme oranını yeniden revize ettiğini hatırlatan Bakan Zeybekci, “Dördüncü defa revize ediyor, yüzde 3 olarak açıkladığı rakamı Şubat ayında bunu 2.7’ye Haziran’da bunu 1.5’e Ekim ayında yüzde 4’e yükseltti şimdi yüzde 6.7’ye çıkardı. Dördüncü defa da büyük bir ihtimal tutturamayacak” dedi.
“Söylediklerimiz bir bir gerçekleşti”
Yılbaşında büyüme beklentilerine bakıldığında Türkiye’nin dünyanın en dar büyüyen ülkelerinden biri olacağını söylediklerinde Türkiye’de ekonominin başında olanların yerine negatif söylemlere inanılmanın tercih edildiğini belirten Zeybekci, “Türkiye’de başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere Başbakanımız ve ekonomi yönetimin söylediği şeyler bir bir gerçekleşti” ifadelerini kullandı.
“Dünyadaki ihracat yöntemleri değişecek”
2018’e pozitif baktıklarını ifade eden Bakan Zeybekci, “2017’de parasal değer olarak verdiğimiz destek yüzde 87, sağlayacağı istihdam olarak yüzde 60 üzerinde. Bunlar dünyanın başka hiçbir ülkesinde yaşanabilen şeyler değil. 2018’de vereceğimiz teşviklerle yine aynı şekilde en iyi ülkelerden olacağız. Türkiye gibi avantaja sahip ülke coğrafyası yok” dedi.
Ekonomik denklemin yeniden değiştiğini ve üretim formatlarının değiştiğini, yeniden yazıldığı dönemlerden geçildiğini, “Dünya yeninde yapılanıyor. Dünya bir 10 sene sonra, 20 seneki sonrası oluşacak dünyanın silueti ortaya çıkıyor. Bildiğimiz tüm ticaret kuralları, ürün satmayı bedelleri ödeme ile ilgili çok radikal değişiklikler olacak. 5 yıl sonra dünya ticaretinin belki yüzde 50 kısmı elektronik ticaret üzerinde yapılmaya başlanacak. Dünyada bildiğiniz ihracat yöntemleri değişecek. Yine üreticinin asıl tüketiciye teslim yöntemleri geliştirilecek. Dünyada mesela ilk defa 21. Yüzyıl'da dünya nüfusunun artışı yavaşlamaya başladı. Artış eğrisi aşağıya doğru dönmeye başladı. Bu dünya nüfusunun yaşlanmaya başlayacağını, üretim maliyetlerinin artacağını, bunun farklı noktalara geleceğini göreceğiz. Bunu ilk söylediğimiz anda nüfus yoğunluğunun azla olduğu yerler üretim merkezi olacak. Hayır. Böyle durumlarda teknoloji devrimi baş döndürücü hıza ulaşacak. Tüm bunlar yeniden güçlü ekonomilerin bilgi ve teknoloji üretimlerin yeniden eğitim üssü haline geleceğini göreceğiz. Sanayi teknolojileri değişecek otomasyon ve bilgi teknolojilerin kullanılacağı bir seviyeye gelecek” diye konuştu.
“Türkiye’nin dünyaya verdiği en iyi cevaptır”
Ekonomi Bakanlığı olarak bu vizyonu erken gördüklerini ifade eden Zeybekci, “Hükümet olarak destek vermeye başladık. İleri teknoloji yatırımlarının desteklenmesi, tasarım desteği, yurtdışına verdiğimiz destekler 2017 yılında en iddialı yatırım teşvik sistemini Türkiye’de ortaya koyduk. Bu gelişen dünyaya Türkiye’nin ‘bende varım’ diye verdiği en iyi cevaptır. Türkiye’nin şu anda cari açık verdiği haberleşme, ulaşım, petro kimya, sağlık, tarım teknolojileri gibi alanlarda kendi global devletini oluşturma teknolojisidir. 2017 yılında bununla ilgili en büyük ilk çıkışımızı yapmaya hedeflendik. Bunu inşallah bu ay sonuna kadar bitirip yaklaşık 80 milyon TL belgelerini vererek özel sektör yatırımlarını başlatıyoruz. Bu gelişen dünyaya Türkiye’nin verdiği önemli cevaptır” diye konuştu.
“Bir dönemi ıskaladık”
Türkiye olarak bir dönemi büyük bir şekilde ıskaladıklarını ifade eden Bakan Zeybekci, “Tarıma dayalı sanayiye dayalı, tekstil, şu anda 40 milyar dolar olarak ihracatı gerçekleştirdiğimiz tekstil hammadde sektöründe onlarca dolar yatırım yaptık ama makineleşmede istediğimiz sağlayamadık. Ama yenilebilir enerji teknolojide gerekse yerli kömür kullanma anlamında önümüzdeki süreçte bir fırsat olarak değerlendireceğiz. Türkiye’ye bu teknolojileri mutlaka kazandıracağız, desteklerimiz devam edecek” dedi.
“Yine rekor kıracağız”
Bakan Zeybekci, “Bu sene 2017 yılında yatırım, ihracat ve büyüme seferberliği 153.3 milyar ihracat hedefi koymuştuk. ‘Hadi canım’ diyenler oldu. 153.3’lük hedefimizi Eylül’de 156.5’e çıkardık. Elhamdülillah 2017’yi 157.1 olarak tamamladık. Ben bu Türkiye destanının yazılmasında başta özel sektörümüz, üretim ve ihracatçılarımıza teşekkür ediyorum. 2017 yılında 2012’den bu yana ilk defa iki haneli büyüme ile yılı kapattık. Ay sonu açıklayacağız ama 2018’ de her ay rekor kıracağız. Artık 157.6 tarihi rekor içinde farklı faktörler var ama yine rekor kıracağız. Tarihi rekorumuz geçtiğimiz cumartesi günü muhtemelen 157.6 milyar doları aştık. 12 aylık süreçte. Ay sonu itibariyle bu rakam çok daha üstlerde olacak, 169 milyar dolarlık 2018 hedefimiz var. 2018 sonu 170 milyar doları ihracatçılarımız geçecektir. Bu ne anlama geliyor. Halkın propagandasını olduğu, ekonomik anlamda hedef alınan, Türkiye. 2017’de de yaşadıklarımız biliyorsunuz. ‘Türkiye AB ile şunu mu bunu yaşayacak’ denildiğinde, net ihracatı ortalama üzerinde artırarak dönemi kapadık. 2017 yılında AB yüzde 6, biz yüzde 10.2 artırdık. Tuzu kuru olan ülkelerden ve coğrafyalardan bahsediyoruz. Her şeyi ile önü açık coğrafyalardan bahsediyoruz. Bu artışı hedefimizi devamlı hale getirmek” ifadelerini kullandı.
İhracata dayalı üretim modeli
Eximbank’ın beklediklerinin üzerinde başarılara imza attığını ifade eden Bakan Zeybekci, dolar bazında artışın yüzde 20’lerin üzerine çıkacağına inandıklarını söyleyerek şunları kaydetti:
"Türkiye ile Eximbank’ın yaşı aynı, Türkiye’de yaş ortalamamız 31, Dünyanın gelişmiş ülkelerinde Japonya ve Avrupa ortalaması 45-46 arada devasa bir fark var. ABD’nin 39-40. Onun için Türkiye 31 yaşındaki bir genci düşünün, yerinde duramayan, ihtiyaçları çok fazla, hayalleri var bir hayat kuracak. Tasarrufu yapamıyor, ihtiyaçları olan biri tasarruf yapmakta zorlanır, aynı Türkiye gibi. İşte bu ortamda Eximbank çok önemli ve özen gösteriyoruz. Bu yüzden ona sermaye desteği vermek, kredi vermek, güven vermemiz, arkasında durduğumuzu hissettirmemiz lazım. Ki Türkiye bu süreci başarı ile tamamlasın. En önemlisi ihracat ve yatırım. Türkiye büyüyecek ama büyürken illa üretim ve üretime dayalı ihracat ile büyüteceğiz. Onun için Eximbank önemli. İhracata dayalı büyümede ihracatçımızın yanında olması, dünya ortalamasının çok üzerinde bir destek vermesi. Onun için dedik ki dünyada olacaksan bir numara olacaksın. Ve Eximbank’ın dünyada 2. olma hedefini tutturdu ve ihracat en fazla destek veren olma yolunda. Şimdi hedef bir numara olmak.”
“Türkiye olarak değil namerde, merde muhtaç değiliz”
Eximbank’ın ülke ihracatının yüzde 25’ine destek verdiğini ve bunun bir rekor olduğunu dile getiren Bakan Zeybekci, sözlerine şöyle devam etti:
“Bu 2 yılda yüzde 17’den yüzde 25’e geldi. 2017 yılı sadece Türk ihracatının değil Eximbank’ın da sıçraması haline geldi. Toplamda 24.1 milyar dolarlık bir finans desteği, 15.2 milyar dolarlık sigorta desteği 39.3 milyar dolar haline geldi. Bir yıl içinde Türk ihracatına verdiği destekte yüzde 25’e çıktı. Çok iddialıyız dedik ve hükümet olarak arkasında durduk. Ürün ihracat eden ihracatçımızın müşterisine Eximbank olarak kredi sağladık. Diğer rakip ülkelerin hangi oranda faiz veriyorsa, Türk Eximbank da aynı oranda kredi verdi. Biz de hükümet olarak ‘yürü arkanda biz varız’ bu aradaki farkı kapatıyoruz’ dedik. Türkiye olarak namerdi bırak merde muhtaç olmayacak başı dik dünyanın ilk 10 ülkesi içinde yer alan bir Türkiye olarak yolumuza devam ediyoruz. Onun için 3 milyardan 10 milyara çıkardık. Bu sene Eximbank 39.3 milyar performansını bu sene 46 milyar olarak görüyor.”
Eximbank destekleri devam edecek
Türk Eximbank Genel Müdürü Adnan Yıldırım, Bakan Zeybekci’nin döviz bazda desteğin sürekli artırılması, Türkiye ihracatına verilen destek yüzdesinin artırılması, ihracatçılarla doğrudan çalışabilen bir Eximbank olması ve Eximbank ürünlerinin çeşitlendirilmesi talimatları olduğunu belirterek, bu başlıklar altında çalışmalarını sürdürdüklerini söyledi.
Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk de Eximbank’ın uygulamalarını sevinçle karşıladıklarını, kredi veren kurum olmanın yanı sıra ürün çeşitliliği açısından tüm bankacılık hizmetlerini sunar hale geldiğini ve bunların ihracatçılar için olumlu gelişmeler olduğunu kaydetti.
TOBB Başkan Yardımcısı Ender Yorgancılar da sanayicilere Eximbank’ın verdiği desteklerden duyduğu memnuniyeti ifade ederken, Türk Eximbank Yönetim Kurulu Üyesi Işınsu Kestelli de desteklerin devam edeceğini dile getirdi.
Bir otelde gerçekleştiren toplantıya Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci’nin yanı sıra Türk Eximbank Genel Müdürü Adnan Yıldırım, Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi, Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkanı Sabri Ünlütürk, Türk Eximbank Yönetim Kurulu Üyesi Işınsu Kestelli, TOBB Başkan Yardımcısı Ender Yorgancılar katıldı.
Mihrap Düzöz - Sinan Yeniçeri
