Başbakan Binali Yıldırım, ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden ile yaptığı görüşme sonrası Çankaya Köşkü’nde ortak basın toplantısı düzenledi. Görüşmenin içeriğine ilişkin değerlendirmede bulunan Yıldırım, "15 Temmuz darbe girişimi olmak üzere bölgesel konularda fikir alışverişinde bulunma fırsatı yakaladık. ABD, Türkiye ilişkilerinin çok uzun bir geçmişi var. Dolayısıyla, zaman zaman yaşanan olaylarla bu köklü ilişkilerin yara almasına asla müsaade etmememiz gerekiyor Özellikle 15 Temmuz’da silahlı kuvvetler içerisinde asker elbisesi giymiş terörist grupların gerçekleştirmeye çalıştığı darbe girişimi başta Cumhurbaşkanımız, hükümetimiz ve 79 milyon Türk vatandaşının ülkesine sahip çıkmasıyla etkisiz hale getirilmiş ve bu bela defedilmiştir. Bu vesileyle demokrasi uğruna hayatını seve seve veren şehitlerimize, hayatını kaybede bütün şehitlerimize Allah’tan rahmet diliyorum" ifadelerini kullandı.
"Bu alçak darbe girişiminin başı olan, bu darbenin yönlendirici olarak bildiğimiz, düşündüğümüz FETÖ’nün, Fethullah Gülen’in aramızdaki anlaşmalar tahtında gerekli işlemlerin yapılıp ve ülkemize iadesi sürecini başlatmış bulunuyoruz" diyen Yıldırım, "Bu konuda gerek hükümetimize gerekse Türk halkına samimi açıklamalarınız sürecin sağlıklı işlemesi bakımından hayati öneme sahip. Şunu bilmenizi isteriz ki bu konuda teknik heyetin Türkiye’ye gelmesi ve bizim savcılarımız, hakimlerimizle bu konunun enine boyuna değerlendirilmesi, sizin tarafınızdan ne kadar önemsendiğini bir kez daha ortaya koymuştur. Bizim buradaki en büyük beklentimiz, bütün bu hukuki süreçlerin zaman kaybetmeden yürümesi ve burada milletimizin beklentisi olan sonucun ortaya çıkmasıdır. Demokrasimize karşı girişilen bu hareketi dost ve müttefikimiz olan Amerikanın tabii ki tasvip etmeyeceğini biliyoruz. Sayın Başkan Obama ve sizin diğer yetkililerin bu konuda beyanatları esastır. Dolayısıyla, bundan sonraki süreçte eğer bu terör başının cezalandırmak üzere ülkemize iadesi süreci hızlandırılabilirse, buradaki işbirliğimiz artarak devam ederse, Türk milletinin bu konudaki üzüntüsü, bu konudaki hayal kırıklığı da çok hızlı bir şekilde müspete dönecektir" şeklinde konuştu.
“SURİYE’DE DURUM İÇ AÇICI DEĞİL”
Görüşmede, terörle mücadele konusunun da değerlendirildiğine dikkati çeken Yıldırım, "Bugüne kadar yaptığımız işbirliğini değerlendirdik. Bundan sonra başta Suriye olmak üzere, DEAŞ, PKK ve diğer terör örgütleriyle mücadelede kararlılık vurgusu yaptık. Suriye’de durum iç açıcı değil. Milyonlarca insan Suriye’yi terk etti. 500 bin Suriye vatandaşı hayatını kaybetti. Türkiye, 3 milyondan fazla insana kucak açtı. Ancak, bu sürdürülebilir bir durum değildir. Mutlaka bölgede, başta ABD, Rusya olmak üzere Türkiye’nin de etkin katılımıyla, İran ve bölge ülkelerinin de olumlu yaklaşımıyla mutlaka ve mutlaka artık daha fazla insanın hayatını kaybetmemesi için ortak bir uzlaşmayı gerçekleştirmemiz lazım. Yeni bir Kürt oluşumunun asla ve asla kabul etmiyor, bunu ulusal güvenliğimiz için tehdit olarak görüyoruz" dedi.
Kıbrıs sorunun da görüşmede ele alındığını belirten Başbakan Yıldırım, "Uzun yıllardan beri devam eden Kıbrıs sorununa yönelik sizin yıllardır ortaya koyduğunuz gayretleri biliyoruz. Kıbrıs’ta çözüm şansı ilk seferinde kaçırılmıştır, bu sefer bu şansı kaçırılmamasını öneriyoruz. Türkiye, Kıbrıs Türk tarafı her zaman yıllardan beri izolasyonlara maruz kalan taraf olarak çözümden yana olmuştur. Anlaşma olsa bile bunun referanduma konulduğunu da akılda tutmamız gerekiyor" diye konuştu.
Yıldırım, "Türkiye-ABD ilişkilerini, 15 Temmuz darbe girişimini ne de başka sorunlar asla ve asla bozmamalıdır, bozmasına da izin vermememiz gerekir. Bugünkü ziyaretiniz, yanlış anlaşılmaları da ortadan kaldıran, Amerikan halkının Türkiye Cumhuriyeti Devleti le dayanışmasını gösteren ziyaret
olmuştur" açıklamasında bulundu.
"(15 TEMMUZ) OLAYLAR OLURKEN, BUNUN İNTERNET OYUNU OLUP OLMADIĞINI ANLAYAMADIK"
ABD Başkan Yardımcısı Biden ise, "Bana Başbakan’ın kendisinden önce konuşmamı istediği söylendi, onun için teşekkür ediyorum. Ben Türkiye’ye birçok defalar geldim. Bugün Türkiye’ye bakınca inanılmaz saldırının, Türkiye’nin demokrasisini zedelemek için hayata geçirildiğini görmekten dolayı üzüntümü ifade ediyorum. Bu saldırıda aynı zamanda Cumhurbaşkanı ve Başbakan da öldürülmek istenmişti. Bu Türkiye’nin demokrasisine yapılmış olan bir saldırıdır. Başkan Obama benim Türkiye’ye gelmemi istedi. Bununla bizim ikili ilişkilere son derece önem verdiğimizi bütün dünyaya göstermemi istedi. Biz, Türk halkının müttefiki olarak, ABD Türkiye’yi her zaman, özellikle darbe teşebbüsünden sonra tam olarak desteklemektedir. Türkiye, herhangi bir şekilde yardım isterse biz bunu sağlamaya devam edeceğiz. ABD, 15 Temmuz’u derhal kınadı. Biz, olaylar olurken biz bunun gerçek olup olmadığını anlayamadık ve yahut internet oyunu olup olmadığını, ciddi olup olmadığını anlayamadık. Bu son derece şaşırtıcıydı. Ben sizin parlamentonuzu, başbakanın dairesini ziyaret ettiğimiz zaman beton parçaları gördüm. Kırılmış camları, delinmiş tavanları gördüm. Hatta sizin ofisinize doğru yürüdüm, çok şükür siz orada değildiniz. Bombaların düştüğü yerde, bu bombalar Türkiye demokrasisinin kalbine düşmüştür. Helikopterlerin ateş etmeleri sonucunda, bombalar veya kurşunlar başka yerlere isabet etseydi kim bilir kaç kişi ölecekti. Sizin parlamentoda bulunmakta ısrar etmeniz, sizin kararlılığınızı gösterir. Harabeye çevrilen bu ihanet neticesinde sadece parlamento binası zedelenmedi" dedi.
“BİZİ ETKİLEYEN TÜRK HALKININ CESARETİNE HAYRAN KALDIK”
Biden, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Bütün Türk halkı, bu zedelenme yaralanma duygusunu hissetti. Bütün dünya bunu seyrederken onlar Cumhurbaşkanının Başkente geldiği cesaretini gördüler. Cumhurbaşkanının çağrısından sonra Türk halkı sokaklara döküldü. Amerika, çok üzgündür ve bizi etkileyen Türk halkının cesaretine hayran kaldık. Onlar, tankların üzerine çıktılar, demokrasiye siper oldular. Siz, bu bölgede şehit diyorsunuz, biz onlara büyük kahramanlar diyoruz. Türkiye’nin bütün halkına, hayatını kaybedenlerin ya da yaralananların ailelerine başsağlığı diliyoruz. Biz, onların demokrasiye olan bağlılıklarını alkışlıyoruz. Biz, onların fedakarlıklarını hiçbir zaman unutmayacağız."
“ABD OLACAKLARDAN HABERDAR OLMAMIŞTIR”
ABD’nin 15 Temmuz darbe girişiminden haberdar olduğu iddialarına cevap veren Biden, "ABD hiçbir zaman asla, bu hadiseden önceden haberdar olmamıştır. Temmuz 15’te olacaklardan haberdar olmamıştır. ABD halkı olan bitenden son derece üzgündür. Biz hiçbir şekilde bu hareketi desteklemeyiz. Bazı askeri üslerin bu davranışını hoş görmeyiz. Bizim önceden bilgimiz yoktu, biz hiçbir şekilde desteklemedik. Türkiye halkının, ABD’den daha iyi dostu yoktur. Bizden, ABD’den daha iyi arkadaşı yoktur Türk milletinin. Biz, her zaman ortak değerlerimiz ve ortak güvenliğimiz için birlikteyiz" dedi.
FETHULLAH GÜLEN’İN İADE SÜRECİ
FETÖ lideri Fethullah Gülen’in iade sürecine değinen Biden, "Sizin bu yoğun hükümetimizin ve Türk halkının onun hakkında çok yoğun hisleri vardır. Biz, işbirliği yapıyoruz. Biz, Türkiye yetkilileriyle işbirliği yapıyoruz. Bizim hukuki uzmanlarımız şu anda Türk meslektaşlarıyla çalışıyor, ellerindeki delilleri inceliyorlar. Bizim yasalarımız ve suçluların teslimi anlaşmasına göre bu belgelerin hazırlanması lazım, bunu yapmaya devam edeceğiz. İlave bilgiler aldıkça bunları işleme koyacağız. Bizim hiçbir şeklide herhangi bir şekilde müttefikimize zarar veren kişiyi koruma niyetimiz yoktur. Amerika’nın hiçbir başkanının kendi gücünün dışına çıkma yetkisi yoktur. Biz, bütün delilleri göz önünde bulundurarak Amerikan mahkemesine başvuracağız. Her zaman bu biraz zaman alır. Türk milletinin kızgın olduğunu anlıyorum, süreç devam ediyor. Hiçbir ülke böyle bir harekete tolerans gösteremez. Türk milleti de bu affedilmez ve barbarca terör hareketine maruz kalmıştır. Bu son saldırıda düğün hedef alınmıştır. Bu terör saldırılarında ölenlerin ailelerine taziyelerimi iletiyorum" diye konuştu.
"DARBE TEŞEBBÜSÜNDEN SONRA TÜRKİYE’Yİ DAİŞ’LE SAVAŞI DEVAM ETTİĞİ İÇİN TEBRİK ETTİM"
Türk halkı da Amerikan halkı gibi terör karşısında kararlılığından dönmeyecektir" diyen Biden, "Biz birlikte duracağız. Bizim demokrasimize, seçilmiş hükümetimize zarar verenlere karşı, DAİŞ’e karşı, birlikte duracağız. Darbe teşebbüsünden sonra Türkiye’yi DAİŞ’le savaşı devam ettiği için tebrik ettim. Biz, bu savaşa devam edeceğiz. Koaliyon güçleri, DAİŞ’i vurmaya devam edeceğiz. Biz, daimi bir politik çözüm yolu bulmak için çalışacağız" şeklinde konuştu.
TSK’nın Cerablus’ta Yıldırım ve Biden, açıklamaları sonrası gazetecilerin sorularını cevapladı. Bir gazetecinin, "Cerablus’a yönelik operasyona" ilişkin sorusuna Yıldırım, "Bir süreden beri Suriye Arap koalisyonu adıyla bir yapı oluşturuldu ve Fırat’ın batısındaki Membiç şehrinin DEAŞ’tan temizlenmesi için operasyonlar yapıldı ve bunlar bitti. Bu operasyonlar sonucu bölgeden çıkan DEAŞ unsurları, Türkiye’ye doğru hareket etti ve Cerablus denen bölgede yerleşmeye başladılar. Aynı zamanda PYD unsurları da onları takip ederek, Kuzeye bir yandan bir yandan da Güneye Afrin bölgesine yayılma gayreti içerisine girdiler. Bunun üzerine hem sınır güvenliğimizi korumak hem de vatandaşlarımızın can ve mal güvenliğini sağlamak bakımından buraya bir hem topçu atışıyla hem havadan destekle bir operasyon başlattık ve buraya gelen terör unsurlarını püskürttük. ABD ile mutabık kaldığımız bir konu var o da PYD unsurlarının asla Fırat’ın batısına yayılmamaları ve burada herhangi bir faaliyet içerisine girmemeleri yönündedir. Bugünkü toplantımızda bu konuyu da değerlendirdik ve burada ABD’nin bu konudaki kararlılığını bir kez daha gördük. Hiçbir şekilde PYD, YPG unsurları Fırat’ın batısında varlık gösteremeyecekler, bu konudaki hassasiyetlerini bir kez daha teyit ettik. Onun için de teşekkür ediyoruz. PYD, YPG için genel yaklaşımımız, biz biliyoruz ki bunlar PKK ile içiçeler ve PKK ile birlikte çalışıyorlar. Her ne kadar DAEŞ için bunlar yardımcı oluyor gibi gözükse de ABD bilmelidir ki günün sonunda bir terör örgütüyle başka bir terör örgütünü belki alt edebilirsiniz ama ondan sonra elinizde kalan terör örgütünü nasıl alt edeceğiniz, başka soru olarak önünüze gelecektir. O yüzden tehlikenin büyümemesi bakımında YPG ve PYD’ye de bakış açısını da tekrar gözden geçirme ihtiyacı olduğunu ifade etmek isterim" karşılığını verdi.
"Kürt koridorunun oluşumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?" sorusunu Biden, "Hem Cerablus da ayarlamalarımız var. Ayrıca, Membiç’le ilgili azimkar kararlılıklarımız var. YPG ve Suriye kuvvetleri nehrin öbür tarafına geçmemelidir. Geçerlerse ve buna bağlı kalmadıkları takdirde hiçbir zaman Amerikadan desteklenmeyecekler" şeklinde cevapladı.
Başka bir basın mensubunun, "Amerika’nın bu darbe teşebbüsüyle hiç ilgisi olmadığını söyleyecek misiniz" sorusuna Yıldırım, "Amerikan yönetimi, Sayın Obama, Sayın Joe Biden açıkça bu darbeyi bugün de bundan önceki dönemde de tasvip etmediklerini ifade etmiştir. Bizim için geçerli olan budur. Bunun dışındaki değerlendirmeler mutlaka halk arasında vardır. Bu bir algıdır. Bu algıyı düzeltmek için zaten buradayız. Eminim ki bu terörist başının iadesine yönelik süreçlerin sağlıklı işlemesi vatandaşlarımızın zihnindeki bu algıyı da kısa sürede olumlu hale döndürecek, böylece var olan dostluğumuz daha da artarak devam edecektir" cevabını verdi.
"BİZ BİRBİRİMİZİ ANLADIK, ANLIYORUZ"
Darbe teşebbüsüne ilişkin soru üzerine, Biden, "Biz, bunu müzakere ettik bugünkü toplantılarımızda. Başbakan, Dışişleri Bakanı ve bununla ilgili kişiler söylediler ki, bizim anayasa ile ilgili yasalarımıza riayet edilecek ve kanun üstünlüğüne uyulacak. Devam edelim, gösterelim, birliğimizi gösterelim. Açıkça söyleyeyim, ben kendimi suçlu hissediyorum çünkü buraya gelmem zaman aldı. Benim buraya darbe teşebbüsünden hemen sonra gelme imkanım olmadı ama şu an gelmekten gurur duyuyorum. Dışişlerinde derler ki samimi ve derin konuşmalarımız oldu. Biz birbirimizi anladık, anlıyoruz" diye konuştu.
