Çalışmalarını ABD'de sürdüren Türk bilim adamı Prof. Dr. Utkan Demirci'nin en kaliteli spermi bulan mikroçip yöntemi, erkeğin sperm sayısındaki yetersizlik nedeniyle bebek sahibi olamayan çiftlere yönelik tüp bebek tedavisinde umut oldu. Mikroçipler DEPARK bünyesinde bulunan şirketlerden KoekBiyoteknoloji tarafından dünyaya ihraç ediliyor. Tüp bebek uygulamalarında çığır açan mikroçip teknolojisi, gebelik oranını yükselterek özellikle erkek kısırlığından kaynaklı sorunlarda çiftlerin bebek özlemini sonlandırmada yüzde 70 oranında başarı yakalıyor.
Spermler yarıştırılıyor
Tüp bebek tedavisinde, spermlerin seçiminde santrifüj adı verilen yöntem daha yaygın olarak kullanılıyordu. Bu yöntemde; yüksek hızda dönerek çalışan bir laboratuvar cihazı içerisine konulan sperm hücreleri, mikroskobun altında el girişimi ile ayrıştırılıyordu. Yöntemde, başarılı sonuçların yanı sıra sperm hücrelerinin dakikada 3 bin devir hızla dönmesi nedeniyle hücrelerin DNA ve yapılarında bazı bozulmalar meydana gelebiliyordu. Geliştirilen mikroçip yöntemi ise tüp bebek tedavisinde kullanılacak spermlerin en iyisini, en kalitesini seçme ve kullanabilmeyi mümkün hale getiriyor. Bu sistemde sperm hücreleri, tıpkı doğal ortamındaki gibi çiplerin üzerindeki mikroskopik kanalların başında bırakılıyor ve yarıştırılıyor. Kanalların özel dizaynı sayesinde sadece en sağlıklı, DNA’sı hasar görmemiş spermler kanalın sonuna ulaşırken, zayıf spermler ise ayrı bir yerde toplanıp, iyilerden ayrıştırılıyor. Böylece, seçilen en sağlıklı spermler ile sağlıklı gebelik ve sağlıklı embriyolar elde ediliyor.
“Dört dörtlük şampiyon spermler”
Konu hakkında bilgilendirmede bulunan firmanın kurucu ortaklarından Op. Dr. Selçuk Kılınç, “DEPARK bünyesinde bulunan şirketimiz tarafından ürün geliştirme çalışmalarını yaptığımız mikro akışkanlı çip yöntemi, spermler arasında DNA’sı, genetik materyali en iyi olan spermi seçmemize yarıyor. Sperm hücrelerinin hareketleri mikro akışkanlar dinamiği ve mikro akışkanlar fiziği kuralları kullanılarak önce formülize ediliyor ve özel bir mikro akışkan kanalcıkta yarıştırılarak iyi DNA'lı olan spermlerin yeni bir formüle göre yüzmesi sağlanıyor. Bu pistin içerisinde yarışı kazanan dört dörtlük şampiyon spermler kullanılarak yapılan tüp bebek uygulamalarında da çok kaliteli embriyolar elde ediliyor. Önceden spermin şekli, hareketliliği çok iyi olmasına rağmen içerisinde taşıdığı genetik materyalin kalitesi bilinemeyebiliyordu. Daha önce böyle bir teknolojik gelişme ürünü olmadığı için kötü genetik yapılı spermler de farkında olmadan kullanılıyordu. Bu da tüm kötü yönleriyle gebelik elde etme oranlarına yansıyordu. Gerek aşılama, gerekse tüp bebek tedavilerinde mikroçipler kullanılmaya başladıktan sonra tüp bebek başarılarında iki katına varan oranlarda artışlar oldu” dedi.
Sperm hücrelerinin içgüdüleri olabilir
Çipleri DEPARK’tan dünyadaki kullanıcılara sağladıklarını ifade eden Kılınç, “Bu yöntem sayesinde tüp bebek uygulamalarında yüzde 70’e varan klinik gebelik oranları elde ediliyor. Aşılama uygulamalarında yüzde 15 oranında gebelik elde edilirken, çip sayesinde yüzde 25 oranında klinik gebelikler elde ediliyor. Bu ürün 5 yılın ardından ürünleştirildikten sonra ABD’deki birçok bilimsel çalışmada kullanıldı, dünyanın en büyük kongrelerinde yayınlandı” diye konuştu.
Kılınç, yeni yapılan çalışmalar sayesinde her geçen gün yeni bilgilerin ortaya çıktığını da belirterek, “Araştırmalar sonucunda sperm hücrelerinin içgüdüleri varmış noktasına gidiyoruz. Kuş sürüleri nasıl tesadüfen değil belirli bir 'ilahi' düzende uçuyorlar ise sperm sürülerinin de mikro kanalcıklarda belirli formüllere uyarak hareket ettikleri görüldü” bilgisini verdi.
Ceren Atmaca - Abdülaziz Baydilli
