Şirket İşletme Müdürü Ali Haydar Sakık'ı bekleyen ve aralarında TMMOB Genel Başkanı Mehmet Soğancı ile TTB Genel Başkanı Beyazıt'ın da yer aldığı heyet, yapılan görüşmede mahkeme kararı olmasına rağmen ocak girişi için olumlu yanıt alamadı.
Soma maden faciasının ardından TMMOB ve TTB'ye inceleme için izin vermeyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın söz konusunu kararının yargı tarafından iptali sonrası TMMOB ve TTB heyeti inceleme için bölgeye gitti. Maden faciasının yaşandığı ocağında mahkeme kararı ile inceleme talep eden heyete Soma Kömür İşletmeleri A.Ş İşletme Müdürlüğü tarafından izin çıkmadı. Kararın kendilerine tebliğ edilmediğini belirten şirket yetkilileri heyete izin vermedi. Heyet ise inceleme yapılamadığına dair tutanak tutarak madenden ayrılmak zorunda kaldı.
Maden Ocağı girişinde ortak bir basın açıklaması yapan TMMOB ile TTB inceleme için izin verilmemesini eleştirdi, ve yargıya başvuracaklarını açıkladı. TMMOB Genel Başkanı Mehmet Soğancı ile TTB Genel Başkanı Beyazıt İlhan ortak açıklamalarında TMMOB ve TTB başta olmak üzere uzman meslek örgütlerinin alandan koparıldığını, etkisizleştirici uygulamalar yürütüldüğünü iddia etti.
"300 İŞÇİ FACİA OCAĞINDA ÇALIŞIYOR"
Basın açıklamasını okuyan TMMOB Genel Başkanı Mehmet Soğancı Bu işletmede şu an 300 insanın çalıştığını öğrendiklerini belirterek, "Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını Ankara'ya gidince uyaracağım. Buradan da uyarıyorum, şu anda 301 canın kaybolduğu maden ocağında bu 300 arkadaş ne yapmaktadır. Bunların iş güvenlikleri sağlanmış mıdır? Çalışma Bakanlığının bilgisi dahilinde mi çalışıyorlar? Bir yeni 300 kişi daha gidecek midir diye de kişisel olarak merak içindeyim" dedi.
Soğancı açıklamasının devamında şunları söyledi:
"Soma’da 13 Mayıs 2014 tarihinde meydana gelen ve 301 canımızı yitirdiğimiz ülkemizin en büyük iş faciasının acısını her gün daha fazla hissediyoruz. Facianın yaşandığı günlerde TMMOB ve TTB olarak, bu facianın neden analizlerini yapmak, bir raporla tespit etmek ve önerilerimizi ilgili kurumlar ve kamuoyu ile paylaşmak amacıyla, gerekli olanağın sağlanması için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvuruda bulunmuştuk. Ne yazık ki 'İş kazaları İş Teftiş Kurulu Başkanlığınca incelenmektedir. İş müfettişleri dışında iş kazası incelemesinin yapılması mümkün değildir' gerekçesi ile talebimiz reddedildi.
Oysa Çalışma Bakanlığı İş Teftiş Kurulu Başkanlığı müfettişlerinin kazadan hemen önce bu işletmede işçi sağlığı ve iş güvenliği için gerekli önlemlerin olduğuna ilişkin denetim raporları, dönemin Başbakanının bu tür kazaların 'işin doğasında olduğuna' dair beyanları, işletme sahibinin ocaktaki facianın bugüne kadar bilinmeyen ve açıklanamayan nedenlerden kaynaklandığına ilişkin sözleri, sorumluların ölmüş olduğuna ilişkin Cumhuriyet Savcılığı beyanları, toplumda derin bir güven bunalımı yaratmıştı. Bakanlık tarafından başvuruya verilen cevapta da ortaya konulduğu gibi; bilinçli bir takım politikalar zinciriyle işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında başta TMMOB ve TTB olmak üzere uzman meslek örgütleri alandan koparılmış, etkisizleştirici uygulamalar yürütülmüştür. İşçi sağlığı ve iş güvenliği hizmetleri, hatta işyeri hekimleri ile mühendislerin eğitimleri dahi taşeronlaştırılmıştır.
Bütün bunların ülkemizde işçi sağlığı ve iş güvenliğini çok daha kötüye götürdüğü ortadadır. Kötü gidişin en acı örneklerden biri de Soma’dır. İş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesine katkı ve meslek örgütlerimizin toplumsal sorumluluğunu yerine getirebilmek için Soma’da inceleme yapmamızı engelleyen Bakanlığın cevabını yargıya taşıdık. Ankara 12. İdare Mahkemesi, Bakanlık işleminin hukuksuzluğuna hükmetti. Mahkeme; Bakanlığa, işyerlerinde işçi sağlığı ve iş güvenliğini sağlamak için hekim ve mühendislerin çalışmalarının desteklenmesi, geliştirilmesi, bu amaçla Meslek Örgütlerinin alanda çalışma yürütmesini gerektiren uluslararası sözleşmeler, Anayasa ve Meslek Birlikleri kanunlarında yer alan hükümleri hatırlattı.
Bakanlığın engellemesi sonucu 1,5 sene sonra inceleme amacıyla buradayız. Ama yine izin verilmedi ve inceleme yapamadık. Gördüğünüz gibi bu ölümlerin bu facianın açığa çıkmasını istemeyenler kapının önünde bizi bir kere daha engelledi. TMMOB ve TTB olarak, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanındaki birikimlerimizden, üyelerimizin akademik ve saha deneyimlerinden üreteceğimiz bilgilerle, daha fazla işçi ölmesin diye çaba harcamaya hazırız.
Soma faciası, sonrası yaşadığımız Ermenek faciası, inşaat sektöründeki iş kazaları, mevsimlik tarım işçilerinin dramları ve her gün iş cinayetlerinde yitirdiğimiz yurttaşlarımızın sorumluluğunu hissediyoruz. Bu ülkenin emekçilerinin yaşamlarına, çalışma koşullarına, sağlıklarına katkıda bulunmak için, alanda etkimizi azaltan üzerimizdeki baskıları kaldırabilmek için daha etkili olma çabasında olacağız. Artık işçiler ölmeden, bu katliamlar yaşanmadan bu işyerleri bağımsız uzman heyetlerince de denetlenmelidir.
Bu nedenle bilinmesini isteriz ki; bugün Soma’da başlattığımız bu incelemeyi yeni acıların yaşanmaması için daha etkin, daha yaygın ve daha kurumsal bir şekilde yürütebilmek amacıyla gerekli çalışmaları yapmayı bir ödev olarak önümüze koyduk. Ülkenin emekçilerinin sağlığını ve can güvencesini sağlamak için yapmamız gereken bu çalışmalarda kamuoyunun desteğine ihtiyacımız olduğunu da; saygıyla paylaşırız."
Heyet açıklamanın ardından içeriye girişe izin verilmediği gerekçesi ile tutanak tutarak madenden ayrıldı.
YILMAZ SARIPINAR
