Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, 2017 yılı Haziran ayı dış ticaret, ticaret, esnaf ve kooperatiflere ilişkin geçici idari verileri açıkladı. Bakanlıktan konuya ilişkin yapılan açıklamaya göre 2017 yılı Haziran ayında ihracat 13 milyar 159 milyon dolar, ithalat ise 19 milyar 180 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret verilerine ilişkin bakanlıktan yapılan açıklama şöyle:
“Haziran ayında ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,07 oranında artmış, ithalat ise yüzde 1,53 oranında azalmıştır. 2017 yılı Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 2,07 artarak 13 milyar 159 milyon dolar, ithalat yüzde 1,53 azalarak 19 milyar 180 milyon dolar, dış ticaret hacmi yüzde 0,09 azalarak 32 milyar 339 milyon dolar, dış ticaret açığı yüzde 8,57 azalarak 6 milyar 21 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Haziran ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 68,6 olmuştur. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2016 yılı Haziran ayında yüzde 66,2 iken, 2017 yılı Haziran ayında yüzde 68,6 olarak gerçekleşmiştir. Son 12 aylık dönemde ihracat bir önceki yıla göre yüzde 4,5 oranında artış ile 148 milyar 419 milyon dolar, ithalat ise yüzde 3,6 oranındaki artış ile 207 milyar 286 milyon dolar olmuştur. Dış ticaret hacmi bir önceki yıla göre yüzde 4,0 oranında artarak 355 milyar 705 milyon dolar, dış ticaret açığı yüzde 1,3 oranında artarak 58 milyar 868 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise yüzde 71,6 olmuştur.”
Geniş Ekonomik Grupların (GEG) sınıflamasına göre ihracat ve ithalat verileri ise şöyle:
“2017 yılı Haziran ayında Geniş Ekonomik Grupların sınıflamasına göre ihracat en çok ‘ham madde (ara mallar)’ ((5 milyar 995 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla ‘tüketim malları’ (5 milyar 200 milyon dolar) ve ‘yatırım (sermaye) malları’ (1 milyar 888 milyon dolar) grupları takip etmiştir. En fazla ithalat ‘ham madde (ara mallar)’ (14 milyar 3 milyon dolar) grubunda yapılırken, bu grubu sırasıyla ‘yatırım (sermaye) malları’ (2 milyar 614 milyon dolar) ve ‘tüketim malları’ (2 milyar 523 milyon dolar) grupları takip etmiştir.”
Fasıllara göre ihracat ve ithalat verileri şu şekilde:
“En fazla ihracat yapılan fasıl ‘motorlu kara taşıtları’ olmuştur. 2017 yılı Haziran ayında en çok ihraç edilen ‘motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler, diğer kara taşıtları’ faslını (2 milyar 151 milyon dolar), ‘kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler’ (1.141 milyon dolar) ve ‘kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler’ (973 milyon dolar) ihracatı takip etmiştir. En fazla ithalat yapılan fasıl ‘mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahzarları’ olmuştur. 2017 yılı Haziran ayında en çok ithal edilen ‘mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler’ faslını (2 milyar 533 milyon dolar), ‘kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, nükleer reaktörler’ (2 milyar 208 milyon dolar) ve ‘kıymetli veya yarı kıymetli taşlar, kıymetli metaller, inciler’ (2 milyar 47 milyon dolar) ithalatı takip etmiştir.”
En fazla ihracat yapılan ülke Almanya
Ülkelere göre ihracat ve ithalat rakamları hakkında yapılan açıklamaya göre, en fazla ihracat yapılan ülkeler sırasıyla Almanya, BAE ve ABD oldu. En fazla ithalat yapılan ülkeler ise sırasıyla Çin, Almanya ve Rusya oldu. 2017 yılı Haziran ayında en fazla ithalat yapılan ülke Çin Halk Cumhuriyeti (1 milyar 924 milyon dolar) olurken, bu ülkeyi sırasıyla Almanya (1 milyar 642 milyon dolar) ve Rusya (1 milyar 385 milyon dolar) izledi.
En çok ihracat ve ithalat deniz yolu ile yapıldı
Taşıma şekillerine göre ihracat ve ithalat rakamları şöyle:
“2017 yılı Haziran ayında dış ticarette en çok kullanılan taşıma şekli deniz yolu taşımacılığı olmuştur. 2017 yılı Haziran ayında gerçekleştirilen ihracatın taşıma şekillerine bakıldığında en çok ihracat ‘deniz yolu’ (7 milyar 440 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla ‘kara yolu’ (3 milyar 744 milyon dolar) ve ‘hava yolu’ ulaşımı (1 milyar 481 milyon dolar) izlemektedir. 2017 yılı Haziran ayında gerçekleştirilen ithalatın taşıma şekillerine bakıldığında ise, en çok ithalat ‘deniz yolu’ (11 milyar 742 milyon dolar) ile yapılırken, bu taşıma şeklini sırasıyla ‘hava yolu’ ulaşımı (3 milyar 362 milyon dolar) ve ‘kara yolu’ (3 milyar 62 milyon dolar) izlemektedir. 2017 yılı Haziran ayında ihracatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında en çok ihracat ‘mal mukabili ödeme’ (8 milyar 163 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini ‘peşin ödeme’ (1 milyar 842 milyon dolar) ve ‘vesaik mukabili ödeme’ (1 milyar 731 milyon dolar) takip etmiştir. 2017 yılı Haziran ayında ithalatta tercih edilen ödeme şekillerine bakıldığında en çok ithalat ‘mal mukabili ödeme’ (8 milyar 175 milyon dolar) ile yapılırken, bu ödeme şeklini ‘peşin ödeme’ (6 milyar 804 milyon dolar) ve ‘bedelsiz’ (1 milyar 432 milyon dolar) takip etmiştir.”
2017 yılı Haziran ayında 8,9 milyar TL vergi tahsil edildi
Gümrük ve Ticaret Bakanlığından yapılan açıklamaya göre Gümrük İdarelerince 2017 yılı Haziran ayında 8,9 milyar TL vergi tahsil edildi. Gümrük İdareleri tarafından 2017 yılı Mayıs ayında 9 milyar 729 milyon TL, 2017 yılı Haziran ayında 8 milyar 881 milyon TL vergi tahsil edildi. 2017 yılı Ocak-Mayıs döneminde vergi gelirleri toplamı 209 milyar 648 milyon TL oldu. Aynı dönemde Gümrük İdarelerince tahsil edilen vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı yüzde 21,34 olarak gerçekleşti. 2017 yılı Haziran ayında 4 bin 534 limited şirket, 3 bin 41 ticari işletme, bin 920 şube, bin 80 anonim şirket, 79 kooperatif ve 1 kolektif şirket kuruldu. Toplam aktif firma sayısı ise 1 milyon 743 bin 760 oldu. 2017 yılı Haziran ayında Hal Kayıt Sistemine kayıtlı kişi sayısı 41 bin 550, bildirim sayısı ise 11 milyon 781 bin 246 oldu. Bu dönemde, bir önceki yılın aynı ayına göre Hal Kayıt Sistemine kayıtlı kişi sayısında yüzde 10,18’lik bir artış görüldü, ilk 6 ayın toplamında gerçekleşen bildirim sayısı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5,01 oranında azaldı. 2017 yılı Haziran ayında Türkiye genelinde toplam 13 bin 854 tane esnaf ve sanatkar işletmesi kuruldu, 6 bin 263 esnaf ve sanatkar işletmesi ise kapandı.
İlker Turak
