Kuşadası Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), Adnan Menderes Üniversitesi(ADÜ) Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı ve Karakaya Muhtarlığı işbirliğiyle gerçekleştirilen etkinlikte, Latmos’un doğal ve kültürel kaynak değerleri, tehditleri ve “Sürdürülebilir turizm, Ekoturizm ve Beşparmak Dağları’nın(LATMOS) Ekoturizm Potansiyelinin Belirlenmesi” sunumları yapıldı. Gerçekleştirilen sunumlara, Beşparmak Dağları’ndaki eskiden köy olan ve Büyükşehir yasasıyla değişerek mahalle haline gelen Karakaya muhtarı Hümmet Ali Yılmaz, Söke Muhtarlar Derneği Başkanı ve Köprüalan Muhtarı Mustafa Öztürk, Kisir Köyü muhtarı Baki Suna ve Güney yaka muhtarı Ali Çıtak katılırken, kadınlar, çocuklar ve yöre sakinlerinin izlediği sunum ilgiyle takip edildi.
Yapılan sunumlarda, Latmos’un dört bir yanındaki doğal ve kültürel zenginliklerin görselleri sunularak anlatıldı. Yaşadıkları coğrafyanın çok önemli olduğu, Neolitik Dönem’den, Osmanlı Dönemi’ne kadar birçok kültürün bu bölgede yaşadığı ve 8000 yıllık insanlık miraslarının günümüze kadar taşındığı, zengin biyoçeşitliliğe sahip olduğu ve olağanüstü güzellikte kaya yapılarının bulunduğu görsellerle aktarıldı. Bu zengin kültürün yok olmaması, adeta bir açık hava müzesi niteliğindeki Latmos’un tüm değerleriyle korunması, özellikle madencilik faaliyetlerine kesinlikle kapatılması, bölgenin koruyarak kullanılması için ekoturizme açılması, ekoturizm sayesinde yerel halkın sosyal ve ekonomik gelişimine katkı yapılması ve bölgede yer alan tüm köylerin(mahallelerin) birlik ve beraberlik içinde, birbirlerine destek olarak Beşparmak Dağları’na sahip çıkmaları istendi.
ADÜ Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Tendü Hilal Göktuğ, Dünyadaki ve ülkemizdeki turizm faaliyetlerinin doğal ve kültürel kaynaklar üzerindeki olumsuz etkilerini ve bunun sonucu olarak, yeni arayışların olduğunu, bunun sonucunda alternatif turizm, sürdürülebilir turizm, yeşil turizm ve ekoturizm gibi kavramların geliştiğini söyledi. Dünyadaki turizm anlayışının bu tür turizme doğru kaydığını, bu nedenle doğası henüz bozulmayan, kültürel varlıklarını koruyan, yapılaşmalardan ve kent yaşamından uzak yerlerin tercih edildiğini belirten Göktuğu, Aydın Bölgesinde de Latmos’un ekoturizm faaliyetleri için olağanüstü güzelliklere ve zenginliklere sahip olduğunu, bu zenginliklerin koruma-kullanma dengesi içinde yapılacak etkinliklerle hem korunması hem de bölge insanının ekonomisine katkı yapmasının sağlanabileceği söyledi. Göktuğu, konuşmasında ayrıca. Beşparmak Dağları’ndaki hedefin, doğal ve kültürel miras potansiyelinin belirlenmesi, alt yapı ve teknik organizasyonların yeterliliğini saptanması, kamu ve özel sektörün ve yerel halkın ekoturizm duyarlılığının ölçülmesi, yerel halkın sosyal, kültürel ve ekonomik özelliklerinin araştırılması, koruyarak kullanma ilkesi doğrultusunda ekoturizm planlamasına ilişkin ve ziyaretçi yönetimi ile ilgili çeşitli öneriler getirilmesi olduğunu kaydetti. Kuşadası EKODOSD tarafından Kutsal Dağın Emanetleri broşürleri ve Yrd. Doç. Dr. Tendü Hilal Göktuğ, tarafından proje anketleri dağıtıldı.
Yerel halkın ilgili olduğu sunumlarda, öneri ve görüşleri de dile getirildi. Sunuma katılan muhtarlar, köylerinde genç nüfusun kentlere taşındığını ve bu şekilde gittiği takdirde süreç içinde köylerde insan kalmayacağını, yüzyıllardır devam eden buradaki kültürün bir gün bitebileceğini belirttiler. Son yıllarda bölgelerine yerli-yabancı insanlar gelmeye başladığını, turizmin gelişmesi halinde köyden kente göçün azalacağını söylediler. Beşparmak Dağları’nı çevreleyen 11 köyün birleşerek Latmos’u Koruma ve Ekoturizmi Geliştirme Derneği’nin kurulması önerisini getirdi.
Kuşadası EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü, yapılan etkinlikliği değerlendirerek, “Karakaya’da bulunan eski okulun doğa ve tarih müzesi niteliğinde gelen ziyaretçilerin bilgi alabileceği ZTM’ye çevrilmesiyle ilgili geçtiğimiz yıllarda yaptığımız müracaatta, İl Özel İdaresi’nce bir miktar ödenek sağlanmış ve kısmen restoresi yapılmıştı. İl Özel İdareleri kapatıldığından ZTM’nin yarım kalan restoresinin tamamlaması için Aydın Büyükşehir Başkanlığı’na müracaat edeceğiz. Umarız bu konuda Büyükşehir Belediye Başkanı Sayın Özlem Çerçioğlu duyarlı davranır ve Latmos bir tanıtım merkezine kazanmış olur. Henüz vakit varken, Latmos tamamıyla maden ocakları tarafından geri dönülmez biçimde tahrip edilmeden, ilgili kurumların, kuruluşların, yerel yönetimlerin, üniversitelerin ve sivil toplum örgütlerinin işbirliğiyle, koruma altına alınması sağlanarak, binlerce yıllık insanlık mirasları ve zengin doğal kaynak türleri geleceğe taşınmalıdır. Bu, Latmos kültürünün devam etmesi, yerel halkın geleceği ve ülkemiz tanıtımı için çok önemlidir“ dedi.
