GÜNDEM - 15 Eylül 2017 Cuma 16:40

Mardin’de yeni bir bitki türü keşfedildi

A
A
A
Mardin’de yeni bir bitki türü keşfedildi

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Eğitim Fakültesi Biyoloji Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi Mehmet Fırat, Mardin’de yeni bir bitki türü keşfedildiğini açıkladı. Bitkiye ‘Gundelia mesopotamica’ ismi verildi.

Mardin’de yaptığı çalışmalarda bitkilerden örnekler alan ve daha sonra yaptığı teşhis ve analizlerle yeni bir tür olduğunu keşfeden Araştırma Görevlisi Mehmet Fırat, bitkiye ‘Gundelia mesopotamica’ ismini verirken, bitkinin geçtiğimiz günlerde Acta Bıologıca Turcıca adlı bir bilim dergisinde de yayımlanarak dünyaya tanıtıldığını belirtti. Ünlü botanikçi Mehmet Fırat, keşfedilen bitkinin cinsinin en yaşlısı olduğuna dikkat çekerek, bölgede bitkinin birçok amaçla kullanıldığını söyledi.

Doğu, Güneydoğu, Akdeniz ve İç Anadolu’da gitmediği bölge kalmadığını belirten Fırat, topladığı örnekleri 3 yıllık çalışmayla Türkiye’deki bitki popülasyonlarının ve tür düzeyindeki durumunu incelediğini ifade ederek, “Doğu ve Güneydoğu Anadolu’nun bütün florası üzerine çalışma yapıyorum. Fakat son 3 yılda kenger, bilimsel adı ’Gundelia’ dediğimiz cins üzerine çok detaylı çalışmalarım var. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da aşağı-yukarı gezmediğim bölge kalmadı. Türkiye’de de en güney uçtan Antalya’ya kadar, Afyon, Eskişehir, Ankara ve Kırıkkale illerinde ve tüm Doğu, İç Anadolu ve Güneydoğu’nun tamamında 45 ilin doğasında örnekler toplayarak 3 yıllık bir çalışma sonucunda ’Gundelia’ ve Türkiye’deki popülasyonlarının ve tür düzeyindeki durumunu incelemek için bir çalışma başlatmıştım” dedi.

“YENİ BİR TÜR OLARAK DÜNYAYA TANITTIM”

Keşfettiği bitki türünü dünyaya tanıttığına dikkat çeken Fırat, “Bu sırada Mardin’de yaptığım çalışmalardan bir örnek almıştım. Örneklerin bir tanesi mevcutlarından farklı görünüyordu. Yaptığımız teşhis ve analizlerde bunun yeni tür olduğunu anladık. Yeni türe ’Gundelia mesopotamica’, yani Mezopotamya coğrafyasında bulunduğu için bu antik ismi kullandım. Yeni bir tür olarak dünyaya tanıttım. ’Acta Bıologıca Turcıca’ adındaki uluslararası dergi olan ’Türk Biyoloji Dergisi’nde’ yayınladık. Şu an dünyaya kazandırılmış yeni bir tür olarak ‘Gundelia mesopotamica Fırat olarak adlandırdık” diye konuştu.

Keşfedilen bitki türünün bölgede birçok amaçla kullanıldığını ifade eden Fırat, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bölgede herkes bilir. İç Anadolu ve diğer bölgelerde ‘kenger’, Doğu Anadolu’da ise ‘kereng, kerengi’ isimleri kullanılır. Bundan sakız yapılır, sebze olarak tüketilir. Turşusu yapılır, hatta hayvanlara yediren bölgeler var. Bunlar patozla saman haline getirilip hayvanlara yediriliyor. Bazı bölgelerde bunların tohumları çerez olarak tüketilir. Değişik birçok amaçlı olarak kullanılır.”

“GUNDELİA MESOPOTAMİCA’NIN BÜTÜN TÜRLERİNİN EN YAŞLISI OLMA İHTİMALİ ÇOK YÜKSEK”

Keşfedilen bitkinin diğer türlerin en yaşlısı olma ihtimalinin çok yüksek olduğunu sözlerine ekleyen Fırat, “Yaptığım incelemelere göre Gundelia mesopotamica’nın bütün türlerinin en yaşlısı olma ihtimali çok yüksek. Muhtemelen gen merkezi burada çıkmıştır. Bitkinin en doğu ucu aslında Mardin’dir. Yayılışını takip ettiğimizde Diyarbakır’da ve özellikle Karacadağ bölgesinde çok yoğun olarak bulunmaktadır. Adıyaman Kahta’ya kadar bu tür sürekli olarak bulunmaktadır” şeklinde konuştu.

“ASYA KITASI BİTKİSİ OLAN ’GUNDELİA’ CİNSİNİN GEN MERKEZİ ANADOLU’DUR”

Bitkinin gen merkezinin Anadolu bölgesi olduğunu, Avrupa ve diğer yerlerde olmadığını söyleyen Fırat, “Çok yoğun bir şekilde çalışıyorum. Neredeyse yaz ve ilkbahar mevsimlerinin tamamını arazide geçiriyorum. Laboratuvarda da kendi çalışmalarım var. Çalışma yerim evdedir. Günde yaklaşık 16 saat bitkileri inceliyorum. Bunları dünyadaki örneklerle karşılaştırıyorum. Gundelia çok eski bir cinstir. 1500’lü yıllarda gezginler, botanikçi, kimyager ve doktorlar, Evliya Çelebi gibi gezerken bu bitkiyi görmüşler ve bu bitkinin tohumlarını ülkelerine götürmüşler. İlk örneğini ise Halep’te almışlar. Hatta Bayburt’ta alınanlar da var. Götürdükleri tohumları kendi bahçelerinde çoğaltmışlar, bunların dünyadaki bütün cinslerde farklı olduğunu, bir akrabası olmadığını ve bir bilim adamının adını vermişler Gundelia. Tabi bitkisi Asya bitkisi, Avrupa ve diğer yerlerde yoktur. Asya bitkisi olduğu için de özellikle gen merkezi Anadolu’dur” ifadelerini kullandı.

Şu ana kadar bu cins üzerine yaptığı çalışmalarda keşfettiği bitki türlerinin önümüzdeki günlerde 13’e çıkacağını belirten ünlü botanikçi Fırat, yayınlayacağı yeni türlerin olduğunu ve çalışmalarının bu yönde devam edeceğini kaydetti.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Niğde Organlarını bağışlayan Vali Çelik ve Emniyet Müdürü Özdemir’e teşekkür belgesi ’3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası’ etkinlikleri çerçevesinde organlarını bağışlayan Niğde Valisi Cahit Çelik ve Niğde İl Emniyet Müdürü Adnan Özdemir’e Organ Nakil Birimi’nden teşekkür belgesi verildi. Niğde Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Dr. Öğr. Üyesi Yakup Çetinkaya ve Organ Nakil Birim Sorumlusu Hemşire Sevgi Gökçegöz, 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası’nda organlarını bağışlayarak organ bekleyen hastalara umut olan Vali Cahit Çelik ve İl Emniyet Müdürü Adnan Özdemir’i makamında ziyaret ederek, teşekkür belgesi takdim ettiler. 3-9 Kasım Organ Bağışı Haftası etkinlikleri çerçevesinde yapmış olduğu bağış ile organ bağışına duyarlılığı ve farkındalığı artırmak isteyen Vali Çelik, vatandaşları bir form doldurarak organlarını bağışlamaya davet etti. Türkiye’nin organ nakli faaliyetleri için yeterli donanıma, deneyimli nakil ekiplerine ve nakil merkezlerine sahip olduğunu söyleyen Niğde Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekimi Dr. Öğr. Üyesi Yakup Çetinkaya; aşılması gereken en önemli sorunun bağış oranındaki yetersizlik olduğunu söyledi. "Her bağış yeni bir hayattır" diyen Çetinkaya; "Niğde Eğitim ve Araştırma Hastanesi olarak Organ Nakil Birimimizle organ bağışı yapmak isteyen vatandaşlarımıza hizmet vermekteyiz. Gelecek dönemler için ise yeni farklı alanlarda nakil hedeflerimizi gerçekleştirmek üzere çalışmalarımız devam etmektedir. Bağış varsa hayat vardır" ifadelerini kullandı.
Gaziantep Yaşlı adamın öldüğü feci kaza saniye saniye kamerada Gaziantep’te yaşlı adamın, geri manevra yapan işçi servisinin altında kalarak metrelerce sürükledikten öldüğü feci kaza anlarına ait güvenlik kamerası görüntüleri ortaya çıktı. Görüntülerde, yaşlı adamın servisin altında kalması ve sonrasında yaşanan panik anları saniye saniye yer aldı. Kaza, dün sabah saatlerinde Şehitkamil ilçesi Karşıyaka Mahallesi’nde meydana geldi. İddiaya göre, sürücüsü öğrenilemeyen 27 S 0662 plakalı işçi servisi, sokakta geri manevra yaparken o sırada arkasında bulunan 70 yaşındaki İbrahim Taş’ı altına alarak metrelerce sürükledi. Metrelerce sürüklenerek işçi servisinin altında kalan Taş, hayatını kaybetti. Feci kaza anları saniye saniye kamerada Yaşlı adamın, geri manevra yapan işçi servisinin altında kalarak metrelerce sürükledikten öldüğü feci kaza anlarına ait güvenlik kamera görüntüleri ortaya çıktı. Görüntülerde, yaşlı adamın sokakta yavaş adımlarla yürürken geri manevra yapan servisin altında kalarak öldüğü anlar yer aldı. Görüntülerin devamında durumu fark eden çevredeki vatandaşın, ’ambulansı ara, hemen ambulansı ara’ diyerek seslenmesi ve servis sürücüsünün olay sonrası araçtan inerek korku ve endişeyle sağa sola kaçışması ise dikkat çekti. Servis sürücüsünün gözaltındaki işlemleri ve olayla ilgili soruşturmanın sürüdüğü öğrenildi.
Bilecik Bilecik’te bilet satışı yapılan etkinlik iptal oldu, paraları iade etmediler Bilecik’te 4 Mart günü yapılması planlanan Murat Övünç’ün sahne alacağı Kadınlar Matinesi iptal olunca paraları iade edilmeyen vatandaşlar isyan etti. 26 Ocak ayında Başaran Butik sponsorluğunda Bilecik’te bir düğün salonunda Murat Övünç’ün sahne aldığı Kadınlar Matinesine ilgi büyük olmuştu. Aynı firma o gün Mart ayı içinde bir daha Murat Övünç’ü Bilecik’e getireceğini duyurmuştu. Ardından 4 Mart 2024 günü aynı düğün salonunda yapılması planlanan Kadınlar Matinesi 2 gün kala iptal edildi. Ön sıra 400 TL arka sıralar 300 TL’den satılan biletlerden alan vatandaşlara 3 gün içinde paraları iade edileceği söylendi. Bu paralar iade edilmeyince yaklaşık 200 kişi mağduriyet yaşadı. "Yaklaşık 200 kişinin paraları bu şekilde alınarak mağdur edildi" Bunlardan biri Önder Özmen, eşine ön sıralardan 400 liralık bir bilet aldığını bunu da organizasyon yapan Zehra Büşra İ. adına havale yaptığı anlattı. Murat Övünç’ün sahne alacağı Kadınlar Matinesi’nin 2 gün önce iptal olduğu telefona gelen mesajla öğrendiğini söyleyen Özmen, "Bilecikte organizasyon düzenleyeceğiz diyerek insanlara rezervasyon yaptırıp etkinliğe iki gün kala iptal edildi. Paraları üç gün içinde iade edilecek denilip ardından telefonları engelleyerek bir nevi dolandırıcılık yapıldı. Yaklaşık 200 kişinin paraları bu şekilde alınarak mağdur edildi. Bu dolandırıcılık olayında düğün salonun hiç bir şekilde dahili yoktur. Biz hakkımızı sonuna kadar arayacağız" dedi.
Sivas Hiperbarik Oksijen Tedavi Ünitesi Hizmette Sivas Numune Hastanesi’nde Hiperbarik Oksijen Tedavi Ünitesi hizmete alındı. Birçok hastalığın tedavisinde kullanılabilen ünite ile Sivas ve çevre illere hizmet verilecek. Sivas Numune Hastanesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Uzmanı Dr. Soner Uludağ, hastanede hizmet sunmaya başlayan Hiperbarik Oksijen Tedavi Ünitesi ile ilgili bilgiler verdi. Uzm. Dr. Uludağ, “Bugünkü durumu ile Hiperbarik Oksijen Tedavisi bazı hastalıklarda birincil tedavi, bazı hastalıklarda da ihmal edilmemesi gereken önemde, hastalığın seyrini belirleyen, bu hastalıklara bağlı sakat kalma ve ölüm oranları üzerinde belirgin etkisi olan bir yardımcı tedavi metodudur” dedi. “Hiperbarik Oksijen Tedavisi oldukça önemlidir” Hiperbarik Oksijen Tedavisinin kullanım alanlarından ve hasta gruplarından bahseden Uzm. Dr. Soner Uludağ, “Hiperbarik Oksijen Tedavisi olarak adlandırdığımız Yüksek Basınçlı Oksijen Tedavisi vücutta oksijene olan ihtiyacın arttığı durumlarda kullanılmaktadır. Bu durumlar çok çeşitlilik göstermektedir. Bunlardan biri dalgıçlarda görülen vurgun hastalığının tedavisidir. Bundan öte bazı hastalıklar bulunmakta ki bunlarda da Hiperbarik Oksijen Tedavisi oldukça önemlidir. Örneğin şofben zehirlenmeleri veya soba zehirlenmeleri olarak bilinen, birçok kişinin sakat kalmasına hatta ölümüne de sebep olabilen acil bir durum olan Karbonmonoksit zehirlenmeleri gibi hastalıklarda Hiperbarik Oksijen Tedavisi neredeyse ana tedavi ajanı olarak etkilidir. Özellikle kış mevsiminde ilimizin de içerisinde olduğu bölgelerde yaygın olarak karşılaşılan bu acil durum göz önüne alındığında, merkezimizin açılmasının oldukça kritik bir öneme sahip olduğu görülmektedir. Bunun yayında Hiperbarik Oksijen Tedavisi’nin damar tıkanıklığı sebebi ile oluşan aniden gelişen görme ve işitme kaybı hastalarında da etkili olduğu bilinmektedir. Ani İşitme Kaybı ve Ani Görme Kaybı tanıları ile erken dönemde yönlendirilen hastalar Hiperbarik Oksijen ile acil tedavileri sayesinde şifa bulabilmektedir. Avasküler Nekroz gibi son dönemlerde yayın olarak karşılaşılan bazı kemik hastalıklarında da Hiperbarik Oksijen tedavisi etkili olarak kullanılmaktadır. Yine hastalar erken dönemde tedavi için yönlendirildiklerinde Hiperbarik Oksijen Tedavisi beslenemeyen, oksijensiz kalan veya damarı tıkanmış müdahele edilmezse ölecek olan kemik dokunun kurtarılmasında önemli bir role sahiptir. Yine bunların dışında oksijen varlığında üreyemeyen mikroorganizmaların sebep olduğu Gazlı Gangren gibi bazı ciddi seyreden hastalıklarda Hiperbarik Oksijen Tedavisi başarılı olarak kullanılmaktadır. Hiperbarik Oksijen Tedavisi Sualtı Hekimliği kapsamındaki uygulamaların dışında, Nekrotizan Yumuşak Doku İnfeksiyonları gibi bazı infeksiyon hastalıkları, Crush yaralanması, Kompartman Sendromu, çoklu travmalar, İyatrojenik Arteriyel Gaz Embolisi, Karbonmonoksit Zehirlenmesi, Ani Görme Kaybı, Ani İşitme Kaybı gibi acil durumlar, radyasyona bağlı doku hasarı ve çeşitli kronik yara problemleri Hiperbarik Tıbbın ilgi alanına giren hastalıklardan bazılarıdır” dedi. Hastanede yer alan Hiperbarik Oksijen Tedavi Ünitesi’nin Sivas için oldukça değerli olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Uludağ, “Zaman içerisinde Hiperbarik Oksijen Tedavisinin yürütülen çalışmalar ile etkinliği kanıtlanmış hastalık sayısı giderek artmaktadır. Yine zaman içerisinde ülkemizdeki Hiperbarik Oksijen Tedavi merkezlerimiz giderek yaygınlaşmaktadır. Bu durum ele alındığında ilimizdeki merkezimizin açılması hastalarımızı tedavi ile buluşturmak açısından oldukça değerli olarak görülmektedir” dedi.