GÜNDEM - 21 Şubat 2017 Salı 13:02

Mevsimsel depresyona dikkat

A
A
A
Mevsimsel depresyona dikkat

Kış aylarında kapalı havanın yarattığı içsel sıkıntının ve kasvetin, sosyal etkinliklerin azalmasının, iş ve okul yükünün artmasının psikolojik stres oluşturduğunu belirten Psikiyatrist / Psikoterapist Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, mevsimsel depresyona dikkat edilmesi gerektiğini söyledi.

Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, "Açık ve parlak renkler, canlılık ve neşeyi çağrıştırırken, kapalı ve sönük renkler ise hüzün ve kederi çağrıştırır. İnsanlık tarih ve kültüründe bunun pek çok örneklerini görebiliriz. Açık ve canlı renkler deyince de ilk aklımıza gelen güneş, sadece gezegenimiz için değil, insan psikolojisi için de önemlidir" dedi.

Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, "Kış aylarında kapalı havanın yarattığı içsel sıkıntı ve kasvet, sosyal etkinliklerin azalması, iş ve okul yükünün artması psikolojik stres oluşturur. Buna ek olarak Dopamin, Serotonin ve Melatonin gibi beyin kimyasallarındaki düzensizlikler mevsimsel depresyona neden olur" ifadelerini kullandı.
Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, mevsimsel depresyon ile major depresyon arasında ki farkı şöyle sıraladı:
"Uyku: Genelde depresyonda uykuya dalmakta güçlük, sık uyanma veya sabah erken uyanma görülürken mevsimsel depresyonda tersi olur. Kişi sabahları yataktan kalkmakta zorlanır. Toplam uykuda geçirilen süre artmıştır ve kişi ne kadar çok uyusa da kendini dinlenmiş hissetmez.
İştah: Depresyonda hastaların genel bir isteksizliği olduğundan yeme istekleri de azalabilir. Veya hiçbir şeyden keyif almadıklarından, yiyeceklerden de zevk alamayıp uzaklaşabilirler. Bunun sonucunda kilo kaybı gözlenebilir. Fakat mevsimsel depresyonda özellikle karbonhidratlı yiyeceklere karşı iştah, çok fazla artar. Bu dönemde genellikle kilo alınır.

Bedensel Yakınma: Depresyonda ruhsal olduğu kadar fiziksel çökkünlük hali görülmekle birlikte, mevsimsel depresyona enerji azlığı, halsizlik, bitkinlik daha sık eşlik eder. Kişi düşünsel olarak açıklayamadığı yorgunluk ve bitkinlik hali tanımlar. Bel, boyun - sırt bölgelerinde ağrı, sızı veya kramplar şeklinde bedensel yakınmalar görülebilir."

Pek çok kişide, kış aylarında görülen her mutsuzluğun ve keyifsizliğin mevsimsel depresyon olduğunu söyleyebildiklerini ifade eden Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, "Yaşam olayları veya biyolojik değişkenlere bağlı olarak insanların duygularında belli miktarda çökkünlükler olabilir. Her yüz kişiden 5 inde ise bu durum hastalık seviyesine ulaşır ve tedavi edilmesi gerekir" diye konuştu.

Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, mevsimsel depresyon için temel kriterleri şöyle açıkladı:

"1. En az iki hafta süren depresif dönem

2. Kişinin sosyal hayatında önemli derecede bozulma

3. İşlevsellikte belirgin azalma

4. Kişinin hayatında yaşadığı mevsimsel depresyon dönemleri, mevsimsel olmayan depresyon dönemlerinden daha fazla olmalı."

Mevsimsel depresyonun, Major depresyona göre daha hafif seyrettiğini kaydeden Yrd.Doç.Dr. Tan, "Düşünsel olarak aşırı karamsarlık, mutsuzluk veya intihar fikirleri pek olmaz. Fakat bu durum hastalığın fark edilmemesine neden olup, ilerlemesine sebebiyet verebilir. Ayrıca mevsimsellik bipolar bozuklukta da sıkça görüldüğünden, mevsimsel depresyon ile ayırıcı tanısının yapılması gerekir. Risk grupları var. Bunlar; 1.Kadınlarda, erkeklere göre daha yüksek oranda mevsimsel depresyon görülür. 2. Ekvator bölgesinden kutuplara gidildikçe, yani güneş ışığından yaralanma oranı azaldıkça risk artar. 3. Gençler yaşlılara göre daha riskli gurupta yer alır. 4. Daha önce mevsimsel depresyon geçiren veya ailesinde bu rahatsızlığı olanlarda risk fazladır" açıklamalarında bulundu.

Yrd.Doç.Dr. Emre Tan, Mevsimsel depresyon yaşayan kişilere şu önerilerde bulundu:

"Kış aylarında mümkün olduğunca gün ışığından faydalanılmalıdır. Özellikle güneşli günlerde dışarıda bir kaç saat geçirilmesi uygun olacaktır. Spor yapmak ve diyete dikkat etmek hormonal düzensizliklerin önüne geçmek için faydalı olur. Ayrıca sosyal ilişkilerin arttırılması ve ara tatiller yapılması önerilir. Tüm bunlara rağmen kişinin şikayetlerinde düzelme olmuyor ise, psikiyatriste başvurması gerekir." 

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Antalya Antalya’da yerli nohut üretimi için protokol imzalandı Antalya Ticaret Borsası (ATB), Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü (BATEM) ile “Yerli Nohut Gen Kaynağımızdan Yemeklik ve Leblebilik Çeşitlere Projesi”nin hayata geçirilmesi için protokol imzaladı. ATB, BATEM) ile “Yerli Nohut Gen Kaynağımızdan Yemeklik ve Leblebilik Çeşitlere Projesi”nin hayata geçirilmesi için protokole imza attı. Antalya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Çandır ile BATEM Müdürü Dr. Abdullah Ünlü’nün imzaladığı protokol töreninde, ATB Meclis Üyesi Ahmet Yılmaz, BATEM Müdür Yardımcıları Mustafa Soysal ile Doç. Dr. Cengiz Erdurmuş da hazır bulundu. ATB Başkanı Çandır, yeni nohut çeşitlerinin adaptasyonu, yayımı ve bölgesel çeşit geliştirilmesi amacıyla protokol hazırladıklarını belirterek, “Protokol kapsamında yürütülecek projede nohutta yerli gen kaynaklarımız kullanılacaktır. Çünkü yerli gen kaynaklarımız, ülkemiz tarımının sigortasıdır” dedi. Proje ile nohut üretiminin artması, yerinde istihdama katkı sağlanması, katma değerli ve sürdürülebilir üretimin sağlanması, kaliteli protein ve karbonhidrat kaynağına ulaşılmasını hedeflediklerini kaydeden Çandır, “Elmalı’da nohut bitkisini seçmemizin nedeni, Elmalı’nın uzun yıllardır ülkemiz nohut üretiminde lider konumda olmasına rağmen son yıllarda bu konumunu kaybetmiş olmasıdır. Her geçen gün azalan nohut üretiminde birim alanda elde edilen verimi artırmak, ticareti geliştirmek en büyük hedefimiz. Oluşturulan Ar-Ge’nin üretime ve ticarete dönüşmesini diliyorum” diye konuştu. Projenin ülke genelinde de örnek olacağını kaydeden Çandır, “BATEM Müdürümüz ve onun nezdinde projede görev alacak arkadaşlarımıza, ATB Komite ve meclis üyelerine, ATB adına projede görev alacak çalışma arkadaşlarımıza emekleri için şimdiden teşekkür ediyorum” dedi. BATEM ile geçmişte de Antalya tarımını geliştirecek projeler yaptıklarını belirten Çandır, kurumlar iş birliğinin devam edeceğini söyledi. Çandır, 91. yaşını kutlayan BATEM’in akademik bilgi, birikim ve becerilerinin Türk tarımı için önemli olduğunu vurguladı. “Bölgeye has yerli nohut geliştirilecek” BATEM Müdürü Abdullah Ünlü, Antalya Ticaret Borsası ile geçmişte de buğday, tıbbi aromatik bitkiler gibi bir çok alanda çalışma yaptıklarını hatırlatırken, nohut üretiminde bölgenin üretim kabiliyetini artırmak için protokol imzaladıklarını kaydetti. BATEM’de yerli gen kaynaklı nohut çeşidinin geliştirilmesi için çalışma yürüttüklerini söyleyen Ünlü, “Borsamızın desteğiyle geliştirdiğimiz yerli gen kaynaklı nohut hattı ile bölgeye uygun yerli çeşitleri geliştireceğiz. Antalya’ya özgü yerel nohut popülasyonları çıkarılarak bölge çiftçimize hizmet edeceğiz” diye konuştu. Antalya Ticaret Borsası ile tarımla ilgili birçok konuda ortak çalışmalar yürüttüklerini vurgulayan Ünlü, “ATB Başkanı Sayın Ali Çandır, her konuda bizim önümüzü açıyor, önderlik yapıyor. Antalya ve ülke tarımını geliştirmek için birlikte çalışıyoruz. Ben kendilerine ve ekibine çok teşekkür ederim. Protokolün hayırlı olmasını diliyorum” diye konuştu.
Kastamonu Geleceğin bilim insanlarının projeleri görücüye çıktı Kastamonu’da gerçekleştirilen bilim fuarında öğrenciler tarafından tasarlanan ürünler, beğeniye sunuldu. Kastamonu’da öğrencilerin tasarladığı ürünlerin tanıtıldığı yazılım ve tasarım temalı TÜBİTAK 4006 Bilim Fuarı kapılarını açtı. Şehit Mehmet Yılmaz İmam Hatip Ortaokulu’nda gerçekleştirilen fuarda öğrenciler tarafından yazılımları ve tasarımları yapılan 19 proje sergilendi. Öğrenciler tarafından yapılan projeler fuarda ziyaretçilerden yoğun ilgi gördü. Fuarın açılışı, Gençlik ve Spor İl Müdürü Reşat Asrak, İl Müftüsü Bekir Derin, İl Milli Eğitim Müdürü Hasan Gümüş, İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı Mesut Şeker, Şube Müdürleri Hasan Sarıahmetoğlu ve Mehmet Sait Aydın ile okul ve kurumlardan yönetici, öğretmen ve öğrencilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Fuarda konuşan İl Milli Eğitim Müdürü Hasan Gümüş, “Dünyamız hızlı bir şekilde değişim ve dönüşüm içerisinde. Özellikle teknolojik anlamda ve ‘Endüstri 4.0’ dediğimiz hatta 5.0’a giden bir çağdan bahsediyoruz. Dijital çağın içerisinde meslekler farklılaşıyor. Yeni yeni ürünler ortaya çıkıyor. Bu ürünleri yapacak olan da Kastamonu’muzdaki kıymetli gençlerimiz olacak. Yeni ürünleri tanıtmak aynı zamanda gelecek yüzyılda neler üretebildiğini görmek ve bu beklentilere karşılık ortaya koydukları ürünleri sergilemek için bir etkinlik düzenlendi. Öğrencilerimizin etkinliklerinin yanında ürettikleri eserlerinin yanında Bakanlığımızın da bilim otobüsünü çocuklarımıza görmeleri için getirttik. Otobüsün içerisinde öğrencilerimiz eğlenceli vakit geçirecekler ve öğrenecekler. Uzay yolculuğundan tutun sonsuzluk ve benzeri deneyleri de çok rahatlıkla yapacaklar. Bu deneyler neticesinde daha çok bilgi birikimine erişerek bunları da aynı zamanda bir esere bir ürüne dönüştürecekler. Bu şekilde Türkiye Yüzyılı’nı imar edeceğimiz gençlerimizle beraber büyük ve güçlü Türkiye hedefleri gerçekleşecek ve Türkiye yüzyılını da tüm dünyaya göstermiş olacağız. Gençlerimize güveniyoruz yaptıkları eserlerle ispatı şeklinde karşımıza çıkıyor. Bizlere destek veren tüm kurum ve kuruluşlara teşekkür ediyoruz. Bu kıymetli yavrularımızın yetişmesinde okul yöneticilerimize ve öğretmenlerimize de teşekkürü bir borç biliyoruz” dedi. Fuar çerçevesinde Milli Eğitim Bakanlığı Mobil Bilim Merkezi öğrencilerin ziyaretine açıldı. Mobil Bilim Merkezi’ni ziyaret eden öğrenciler, hem eğlendi hem de bilimle ilgili bilgilendirildi. Fuar çerçevesinde okul bahçesinde roket gösterisi ile çeşitli deneyler yapıldı. Öğrencileri bilimle buluşturacak Mobil Bilim Merkezi’nin bir hafta boyunca ziyarete açık olacağı belirtildi.