İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Pediatrik Hematoloji Onkoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Hilmi Apak, ilik naklinin insanlar arasında acı veren, zor, zarar görülecek bir işlem gibi yanlış algılandığını belirtti.
Dr. Apak, sadece koldan alınan bir tüp kan ile bir insanın hayatının kurtulacağının unutulmaması gerektiğini belirtti. Lösemi hastalığının kemik iliğinin içinde bulunan hücrelerin anormal bir şekilde çoğalması ve diğer hücrelerin gelişmesine imkân sağlamayacak şekilde yayılması sonucu meydana geldiğini anlatan Prof.Dr. Apak, “Bu hastalıkta lösemi hücreleri bütün vücuda kan yoluyla yayılır. Tehlikeli bir hastalık olan lösemide tedavi yapılmazsa sonuç kötü olur. Bugün için lösemi tedavisinde kemoterapi uygulaması yapılıyor ama kemoterapinin yetersiz kaldığı, hastalığın nüksettiği durumlarda kemik iliği nakli aramalarına geçiliyor” diye konuştu.
İLİK NAKLİ YANLIŞ ANLAŞILIYOR
Kemik iliği naklinin sağlıklı bir insandan uygun metotla kemik iliğinin alınıp hasta kişiye uygun bir merkezde verilmesi işlemi olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Apak, şunları söyledi: “Bu konuda hekimler olarak en büyük sıkıntımız kemik iliği naklinin yanlış anlaşılmasıdır. Öncelikle vericiler açısından yanlış anlaşılan bir nokta var. Kemik iliği nakli için kemik iliği verecek kişinin uzun bir işlemden geçeceği, yorulacağı, acı çekeceği konusunda korkuları var. Kesinlikle böyle değil, iki saat süren bir işlem ve sadece koldan kan alıyoruz. Alınan kandaki kemik iliği hücreleri ayrıştırılıyor ve uygun şartlarda kemik iliği nakli yapılacak kişiye aktarılıyor. Çok basit bir işlem, verici kişinin herhangi bir şekilde canının acıması, herhangi bir şekilde zarar görmesi ya da hastalık bulaşması gibi bir risk yok sadece yarım gün kadar vakit ayırması gerekiyor”
Alıcılarda da kemik iliği naklinin gündeme geldiği zaman tedirginlik oluştuğunu anlatan Prof. Dr. Apak, sözlerini şöyle sürdürdü: “İlik naklinin kendine göre riskleri var bu nedenle her hastaya ilik nakli uygulamıyoruz, başlangıçta kemoterapi uyguluyoruz. İkincil durumlarda ilik nakli uyguluyoruz ama başlangıç döneminde bu komplikasyonları aşabilirsek ve verdiğimiz ilik tutarsa o kişi verilen ilikle yaşıyor.”
KANINIZLA HAYAT KURTARIN
Dünya ilik bankasından veri alınıp hastaya nakil yapılana kadar bekleme süresinin bazen aylarca sürmesinin hastanın hayatını kaybetmesine neden olduğunu açıklayan Dr. Apak, “Dolayısıyla elimizde ne kadar çok doku olursa, ne kadar çok ilik verecek insan olursa ilik nakli bekleyen hastaların kurtulması o kadar kolay olur. Düşünün bu şekilde hayat kurtarıyorsunuz, neyin pahasına hiç bir şeyin. Çünkü bedeniniz sürekli bu kanı üretiyor. Siz az miktar kan vererek bir insanın hayatının kurtulmasına sebep oluyorsunuz. İlik nakli son yıllarda sayıca artış göstermeye başladı. Çünkü devlet bu konuda çok iyi destek vermeye başladı, ilik nakli yapan merkezlerimiz açıldı.”
NİHAL IŞIK
İSTANBUL
