Sınava hazırlanan öğrencinin sınavın yaklaşmasıyla birlikte kaygı belirtilerinde artış olacağını dile getiren Uzman Psikolog Naciye Tokaç, “Son haftaya kadar kaygısının olmadığını belirten öğrencilerde bile kaygı düzeyinde artış görülmektedir. Ders çalışmak istememe, huzursuzluk, endişe, güvensizlik, sosyalleşme de azalma, aileden kaçınma, unutkanlık, dikkat sorunları, konsantre olamama ve çarpıntı, mide bulantısı gibi kaygının fiziksel belirtilerinde artış olmaktadır. Bu durum bireyin kendisine olan güvenini düşürmekte ve yapamayacağım duygusunu daha da artmaktadır. Unutmamalısınız ki; son haftaki performansınız değildir her şeyi belirleyen. Bu güne kadar aylarca, günlerce çalıştınız. Daha önceki öğrendikleriniz uzun süreli hafızanıza yerleşti ve sınav anında önünüze sorular geldikçe hepsi teker teker bellekten çağrılacak” dedi.
Ülkemizde üniversiteye sınavla girildiğini ve bu gerçeği neden sınav var gibi bir tartışma ile değiştirilemeyeceğini söyleyen Uzman Psikolog Naciye Tokaç, “Bu nedenle sınav olgusunu tartışmak yerine bu durumu kabul edip, sorumluluk alarak sınav için çalışma düzeninin oluşturulması önemlidir. Eğer sınav haftasına kadar düzenli, yeterli, gerekli çalışmayı sağlayabilmişseniz sınav haftasında gösterilecek ekstra çabanın anlamsız olduğunu da biliyorsunuzdur. Sınav haftasında daha fazla çalışmaya çalışılmamalı, tekrarlar yapılmalı, denemeler çözülmeli ve eğitim rehberlerinin söylediklerine uygun davranılmalıdır.
OLUMLU VE OLUMSUZ TELKİNLERDEN UZAK DURULMALI
Çocuğa “başaramayacaksın, yapamayacaksın, sen bu sınavı kazanamayacaksın, doğru düzgün çalışmadın” demek ne kadar doğru değilse; “başaracaksın, ben sana inanıyorum, sen yapamazsan kimse yapamaz, sen bu sınavı kazanacaksın” demek de o kadar yanlıştır. Çünkü olumsuz telkinler çalışma motivasyonunu ve öğrencinin kendisine inancını zedelerken; aşırı olumlu telkinler ise; kendisinden beklentinin gerekli olandan fazla olmasına ve beklentiyi karşılayamadığında kazanamayacağına dair kaygısının artmasına neden olur. Bu sözler olumlu telkin kılığına girmiş olumsuz telkinlerdir. Özellikle de sınava birkaç gün kala sarfedildiğinde kaygı ile baş edilmesini oldukça güçleştirecektir. Ailelerin bu sözler yerine sadece öğrenciyi dinlemeleri ve onun kendisini ifade etmesine izin vermeleri yeterli olacaktır” diye konuştu.
Sınavın son haftasında sınava ilişkin kaygının en yüksek olduğu zamanlar olduğu düşünüldüğünde meslek hedeflerinin konuşulması, sınavda kaç puan alınacağının hesaplanmasının sınava günler kala anlamsız olacağını dile getiren Uzman Psikolog Naciye Tokaç, “Bu nedenle sınav haftasında bu gibi düşünceleri ertelemek, sınav sonrasına bırakmak en doğrusu olacaktır. Sizin düşünmeniz gereken, şuan için önünüzdeki sınavda çözeceğiniz sorulardır.
Sınav günü yaklaştıkça sınav; öğrenci için her zamankinden daha anlamlı hale gelir ve mutlaka kazanması gerektiğini düşünür. Genellikle bu gibi sınavlar kişi için yaşamdaki bir dönüm noktası olarak düşünülür ve sanki başka seçeneği yok olarak düşünürler. Bu nedenle sınavlar mutlaka kazanılmalıdır. Ancak unutulmamalıdır ki; bu sınavları kazanmış ve istediği bölümleri okumuş birçok kişi hayatın aslında düşündükleri gibi olmadığını sonradan fark etmişlerdir. Ya işlerini hiç yapamamakta yada mutsuzlukla yapmaktadır. Unutulmaması gereken hayattan kendisi için iyi şeyler sunmasını dilemek ve iyi şeylere sahip olmak için sadece çabalamaktır. Bu sınav sadece bunlardan birisidir.''
''SINAV YERİNİN GÖRÜLMESİ BELİRSİZLİĞİ AZALTIR''
Sınava günler kala; sınav anındaki kaygıyı azaltabilecek yapılması gerekenlerden birisinin de sınava girilecek okulun görülüp gezilmesi olduğunu söyleyen Tokaç, '' İnsanı en rahatsız eden duygulardan biri belirsizliktir. Sizin içinde sınavda karşınıza ne çıkacağını bilmemek belirsizlik yaratıyor. Bu nedenle sınava girilecek okulun görülmesi, gezilmesi biraz da olsa belirsizliği ortadan kaldıracaktır.
Evet önünüzde önemli bir sınav var ve bundan sonraki yaşamınızı hangi işi yapıyor olarak geçireceğinizle ilgili bir sınav bu. Ancak siz zaten aylardır bu sınav için çalışıyorsunuz ve öğrendiklerinizi sınavda ortaya koyabilirsiniz. Bugüne kadar birçok sınav deneyiminiz oldu ve siz artık tecrübelisiniz. Sadece kendinize inanın, rahatlayın ve gülümsemeyi ihmal etmeyin.” şeklinde konuştu.
