Topçu, Ilgaz Dağında Kastamonu Kalkınma Vakfı’nın düzenlediği ‘Ortak Akıl Toplantısı’na katıldı. Burada davetlilere Türk Hava Yolları hakkında sunum yapan THY Başkanı Hamdi Topçu, 2023 yılına kadar alınması planlanan tüm uçak siparişlerinin yüzde 70’inin siparişini verdiklerini belirtti.
Dünyada şu anda 25 bin uçağın havada dolaştığını söyleyen Hamdi Topçu, “Bu uçakların havada dolaşmasından doğan ekonomik yaklaşık 660 milyar doları buluyor. Böyle büyük bir pastayı da bin 72 havayolu şirketi paylaşıyor. Okyanus üzerinden Ortadoğu’ya doğru gittiğimizde 2011 yılında Avrupa’nın hemen hemen merkezinde oluşuyordu. 2025 yılında bu, Türkiye’nin tam ortasında muhtemelen Konya’da yani Nasreddin Hoca’yı haklı çıkartacak bir şekilde ‘dünyanın merkezi neresi dedikleri’ zaman gerçekten Konya’ya isabet etme ihtimali de var” dedi.
Büyük havayolu şirketlerinin kurularak, Körfez ülkelerinde yükselmeye devam ettiğine dikkat çeken Hamdi Topçu, “Yani Körfez ülkelerindeki havayolları, Ortadoğu’da giderek güçleniyor. Ortadoğu’ya doğru kaymasının nedeni ise Uzakdoğu da ciddi manada şirketler kurulmaya başlandı. Amerika’da ve Avrupa’da yeni yolcu sınıfına dahil olmuyor. Çünkü herkes artık uçuyor. Amerika’da ve Avrupa’da uçmak bir ayrıcalık değil. Bir ulaşım aracı olarak kullanılıyor.
Son yıllarda da artık Türkiye’de bu, bir statü aracı değil, bir ulaşım aracı haline geldi. Dünyada sivil havacılık pastasında bölüşme adına Amerika ile Avrupa arasında bir mutabakat var. Bu mutabakatı bizler görüyoruz. Bu mutabakat, dünyadaki sivil havacılık pastasını pay etmek adına kurulmuş şirketlerin oluşmasıdır. Amerika ve Avrupa’daki şirketler, Körfez ülkelerindeki şirketlerin her geçen yükselmesinden büyük rahatsızlık duydular. Bu rahatsızlıkları da hükümet nezdinde seslendirilmeye başlandı. Körfez ülkelerini durdurma noktasında planlı adımlar atıyorlar. Ama Körfez ülkeleri de, ‘bizlerde uçak siparişleri vermeyiz’ şeklinde tehdit ediyorlar. Bu savaş devam ediyor” diye konuştu.
“THY, YÜZDE 362 ORANINDA BÜYÜDÜ”
Körfez ülkeleri ile Avrupa ve Amerika arasında yaşanan gerginliğin üzerine hiç hesapta olmayan Türk Hava Yolları’nın çıktığına işaret eden THY Başkanı Topçu, “2003-2015 dönemine baktığımız zaman dünyadaki sivil havacılık pastası yüzde 96 oranında büyüdü. Türkiye’deki sivil havacılık büyümesi yüzde 362 oranında büyüdü. Gerçekten dünya standartlarının çok çok üzerinde bir yükselme kaydetti. Bu da Türkiye’deki potansiyelin yavaş yavaş çoğalmaya başladığı anlamına geliyor. Türkiye’de 2003 yılına baktığımız zaman iştirakçilerimizle birlikte toplam uçak sayımız 162 idi.
2003 yılında sektörün cirosu 2,2 milyar dolar, 26 tane havaalanı bulunuyor. İç hat yolcusunun toplamı 5,5 milyonu buluyor. Ama şu anda geldiğimiz döneme baktığımız zaman Türk Hava Yolları, iştirakçileriyle birlikte 441 uçağı bulunuyor. Sektör cirosu 21,4 milyar dolar, havaalanı sayısı 53 ve iç hat yolcu sayısı 43 milyon 800 bine yükseldi. Bu 2003 yılından 2015 yılına çıkan yolcu potansiyeli artık Türkiye’de 5 saatin üzerine seyahat edecek bütün yolcular, artık uçakların bir ulaşım aracı olarak kullanmaya başladığını gösteriyor. 2003 yılından 2015 yılına gelinen noktaya baktığımızda yüzde 505 büyüme oranı göstermiş bulunuyoruz. 63 milyon yolcu ile Türkiye tarihinin en önemli noktasına gelmiş bulunuyoruz. 63 milyon yolcu, şu anda bizleri Avrupa’da birinci sıra konumuna getirdi” dedi.
“THY, 108 ÜLKEYE DÜZENLEDİĞİ UÇAK SEFERİ İLE AVRUPA’DA İLK SIRADA BULUNUYOR”
Türk Hava Yolları transfer yolcu sayısının 2003 yılında 941 bin iken Atatürk Havalimanının rahat olduğunu belirten Topçu, “2014 yılında 14 milyon 100 bin transfer yolcumuz bulunurken, 2016 yılında 16 milyon 400 bine çıkartılmasını hedefliyoruz. Su artışta yüzde 1600 olarak kayıtlara geçiyor. Buda İstanbul’un artık dünyanın önemli havayollarından biri olduğunun en önemli kanıtıdır. Şu anda Afrika’daki, Ortadoğu’daki, Asya’daki bir yolcu, İstanbul üzerinden dünyaya uçabiliyor. Türk Hava Yolları, şu anda dünyanın en çok ülkesine uçan havayolu şirketidir. Bizler, 108 ülke ile birinci sırada yer alırken 91 ülke ile Air France bizi takip etmektedir. Bu yüzden İstanbul merkez olma yolunda ilerlerken, uluslar arası global şirketlerinde İstanbul’a gelmesinin önü açılmış oluyor. Şuanda bizim tespitlerimize göre, 2015 yılında 28 global şirket, İstanbul’a gelmek üzereler” şeklinde konuştu.
Topçu, 2023 yılında 110 geniş gövdeli uçağı geçmeyi planladıklarını ifade ederek, Türk Hava Yolları’nın bu sayede çok büyük bir güce sahip olacağını dile getirdi.
“TOPLAM 63,2 MİLYON YOLCU TAŞIMAYI HEDEFLİYORUZ”
Türk Hava Yolları’nın 2014 yılında dönem net karının geçen yıla göre yüzde 166,5 artarak 682 milyon 707 bin TL’den 1 milyar 819 milyon 260 bin TL’ye yükseldiğine dikkat çeken Topçu, “Şirketin satış gelirleri de 2014 yılında bir önceki yıla göre yüzde 28,7 artış gösterdi ve 24 milyar 157 milyon 801 bin TL’ye ulaştı. Aynı dönemde aktif toplamı ise yüzde 24,5’lik artışla 31 milyar 875 milyon 607 bin lira oldu. THY’nin 2014 sonu itibarıyla 45 iç hat, 219 dış hat olmak üzere dünya üzerinde 108 ülkede 264 havalimanına uçuş gerçekleştiriyor” ifadelerini kullandı.
Şirketin 108 ülke ile dünyanın en fazla ülkesine ve 219 dış hat nokta sayısı ile dünyanın en fazla dış hat noktasına uçan hava yolu olma özelliğini elinde bulundurduğuna işaret eden Hamdi Topçu, bunun yanında toplam 264 uçuş noktası ile de dünyanın en büyük dördüncü hava yolu olma özelliğine sahip olduklarını ifade etti. Topçu, 2015 yılına ilişkin beklentilerine ilişkin şunları kaydetti:
“Temel değerlerimiz ve ilkelerimizden ödün vermeden, tüm bu başarıları 2015 yılında da büyük bir istikrarla devam ettirmeye kararlıyız. 2015 yılı sonunda toplam uçak sayımızın 214 dar gövde, 68 geniş gövde ve 11 kargo uçağı olmak üzere 293’e ulaşmasını planlarken, yine 2015 yılında yüzde 15 kapasite artışı ile 156 milyar arz edilen koltuk kilometreye (AKK) ulaşmayı, yolcu doluluk oranının ise yüzde 80,3 olmasını bekliyoruz. İç hatlarda 26,1 milyon; dış hatlarda 36 milyon olmak üzere, özel kira ve hac-umre yolcusu ile birlikte toplam 63,2 milyon yolcu taşımayı hedefliyoruz.”
2015’te 3.7 milyar dolar yatırım yapmayı planladıklarını dile getiren Topçu, uçak sayılarının da 300’e ulaşmasını öngördüklerini belirtti. Topçu, Ordu-Giresun, Hakkari, San Fransisco, Abuja, Luanda, Bari, Taipei, Porto ve Manila’ya da 2015 yılında uçmaya başlayacaklarını açıkladı.
İştirakleriyle kombine grup cirosunun 16.8 milyar dolara ulaştığını kaydeden Hamdi Topçu, 43 bin olan personel sayısını 48 bine çıkarmayı hedeflediklerini söyledi. Basında zaman zaman çıkan haberlere de değinen Hamdi Topçu, şunları söyledi:
“Basında zaman zaman Türk Hava Yolları hakkında kredi ile borçlarını ödediği şeklinde haberler çıkıyor. Türk Hava Yolları, 81 yıllık tarihinde en büyük finansmanını yaşıyor. 247 uçağı hiç bakmadan finansman eden bir finansa sahip. Bu, Türkiye’den değil, dünyadan yapılıyor. Türk Hava Yollarının, bütün değerleri 2023 yılında 450 uçağı aşmış bir havayolu olmasıyla birlikte dünyada, en çok ülkeye uçan unvanını pekiştirmiş, iştirakçileriyle birlikte 30 milyar dolara yakın bir ciro yapan Türk Hava Yolları, gerçekten gururumuz olmaya devam edecek.”
“YENİ HAVALİMANI, 2023 VİZYONUNU TAMAMLAMIŞ OLACAK”
Atatürk Havalimanı’nın yetersiz gelmeye başladığını ve bu yüzden yeni havalimanının yapılmasıyla birlikte 2023 vizyonunu tamamlayacağını vurgulayan THY Başkanı Hamdi Topçu, “Avrupa’da 15 ile 60 kilo metre arasında değişin havaalanları var. Atatürk Havaalanı, 10 kilometre ile en küçük havalimanları arasında yer alıyor. Türkiye, 500 milyar dolar ihracat yapan bir merkez olmayı hedefliyor.
Böyle bir iddiamız varken, böyle bir havalimanı olması bizim dezavantajımızdır. Şu anda sivil havacılık anlaşmalarında şöyle bir madde bulunuyor. Kaç frekans uçak alırsan, aynı miktarda karşı tarafa veriyorsunuz. Yani havayolları, Atatürk Havalimanından bende uçmak istiyorum diyor, slot yoksa bende vermek diyor. Buda bizleri çok zor durumda bırakıyor. Bizde istiyoruz, Atatürk Havalimanına diğer havayolları da gelsinler. Çünkü bizim havamız sahasından yolcu taşıyor. Bunun üzerine hükümetimiz bir karar aldı. Şuanda İstanbul’da yapılacak havalimanı, bütün fazları bittiği taktirde 150 milyon gibi bir yolcu taşıyabilecek. Buda dünyanın en büyük havalimanı olma anlamına geliyor. Şu anda dünyada en çok yolcu kapasitesi olan havalimanı, Atlanta’dır. 90 milyon yolcu taşıyor. İnşallah bunu da geçmiş olacak” diye konuştu.
Atatürk Havalimanı’nın Türkiye’nin vizyonunu 2023 yılına taşıyacak bir havalimanı olmadığını söyleyen Topçu, şöyle devam etti:
“Muhakkak bu havalimanı yapılacak. Büyük ihtimalle de yeni havalimanı yapılınca Atatürk Havalimanı kapanacak. Çünkü aynı hava sahasını kullanıyor. İki havalimanının aynı anda çalışması zordur. Bu, havalimanı da 29 Ekim’de açılacağı açıklandı. İnşallah açılır, Türkiye’nin bu dar boğazları kalkmış olur. Yok denilen konumdan artık herkes gelsin, herkes İstanbul’u kullasın, İstanbul havacılıkta merkez olsun. İstanbul, üç imparatorluğu başkentlik yapmış dünya sivil havacılığının yüzde 66’sının üzerinden geçmiş bir ülke olarak aldığımız pay, 1.9’dur. İyi yoldayız, inşallah bu rakamlar biraz daha yukarı çıkar. Bu, dünya devletlerinin havacılık pastasından payımızı biraz daha arttırmış olacak. Türkiye’nin 2023 vizyonu için yeni havalimanı muhakkak şart, kendi havalimanımızı kendi ihtiyaçlarımıza göre yapma hakkına her zaman sahibiz. Bu havalimanını da hükümetimiz, şu anda yapıyor.”
İlk olarak haftada 7 uçak seferlerinin Tayland’a düzenleneceğini belirten Topçu, uçuşların yakın zamanda başlayacağını ifade etti.
Topçu, sunumunun ardından davetlilerin sorularını yanıtladı.
VEDAT YUNUS İKİZOĞLU
