Fas ile ilgili çeşitli çalışmalara iki yıl önce başladıklarını söyleyen Çam, “Başbakanımızın ziyaretleri ile birlikte o zamanki çalışmalarda eğitim kültür sanat alanında çalışma yapabileceğimiz ilgili kurumlarla paylaştık. Bu ziyaretimizde Sayın Kurtulmuş Bey’in heyeti vesilesi ile çeşitli görüşmeler yaptık. Dün bazı önerilerimiz oldu. Özellikle Şale Kalesi’ndeki 1284 yılındaki yapılan caminin restore edilmesi ve yine aynı şekilde eğitim alanında ortak projelerin geliştirilmesi üçüncü ülkelere dönük bazı çalışmaların yapılması konusunda bazı görüşmelerimiz oldu. Sayın Bakanımızın TİKA adına önerisi olarak da İbni Battuta’nın kabrinin yenilenmesi ve restorasyonu konusunda bir çalışma başlatabileceğimizi teklif olarak götürdük” dedi.
Çam şöyle devam etti:
“Fas da çeşitli alanlarda zenginlik ve birikimleriyle medeniyetimizin geliştirilmesinde önemli bir ülke. Endülüs’ün inşasında, gelişmesinde en önemli merkez. Ortak yönlerimiz olan, modern dünyaya hızlı bir şekilde adapte olan ve Türkiye ile paylaşabilecekleri özellikleri olan bir ülke. Genel olarak Afrika’ya bakıldığında çok daha yoğun çalışmalara ihtiyaç olduğu bilinmekte. Bu anlamda Fas ile üçüncü ülkeler için çalışmalar yapabileceğimizi ifade ettik. Afrika’da biz ilk ofisimizi Etiyopya’da 2005 yılında açtık. O günden bugüne çok yoğun projeler geliştirildi. Şu an itibariyle yeni açılacak ofislerimizle birlikte bu sayı 15’e kadar çıkacak. Ama ofisimizin olmadığı yerlerde de etkin projeler geliştirmekteyiz. Özellikle temiz suya ulaşım, tarım, hayvancılık, meslek edindirme ve teknik alt yapılarının geliştirilmesine dönük yoğun çalışmalarımız devam etmekte. Yine tabi kendi kapasiteleriyle kullanabilecekleri çalışmaları onlara öneriyoruz. Türkiye’deki devlet kurumlarındaki tecrübeleri kazandırmak için meslek edindirme çalışmalarımız var. Bu çalışmalarımız inşallah çok daha etkin bir şekilde devam edecek. Sayın Cumhurbaşkanımızın Somali, Cibuti ziyaretleri ile birlikte Türkiye’nin Doğu Afrika’daki başarısı her alanda uluslararası kamuoyunda etkin bir şekilde dile getirilmekte. Yine Batı Afrika’da buraların şartlarını temin etmeye çalışan bir Türkiye var en son Ebola ile ilgili çalışmalarda Türkiye’nin ciddi katkıları oldu.”
Yunus Emre Enstitüsü kurulmadan önce TİKA’nın bütün Türkoloji çalışmalarını Türkçe eğitim çalışmalarını üstlenmiş durumda olduğunu kaydeden TİKA Başkanı Çam, “Yaklaşık on bir yıl kadar Türkoloji eğitimi verilmesi konusunda TİKA etkin çalışmalar yaptı. Biz bir protokolle bu çalışmaları Yunus Emre Enstitüsü’ne devrettik. Ancak yinede enstitümüzün ofisinin olmadığı yerlerde biz yine imkanlarımız çerçevesinde Türkçe’nin yaygınlaşması konusunda çeşitli çalışmalar yapıyoruz. Kültür merkezleri açıyoruz kütüphaneler açıyoruz çeşitli kitaplar hediye ediyoruz ve imkanlar çerçevesinde hocanın temin edilmesi ve eğitim verilmesi konusunda katkı sağlıyoruz ta ki Yunus Emre bu bölgelere ulaşıncaya kadar Yunus Emre Enstitüsü buralara ulaştığında kendilerine teslim ediyoruz. Bu çerçevede diğer bir çalışmamız da okullara öğretmen gönderilmesi özellikle TİKA’nın kurmuş olduğu yapmış olduğu okulları hibe ettikten sonra orda Türkçe sınıflarının açılması konusunda çeşitli katkılarımız var. Türkiye’den de öğretmen gönderilmesi konusunda da birtakım çalışmalar yapıyoruz” diye konuştu.
MUSTAFA VERGİVEREN
