Türkiye’de 2015 yılı ortalarında başlayan çatışmalı süreç ve ardından gelen bombalı saldırılar, özellikle turizm sektörünü baltaladı. Çatışmalı süreç nedeniyle yabancı turistlerin ülkeye gelmediğini belirten turizm işletmecileri, bundan tüm bölgelerin olumsuz etkilendiğini söylediler. Yaklaşık 20 yıldır turizm sektöründe olduğunu belirten Akdamar Restaurant ve Camping İşletmecisi İbrahim Alkan, tesisin yıllardan beri özellikle Akdamar Adası’nı ziyarete gelen yerli ve yabancıların konakladığı, yemek yediği, dinlendiği bir yer olduğunu söyledi. Akdamar Restaurant ve Camping’in Gevaş için önemli bir turistik tesis olduğunu kaydeden Alkan, her yıl binlerce yabancı turisti ağırladığını ifade ederek, tesisin aynı zamanda 20 kişiye ekmek kapısı olduğunu dile getirdi. 2015 yılı ortalarında başlayan çatışmalı süreç ile birlikte Avrupalı turistlerin gelmediğini vurgulayan Alkan, “Eskiden buralara Alman, Fransız, İtalyan, İspanyol ve özellikle Japon gruplardan oluşan çok turist geliyordu. Ne yazık ki temmuz ayından sonra hiçbir Avrupalı veya uzak doğulu turist buraya gelmedi. Sadece Ermeniler var, o da çok az sayıda. Geçen senenin yüzde biri kadar bile yok. Yani dış turizm kesinlikle bitti. Geçen sene yapılan bombalı saldırılardan dolayı yabancı turistler aşırı derecede korktular. Atatürk Havalimanı’nın bombalanması ve temmuz ayındaki darbe girişiminden sonra Türkiye’ye gelen turist sayısında büyük oranda azalma meydana geldi” ifadelerini kullandı.
“Turizmin canlanması için terörün bitmesi lazım”
İki yıldan beridir iptal edilen Ermeni ayinine de değinen Alkan, “Ermeni ayini ekonomik açısından bizim için iyi bir şeydi. Çünkü Gevaş’tan gelen birçok insan burada stantlar açarak iş yapma fırsatı elde ediyordu. Büyük bir hareketlilik oluyordu. O gün yaklaşık 7-8 bin kişi adayı ziyaret ediyordu. Bunun da hem tanıtım olarak hem de ekonomik olarak faydası vardı. 3 yıl önce terör yoktu. Burada 20 kişi çalışıyordu. Şu anda ise tek başıma buradayım. Çünkü buralar bomboş kaldı. Burada işlerin tekrar düzelmesi için ilk olarak terör olaylarının bitmesi lazım. Sadece Van turizmi için değil Türkiye turizmi açısından da önemli. Çünkü Türkiye’ye turist gelirse buraya da gelir” dedi.
S.S. Gevaş Akdamar Göl Motorlu Taşıtları Kooperatifi Başkanı Mesut Avcı ise, 2016 yılına çok düşük seviyelerde başladıklarını belirterek, sezon içerisinde ortalama yüz turistin geldiğini, bunların da acente sahipleri olduğunu ve sadece bölgeyi incelemek, kontrol etmek amacıyla geldiğini söyledi. Yaklaşık 50 yıldır hizmet verdiklerini ifade eden Avcı, “İş olsa da olmasa da biz burayı terk edemiyoruz. Çok çaba harcadık. Acentelerle konuştuk, buraları gösterdik. Her konuda kendilerine yardımcı olduk, fakat onlar bir türlü güvenmediler. Şu anda mağdur durumdayız. Vergilerimizi, kendi imkanlarımızla ödüyoruz” diye konuştu.
Sezon öncesinde tüm hazırlıklarını tamamladıklarını ve turistlerin gelmesini beklediklerini vurgulayan Avcı, “Nisan 15’den Mayıs 15’e kadar bütün teknelerimizin bakımını yaptık. Otellerle anlaşmalarımızı yaparak, turist gelecek ümidiyle sezonu açtık. Ancak yaptığımız emeklerin hepsi boşa gitti. Tabi ki ister istemez yapmak zorundayız, fakat karşılığını alamadıktan sonra maalesef emekler boşa gidiyor. Şu anda tekneler bomboş. Bu ayda buraların dolu olması lazımdı ama maalesef kimse yok” ifadelerine yer verdi.
“Tek isteğimiz barış olsun”
Ermeni ayininin kendileri için çok önemli olduğuna dikkat çeken Avcı, “Eylül ortalarında bir günlüğüne mahsus ayin yapılıyordu. O gün çok yoğun geçiyordu. O kadar yoğundu ki yolcularla baş edemiyorduk. Ayin bittikten sonra da buralar yine tıklım tıklım oluyordu. Çünkü merak edenler, görmek için gelenler oluyordu, ama şu anda kimse yok. Sadece turizm açısından değil, milletin rahatlığı açısından da bu olayların sona ermesini istiyorum. Yetkililere tek çağrım barış olsun. Başka da bir şey istemiyoruz” diye konuştu.
Gevaş ve özellikle Akdamar Adası’nın Van turizminin merkezi konumunda bir yapıya sahip olduğunu dile getiren Gevaş Belediye Başkanı Sinan Hakan da, “Van’a gelen yerli ve yabancı her yüz turistin 99’u Akdamar için geliyor. Biz iki senedir turizm konusunda ne yazık çok iyi bir noktada değiliz. Bu iki sezon bizim için kayıp bir sezondur” dedi.
“Terörün en büyük mağduru Van turizmidir”
2015 yılı başlarında bölgedeki çatışma hali ve terör olaylarının artmasından dolayı yerli ve yabancı turistlerin gelişlerinde azalmalar yaşandığını ifade eden Başkan Hakan, “Tur operatörleri turlarını iptal etmek zorunda kaldılar. Ne yazık ki terörün en büyük mağduru bana göre Van turizmi, özelde de Gevaş’taki bu ortam olmuştur, Akdamar olmuştur” şeklinde konuştu.
2015 yılında turizmin daha da canlanması amacıyla büyük bir etkinlik tasarladıklarını vurgulayan Hakan, şöyle konuştu: “Geçen sene ‘Gevaş 2015 Sevgi Buluşması’ adı altında, Akdamar Adası’nı merkeze alan, birkaç günlük bir etkinliğimiz olacaktı. Ne yazık ki terör olayları başlayınca bunu iptal etmek durumunda kaldık. Yine her sene yapılan Ermeni ayini de 2015 ve 2016 yılında iptal edildi. Sadece eylülün ikinci haftası değil, talep üzerine yılın birçok günü burada ayin yapılabilme izni çıkmıştı. Bu çok pozitif bir yaklaşım oldu ama ne yazık ki terör eylemleri vesilesiyle iki senedir ayinler iptal ediliyor. Tabi ki buraya gelen turist akışındaki düşüşün çok önemli bir kısmı da bundan kaynaklanıyor. Umut ediyorum ki 2017 ve sonrasında, ortamın biraz daha iyileşmesi, turizmcilerimizin de bu işi biraz daha sahiplenmesiyle beraber sektör tekrar canlanacaktır. Bu terör olayları biter, huzur ortamı tesis edilirse ki, devletimizin bu konudaki çalışmaları zaten ortadadır. Ben onun sonrasını çok rahat görüyorum.”
Atilla İdiz
