Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Türkiye İhracatçılar Meclisi'nin (TİM) yarıyıl değerlendirme toplantısına katıldı. Zeybekci, yaptığı konuşmada “Temmuz ayında belki ihracat tarihimizin en önemli büyümesi hepberabaer yakalayacağız. Öngörülerimiz o şekilde” dedi.
Yılın ilk yarısına dair bilgiler veren Zeybekci, “Yılın ilk yarısında biraz önce değerli başkanımızın söylediği yüzde 8,2’lik bir ihracat artışı yaşadık. Yüzde 8,7 de ithalat artışı yaşadık ancak şunu da hatırlatmakta fayda var. Haziran ayında ithalatımız senelik bazda yüzde 1,53’lük bir değerde düştü. Eksi değer verdi. Yani geçen sene Eylül ayından bu yana ithalatımızda ilk defa eksi yaşadık. Bunu da çok büyük bir oranda tüketim mallarında ki politikalarımızın etkin olduğunu söyleyebiliriz. Yalnız İhracatla ilgili ithalatla ilgili bazı rakamlar ithalatımızda ilk 6 ay itibariyle artış oldu. Bu artışın büyük bir oranı petrol fiyatlarındaki ve altın ithalatımızda ki beklenmedik artış neden oldu. 2017 yılının ilk yarısında geçen yıla göre küresel fiyat artışlarının etkisiyle 4 milyar 200 milyon dolar daha çok enerji ithal ettik. Geçen yılın aynı dönemine göre. Bu geçen yıla göre enerji ürünlerindeki ithalatımıza göre yüzde 32,7’lik bir artış demek” diye konuştu.
Yılın ilk yarısında kıymetli taş ve metal ithalatında artış yüzde 218’lik bir artış yaşandığını aktaran Zeybekci, “Yani 8 milyar 400 milyon dolara ulaştık. Bu geçen yılın aynı dönemine göre ithalatımızda aynı ürünlerde 5 milyar 700 milyon dolarlık bir artış demek. Yani toplam ithalatımıza bakacak olursak, hakikaten çok önemli bir şey. Şu an ithalatımızı arttıran bu gelişmenin tabi ki özellikle kıymetli madenlerdeki önümüzdeki aylarda bu ithalatımızın yine aynı ürün gruplarında ihracatımıza artış olarak geleceğini göreceğiz” dedi.
“İthalat geriledi, ihracat arttı”
Altın ve enerji hariç düşünüldüğünde ithalatın yılın ilk yarısında yüzde 8,7 artmadığını aksine yüzde 1,6 gerilediğini belirten Zeybekci, hracatın ise yılın ilk yarısında yüzde 8,2 değil aslında yüzde 8,9’luk artış gösterdiğini kaydetti. Dış ticaret hacminin de yılın ilk yarısında 185 milyar 800 milyon dolar olduğunu açıklayan Bakan Zeybekci, dış ticaret açığının ise 30 milyar 900 milyon dolar olduğunu aktardı. Zeybekci bunun da altındaki beklenmedik artıştan dolayı olduğunu söyleyerek önümüzdeki aylarda düzeleceğinin düşünüldüğünü belirtti.
“İhracatın ithalatı karşılama oranlarında bazı şeyler var ki bunları istatistiklerimizde ve bazı rakamlarımızda almıyoruz”
Zeybekci şu bilgileri paylaştı: “İhracatın ithalatı karşılama oranı 2016 yılında yüzde 71,9’du 2017 yılında düştü, yüzde 71,5 oldu. Kıymetli taş ve metaller altını dışarıda tutarsak ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 75 seviyesinden yüzde 83’e geldiğini görüyoruz. Buradaki hedefimiz ihracatın ithalatı karşılama oranlarında bazı şeyler var ki bunları istatistiklerimizde ve bazı rakamlarımızda almıyoruz. Bu da serbest bölgelerden net ihracatımız, hizmet ihracatımız ve bavul ticaretimiz, bunların hepsi kayıtlı. Bunu değerlendirirsek 2016 yılı ihracatımız 142 milyar 300 milyon dolar değil 190 milyar dolar olduğunu görüyoruz. İthalatımızın da 216 milyar dolar olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla dış ticaret hacmimizin 400 milyar doları aşan bir rakam olduğunu görüyoruz. Bu yaklaşımla bir hesap yapacak olursak şu anda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 87 seviyesindedir. Bir de bizim ithalat önlemlerimiz içinde bir rakam var, gözetim fiyatları diyoruz ona. Bazı ithalat rakamlarının diyoruz ki ‘Bu bardağı şu fiyatta aşağı getiremezsin. Onun için bunu o fiyatın altında dahi olsa bu fiyatta beyan edeceksin ve o fiyattan vergi ödeyeceksin’. Bunun da bizim toplam rakamlarımıza baya bir etkisinin olduğunu görüyoruz. Gözetim de çıktıktan sonra inşallah 2017 yılında sonunda ihracatın ithalatı karşılama oranında yüzde 90’ın üzerinde tarihi bir rakama ulaşacağız”.
“Temmuz ayında ihracat tarihimizin en önemli büyümesini yakalayacağız”
Bu yıl Orta Vadeli Programda (OVP) ihracatta 11 milyar dolarlık bir artış öngörüldüğünü aktaran Zeybekci, “İnşallah aksi şeyler yaşamazsak çok kolay bir şekilde 155 milyar doların üzerine çıkmayı öngörüyoruz. Tabi ihracatçılarımızla beraber hedefimiz tarihi zirvemiz olan 157 milyar 600 milyon doları aşmak. İnşallah bunu da aşmak ile ilgili cesaretimiz Temmuz ayında artacak. Muhtemelen Temmuz ayında belki ihracat tarihimizin en önemli büyümesi hepberabaer yakalayacağız. Öngörülerimiz o şekilde” diye konuştu.
Ali Canberk Özbuğutu
