Adalet Bakanlığı verilerine göre, en fazla olumlu uzlaşma yapılan Cumhuriyet Başsavcılığı, 9 bin 266 dosya ile İzmir oldu.
Uzlaştırmacı eğitimi için bir standart oluşturulmasının ve eğitimin zorunlu hale getirilmesinin yerinde bir karar olduğunu belirten Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Ruhan Erdem, en fazla uzlaştırma yapan il olarak Türkiye’ye örnek olan İzmir’in, yeni uygulamayla birlikte başarısını artırarak sürdüreceğine inandığını söyledi.
Uygulanmaya başlandığı ilk günden itibaren, adalette karşılıklı anlaşma ve barış yolunu açarak sonuçlanması yıllar alacak davalar yerine, tarafları aynı masa etrafında buluşturup uzlaştıran “Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği” kapsamında, uzlaştırmacılar için zorunlu eğitim getirildi. Yaşar Üniversitesi de Adalet Bakanlığı tarafından uzlaştırmacı eğitimi vermek için yetkilendirilen üniversiteler arasında yer alıyor.
Eylül ayında Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Alternatif Çözümler Daire Başkanlığı tarafından uzlaştırmacılık temel eğitimleri verme konusunda yetki aldıklarını belirten Yaşar Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi Müdürü Doç. Dr. Sabah Balta da “Yönetmeliğe göre, uzlaştırmacı olarak görev alacak kişiler sadece belirlenen eğitim kurumlarından eğitim almak ve yapılacak sınavda başarılı olmak zorunda. Alanında uzman eğitmen kadromuzu belirleyerek hukuk fakültemiz ile birlikte eğitim programlarımızı planladık. Kasım ayından bu yana yaklaşık 360 katılımcı, 48 saatlik eğitimlerini tamamlayarak belgelerini aldı. Çalışmalarımız sürerken Türkiye Barolar Birliği ile de işbirliği anlaşmasına imza atarak hedef kitleye ulaşım kanallarımızı artırmış olduk” dedi.
İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı birinci
Bugüne kadar İzmir’de gerçekleştirilen uzlaştırma oranlarının ilk günden itibaren Türkiye birincisi olduğunu ifade eden Prof. Dr. Erdem, yeni uygulama ile birlikte bu sayının daha da artmasını beklediklerini kaydetti. Erdem, yönetmelikteki son değişikliğin ardından 2 Aralık 2016 ile 30 Eylül 2017 tarihleri arasındaki yaklaşık 10 aylık süreçte, Türkiye’de 173 bin dosyanın uzlaşmayla sonuçlandığını söyledi. Prof. Dr. Erdem, aynı dönemde en fazla olumlu uzlaşma yapılan Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 9 bin 266 dosya ile İzmir olduğunu belirtti. Teklifin kabulü sonrası uzlaşma ile sonuçlanan dosya sayısı bakımından İzmir’i, sırasıyla, 5 bin 891 dosya ile Ankara, 5 bin 561 dosya ile Bursa, 5 bin 510 dosya ile İstanbul Anadolu, 4 bin 700 dosya ile de Adana Cumhuriyet Başsavcılıkları izledi.
Uygulamanın faydaları
Yeni uygulama ile birlikte uzlaştırma ile sonuçlanan dosya sayısının daha da artmasının beklendiğini belirten Erdem, “Mahkemelerin iş yükü azalacak, daha önemlisi diğer işlere daha fazla zaman ayrılarak adli hata yapılması olasılığı düşecek. Maliyet bakımından dava masrafları ile karşılaştırıldığında çok daha az maliyet oluşuyor. Hukuka aykırı, ahlaka aykırı ve olanaksız edimler kabul edilmiyor. Taraflar kimi zaman karşısındakini affetmek için bir hayır kurumuna bağış yapmasını, kimisi engellilere tekerlekli sandalye almasını istiyor bu da ayrıca topluma fayda sağlıyor. Taraflara, kendileri ile ilgili olaylar bakımından karar verme ve sürece aktif biçimde katılma olanağı veriliyor. Uzlaştırma kültürünün yerleşmesi ile toplumdaki huzur ve barış ortamı da güçleniyor. Hayatında ilk kez adliye ile yüzleşme durumunda kalan şüpheliye de bir şans verilerek mahkumiyetin damgalayıcı etkisinden kurtulma fırsatı doğuyor” diyerek uzlaştırmadan beklenen bu yararların sağlanması için uzlaştırmacılık eğitimini başarı ile tamamlayıp gireceği sınavda 70 puanı alan uzlaştırmacılar aracılığıyla gerçekleştirileceğini söyledi.
Ocak ayında yapılacak sınavın ve yeni uzlaştırmacıların belirlenmesinin ardından, mevcut görev yapan 17 bin 400 uzlaştırmacının görevi ise sona erecek. Avukatlar, hukuk fakültesi mezunları ve hukuk öğrenimi alanlar uzlaştırmacı olabiliyor. Siyasal bilgiler, iktisadi ve idari bilimler, iktisat ve işletme fakültelerinden mezun olanların, zorunlu hale getirilen uzlaştırmacılık eğitimine katılabilmeleri için üniversite eğitimi döneminde anayasa, ceza, ceza muhakemesi hukuku, hukuk başlangıcı, hukuka giriş, hukukun temel kavramları, temel hukuk, ticaret, iş ve borçlar hukuku derslerinden en az 2’sini almış olmaları şartı aranıyor.
