Son üç yıldır düşen doğaltaş ihracatının 2017’de artışa geçtiğini belirten Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, Hindistan’daki kotaların kaldırılması ve Çin’deki ticari anlamda alınan yeni kararların etkisiyle doğaltaş ihracat rakamının yıl sonu itibariyle 2 milyar doları geçeceğini söyledi.
Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı Mevlüt Kaya, 2017 yılı Olağan Genel Kurul Toplantısı öncesi basın mensupları ile bir araya geldi. Bir restoranda gerçekleşen toplantıda konuşan Kaya, görev sürelerinin üçüncü yılını başarılı bir şekilde tamamlamış olmanın gururunu yaşadıklarını, potansiyellerini maksimum seviyede kullanma gayretinde olduklarını söyledi. Pazar paylarını genişletmek için gerçekleştirdikleri birçok faaliyet olduğunu dile getiren Mevlüt Kaya, tüm sektörlerde olduğu gibi doğaltaş sektöründe de yaşanan gelişmelerin etkisinin fazlasıyla hissedildiğini söyledi.
İhracat rakamları
Geçtiğimiz dönemde özellikle dünya genelinde yaşanan siyasi ve ekonomik olumsuzlukların küresel ölçekte tüm sektörlerin ihracatını düşürdüğünü ve doğaltaş sektörünün de bu durumdan etkilendiğini belirten Kaya, “Madencilik sektöründe 2016 yılında Türkiye geneli 3,8 milyar dolarlık bir ihracat gerçekleştirdik. Bu ihracatın yüzde 47’si doğaltaş sektöründen gerçekleşti. Ege Maden İhracatçıları Birliği olarak ise 2016 yılında Türkiye geneli toplam maden ihracatının yüzde 20’sine denk gelen 770 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleşti. 770 milyon dolarlık toplam ihracatımızın yüzde 70’lik kısmını ise doğaltaş ürünleri oluşturuyor. Türkiye geneli toplam doğaltaş ihracatının yüzde 30’luk kısmı ise yine Birliğimiz tarafından sağlanıyor. 2017 yılında ilk üç aya bakacak olursak Türkiye geneli toplamda bir önceki senenin aynı dönemine yüzde 37 artışla 1 milyar dolarlık maden ihracatı gerçekleştirdik. Bu ihracatın yüzde 38’i doğaltaş sektöründen gerçekleşti. Ocak-Mart 2017 döneminde Ege Maden İhracatçıları Birliği olarak ise Türkiye geneli toplam maden ihracatının yüzde 19’luk kısmına denk gelen 192 milyon bir ihracat gerçekleşti. 192 milyon dolarlık toplam Birliğimiz ihracatının yüzde 62’lik kısmını ise doğaltaş ürünleri oluşturmuştur. Türkiye geneli toplam doğaltaş ihracatının yüzde 30’luk kısmı ise yine Birliğimizden gerçekleşmiştir" dedi.
Avrupa’daki yaklaşım yüzde 10 etkiledi
Avrupa’da oluşturulan islamafobik yaklaşımlar ile terörün sektörlerini ciddi şekilde etkilediği belirten Kaya, “Bu durum bizi yüzde 8 ile 10 arasındaki oranda etkiledi. Özellikle Avrupa’da oluşturulan algıdan dolayı birebir çalıştığımız firmalar dahi Türkiye’ye gelmekten imtina ediyor. Terör dünyanın her yerinde var ama biz biraz daha ateşe yakınız. Biz yurt dışında görüştüğümüz kişilere ‘Sizin orası ne kadar tehlikeli ise burası da öyle’ diyoruz ama bir algı operasyonu var. Doğaltaş görülmek zorunda, bir resimle ürün satamazsınız. Üretimi görmeden bir proje ya da siparişe girilmez. Bizim bu yönde dezavantajımız var. Bu noktada özellikle Ortadoğu, Uzakdoğu, Çin ve Hindistan’ın tekrar hamle yapması ile sektörde oluşan açığı kapatabildi. Dünyayı etkileyen mortgage krizinin vurduğu anda sektörün tek bir pazarı vardı o da Amerika. Biz Türkiye olarak doğaltaş ihracatının yüzde 77’sini ABD’ye yapıyorduk. Can simidi gibi Çin ve Hindistan’ın devreye girmesi ile o krizden yara almadan kurtulduk. Hem de yeni pazarlar aramanın bilinci oluştu. O kriz mermer sektörüne büyük katkı sağladı. Artık tek bir pazar yerine pazar ağı genişletildi ve dünyanın her tarafına ürün satar hale geldik” diye konuştu.
“İnadına üretim inadına ihracat”
Sektör olarak yaşanan olumsuzluklara karşın üzerilerine düşeni fazlasıyla yapmaya çalıştıklarını dile getiren Kaya, sözlerine şöyle devam etti:
“İnadına üretim, inadına ihracat başka yol yok. Biz bu ülke için sektör olarak üzerimize düşen neyse yapmaya çalışıyoruz. Yurt dışındaki firmalara “14 Temmuz’dan daha iyi bir gündeyiz. 15 Temmuz’da yaşananlardan dolayı Türkiye’yi gidilmez bir ülke olarak düşünmeyin” diyoruz ve üzerimize düşeni yapmaya çalışıyoruz. Özellikle küresel krizlerde kendi öz kaynaklarınızın anlamı ortaya çıkıyor. Onun için biz inadına üretim, inadına ihracat yapacağız. Ama tabi ki bunun yanında herkes gibi şartların uygun hale gelmesini bekliyoruz. Eğer biz diğer pazarlarla o boşlukları, o açığı kapatamasaydık ciddi sıkıntılar yaşardık. Ancak Çin, Hindistan, Katar, Arabistan gibi ülkeler ağımıza girdi. Çok mu iyiyiz hayır ama diğer sektörlere baktığınızda şükrediyoruz. Ekstrem olaylar yaşanmazsa biz 2017’i iyi kapatacağız.”
Sektör olarak dünya siyasetini izlemek zorunda kaldıklarını belirten Kaya, her ne kadar küresel krizler etkilese de 15 milyar dolarlık 2023 ihracat hedeflerini gerçekleştirmenin zor olmayacağını kaydetti.
“Türk malı almasa, Türk mermeri alır”
Türkiye’nin dünyada mermer sektörü açısında vazgeçilmez olduğuna işaret eden Kaya, “Dünya ticaretinde bizim bir tek avantajımız doğaltaşın benzeri yok. Bir ülke ‘Türk malı almayacağız’ dese, Türk mermerini alır. Bizim en büyük silahımız, servetimiz renk seleksiyonumuzdur. Mermerimizde birçok renk kullanılmaktadır. Mermer teknolojisi ihraç eden bir ülke haline geldik. Mermer ile mermer teknolojisi birbirini tamamlayan şeylerdir. Biz şu anda mermer makineleri ihraç eden bir ülke haline geldik. Ciddi projelere taş veren ülke haline geldik. Kalitede, üretimde, teknolojide dünyadaki en üst teknoloji ile yarışır durumdayız. 2017’den çok umutluyum” dedi.
“İtalyanların yaptığını yapmazsak sektör daralır”
İtalya’nın 25 yıl önce Türkiye ile doğaltaş aynı noktadayken moda tasarımı işin içine katarak işlenmiş duruma yönelmesini de değerlendiren Kaya, “Türkiye ciddi bir mirasa kondu. İtalyanlar buradan Türk taşlarını işleyip ciddi rakamlara satıyordu. İtalyanlar bizim dünya pazarına girmemizle birlikte şunu gördüler ki; bizimle rekabet etme şansları olmayacaktı. Böyle olunda konsept değiştirdiler. Tasarımlara yöneldiler. İtalyanların yaptığı gibi tasarıma yönelmezsek eğer sektör ciddi şekilde daralır. Bu nedenle tasarım ve uç ürünlere yönelik projeler yapıyoruz. Sağ olsun Ekonomi Bakanımız Sayın Nihat Zeybekci de gerekli desteği verdi” diye konuştu.
“Seramikçiler çekilin, diyemezsiniz”
Seramiklerin renklendirilerek mermerin kullanıldığı birçok alanda kullanılmaya başlanmasına değinen Mevlüt Kaya, “Maalesef bunun önüne geçecek hiçbir şey yok. Ülkelerin, insanların kazançları ile doğru orantılı. Bir ülkenin ekonomisi iyi ise doğaltaş kullanıyor, kötüye gittiğinde seramik kullanıyor. Bizim arzumuz biz doğal bir ürün satıyoruz, boya katkı olmayan ama bunu birebir kopyalayan firmalara da yasal olarak herhangi bir yaptırım da yok. Bu bizi tabi ki etkiliyor ama ‘seramikçiler çekilin’ deme şansımız yok. Ne yaparlarsa yapsınlar doğal bir ürün olmuyor” ifadelerini kullandı.
İhracat 2 milyar doları geçecek
2017 yılında doğaltaş ihracatında yüzde 20’lik bir artış beklediklerini belirten Kaya, “3 yıldır düşen ihracat 2017 yılında artışa geçiyor. Sektör olarak Hindistan’daki kotaların kaldırılması ve Çin’de ticari anlamda alınan yeni kararların etkisiyle doğaltaş ihracat rakamımız 2 milyar doları geçecektir” dedi.
“Türkiye’deki Çinli ocaklara yaptırım gücü yok”
Türkiye’de Çinli firmaların ocak açmasını da değerlendiren Başkan Kaya, şunları söyledi:
“Bir ülkede biz bir ocak açacağımız zaman bize izin vermiyorlar. Dünyada bunu engelleme yöntemleri uygulanmıştır. ‘Vatan Millet Sakarya’ dendiğinde üstümüze yok. Yunanistan’da bir tane Çinli ocaklı yok. İtalya’da yok. Ama Türkiye’de rakam telaffuz etmek istemiyoruz ama 60’ın üzerinde Çinli ocak işletiyor. Bunun önüne geçecek herhangi bir yaptırım gücümüz yok. İnşallah buna bir çözüm üretilir. Çinli de işlenmiş ürün olarak ülkeden satsın. Buna benzer operasyonlar yapılabilir. Çünkü bu değerler hepimizin sahip olduğu yerler ve değerlerdir. Sektör olarak bu anlamda bürokratların da bu özeni göstermeleri gerekiyor.”
