M.Ö. 1’inci yüzyılda kurulduğu ve M.S. 8’inci yüzyıla kadar yerleşim amacıyla kullanıldığı tahmin edilen Eskipazar ilçesindeki Hadrianaupolis Antik Kenti çalışmalarında Anadolu’nun en erken kiliselerden biri ortaya çıkarıldı.
Karabük’ün Eskipazar ilçesinde Budaklar Köyü sınırları içinde bulunan ve Batı Karadeniz’in Zeugması olarak adlandırılan Hadrianaupolis Antik Kenti’nde Kasım - Aralık ayında yapılan kazı çalışmalarında Hristiyan dünyasının önemli din adamlarından Stylianos Alypius’un kalıntıları ortaya çıkarıldı.
Bin 500 yıllık olduğu belirlenen ve önemli figürlerin yer aldığı mozaiklerin ortaya çıkarıldığı alanda Karabük İl Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Şahin, kazı sorumlusu Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, Eskipazar Kaymakamı Hüseyin Remzi Konak ve Belediye Başkanı ve Mustafa Yarkan incelemelerde bulundu.
Kastamonu Müze Başkanlığı gözetiminde kazı çalışmalarının bu yıl yeniden başlayacğaını söyleyen İl Kültür ve Turizm Müdürü İbrahim Şahin, bölgede 11 yıldır kazı çalışmaları devam ettiğini söyleyerek, 100 yıl devam eden Efes kazısının bile yüzde 10’nun ortaya çıkarıldığı söylenirse Eskipazar’daki kazı çalışmalarının çok uzun yıllar devam edeceğini kaydetti.
Eskipazar İlçe Kaymakamı Hüseyin Remzi Konak ise antik kentin büyük bir potansiyeli olduğunu ve mozaik sanatının ön plana çıktığını kaydederken, Belediye Başkanı Yarkan ise, ilçeleri ve Türkiye için bölgenin büyük bir hazine olduğunu söyledi.
"Bin 500 yıllık Kilise”
Kazı sorumlusu ve bilimsel danışmanı Karabük Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ersin Çelikbaş, Kasım - Aralık ayında yaptıkları kazı çalışmalarında bin 500 yıllık olduğu belirlenen Kilisenin ortaya çıkarıldığını söyledi.
Jeoradar ile belirlenen alanda yapılan kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan kilisenin Anadolu’nun en erken kiliselerinden biri olduğunu da ifade eden Çelikbaş, “ Şuan küçük bir bölümünü ortaya çıkarmamıza rağmen elde ettiğimiz arkeolojik bilgiler doğrultusunda M.S. 5. yüzyılın ortalarını bize işaret etmekte. Buda Anadolu kilise mimarisine baktığımızda erken kiliselerden bir tanesini yansıttığını söyleyebiliriz. Bu kilisenin önemli bir durumu da söz konusu. Hristiyanlık dünyasında Eskipazar’da doğmuş ve burada ölmüş zat mevcut. Buda Antik Çağ’ın en önemli kişilerinden birisi olan sütun azizlerinden Stiylos Alpius. Bunla ilgili antik kaynaklar Eskipazar’da ona ait kız ve erkek manastırının varlığından bahsediliyor. Bizim yapmış olduğumuz çalışmalarda da kilise ve manastırları tespit etme imkanı çok yüksek. Kilise C’nin de erken bir kilise olması ve onunla aynı döneme gelmesi bizim verileri güçlendiriyor. Bu anlamda ortaya çıkardığımız kilise çok önemli bir konuma sahip” dedi.
“Hristiyanlık dünyası için çok önemli”
Çelikbaş, ortaya çıkarılan kilisenin yaklaşık 20 metre uzunluğa sahip olduğunu ve önemli zemin döşemelerinin de olduğuna dikkat çekerek, “ Mozaik sanatında çok önemli figürler bulduk. Hadrianaupolis büyük bir antik kent. Buranın büyük bir antik kent olması M.S. 4. yüzyıldan başlıyor. Stylos Alpius’un doğup burada ölmesi Hristiyanlık dünyası için çok önem arz eden kent. Özellikle o dönemde Hristiyanların Amasra limanına gelerek Hadrianaupolis’i ziyaret ettikten sonra İstanbul’a ticarete gidildiğini biliyoruz. Burası hac yolu güzergahı. Hadrianaupolis’in de bu dönemden itibaren sahip olduğu önemli Hristiyanlık yapıları var. Biz bu yapılarının çekirdek merkezinden 20 kilometre bir genişliğe sahip olduğunu tespit ettik. Bu çalışmalarımızla bunları arkeolojik verilerle de destekleyeceğiz. Hadrianaupolis Batı Karadeniz bölgesinin en önemli Arkeolojik konumuna sahip” diye konuştu.
