Anadolu’da müziğin başlangıcının Kırşehirli Yusuf’la birlikte 1411 tarihine kadar uzandığını söyleyen İTÜ Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı, Müzik Teorisi Bölümü Öğretim Görevlisi Nilgün Doğrusöz, 1469 yılında yazılmış Türkçe yazmaya Paris’te ulaştığını söyledi.
15. yüzyılda yazılmış çok önemli bir kitabın varlığından bahseden Prof. Dr. Nilgün Doğrusöz, “Hepimizi heyecanlandıran kitaplardan bir tanesi, Kırşehirli Yusuf’a ait. Yusuf, 1411 tarihinde kitabını Farsça kaleme almış ve kitapta müziği anlatıyor” dedi.
Yusufi’nin Mevlevi tarikatına mensup da olduğunu belirten Doğrusöz, “1469 yılında yazılmış Paris’te bir nüsha var. Herkes anlasın diye Kırşehir edvarından tercüme ettiğini anlatıyor bu çok önemli bir kaynak.
Sanat Tarihçilerimiz bu işi daha da iyi yapabilirler. Burada bir Mevlevi dergahının da olduğunu düşünüyorum. Kırşehir’de Hacı Bektaş, Ahi Evran gibi çok kıymetli değerler var. Fakat Kırşehir’de müziğin mazisi çok eskilere dayanıyor. Müziği Kırşehir’de 1411 tarihine götürebiliyoruz.
Anadolu edvar geleneği diyoruz. Edvar; ‘dairelerle müziğin anlatımının yapıldığı kitaplar’ demek. Bunu Anadolu’da yazan ilk kişi ise Kırşehirli Yusuf’tur. Elimizdeki kaynaklarla bu müziğin başlangıcını 15. Yüzyıla götürmemiz ve Kırşehir’e mâl etmemiz çok olağan. Tarihsel gerçekler böyle söylüyor” diye konuştu.
“Sanatta yeterlilik çalışması kapsamında kitaba ulaştı”
Sanatta yeterlilik çalışması kapsamında milli kütüphanede de bir yazma ile karşılaştığını anlatan Doğrusöz, “Sanatta yeterlilik çalışmam kapsamında milli kütüphanede bir yazma ile karşılaştım. Bu, 18. yüzyılın bir kopyası idi. Sonra Paris’te bir nüshadan haberdar oldum. Bu nüsha Kırşehir’den bir çeviri olduğunu söylüyor. Dili de Anadolu Türkçesi, yazmanın içerisinde ki güftelere bakıldığında ise Fatih dönemine denk geliyor. Hariri Bin Muhammed tarafından çevrilmiş bir kitaptı bu, bu da bize bu yüzyılda Kırşehir’de müzikten makamdan, sazlardan o dönemin türlerinden söz edebiliyoruz. Ne bir sanat müziği, ne bir halk müziği ulusalcı yaklaşımlar bu dönem içerisinde yok. Bugünkü terimlerle halk müziği, sanat müziği ikisinin de referans kaynağı bu kitaplar” ifadelerini kullandı.
“Kırşehir Valiliği araştırmaların yapıldığı eseri kitaplaştırdı”
Kırşehir Valiliği tarafından yapılan inceleme ve araştırma sonrası ‘Kırşehir Valiliği Kültür Hizmetleri’ kapsamında Nilgün Doğrusöz’e ait kitap 2012 yılında bastırılarak ‘Yusuf Kırşehri’nin Müzik Teorisi’ başlığı adı altında hizmete sunuldu.
Paris’te ele geçen el yazmasının orijinal nüshalarına da kitap içerisinde yer verildi.
