Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinde 6-18 Kasım arasında düzenlenmesi planlanan fakat 2 gün daha uzatılan Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Zirvesi (COP27) sona erdi. Yapılan müzakerelerde gelişmiş ülkeler, iklim felaketlerine karşı en savunmasız durumda olan ve iklim krizine karşı çok daha az katkıda bulunabilen ülkeleri desteklemek için bir fon kurulması için anlaştı.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Mısır'daki konferans alanından yayınladığı video mesajında, COP27'de adalete doğru önemli bir adım atıldığını söyledi. Guterres yaptığı konuşmada, "Bu COP'da adalete doğru önemli bir adım atılmıştır. Bir kayıp ve hasar fonu kurulması ve önümüzdeki dönemde faaliyete geçirilmesi kararını memnuniyetle karşılıyorum" dedi.
"Dünyanın iklim hedefinde dev bir adıma ihtiyacı var"
Müzakerelerde ülkelerin küresel ısınmanın temel nedeni olan fosil yakıtlar ve zararlı emisyonlarla mücadele çabalarını hızlandıramadıklarını söyleyen BM Genel Sekreteri Guterres, "Bunun yeterli olmayacağı açık ancak bu, kırılan güveni yeniden inşa etmek için çok ihtiyaç duyulan siyasi bir işaret. Gezegenimiz hala acil serviste. Emisyonları şimdi büyük ölçüde azaltmamız gerekiyor. Ve bu COP'ta ele alınmayan bir konu. Kayıp ve hasar için bir fon şarttır. Ancak iklim krizi küçük bir ada devletini haritadan silip süpürürse veya bir Afrika ülkesini tamamen çöle çevirirse, bu bir çözüm değildir. Dünyanın hala iklim hırsı konusunda dev bir adıma ihtiyacı var" şeklinde konuştu. Guterres yayınladığı mesajında ayrıca, gelişmekte olan ülkeler için sağlanması planlanan iklim finansmanında uzun süredir ertelenen yılda 100 milyar dolarlık taahhüdün yerine getirilmesi gerektiğini de vurguladı.
"Zaman bitiyor"
Küresel sera gazı emisyonlarını azaltma ve Paris Anlaşması'nın hava sıcaklığını 1,5 santigrat derecede sınırını tutma taahhütlerinin önemini vurgulayan Guterres, COP27'de yapılması gereken "çok fazla ödev" ve bunu yapmak için çok az zaman olduğunu ifade etti. Guterres, "Paris İklim Anlaşması ile son tarih olan 2030 arasındaki süreci çoktan yarıladık. Adaleti ve hırsı yönlendirmek için herkesin güvertede olmasına ihtiyacımız var. Gelecek ay yapılacak BM biyoçeşitlilik konferansında, doğaya dayalı çözümlerin gücünden ve yerli toplulukların kritik rolünden yararlanarak iddialı bir küresel biyoçeşitlilik çerçevesini benimseme zamanı. Dünyadaki en hayati enerji kaynağı insan gücüdür. Hayatlarımız için bu savaşı kazanabiliriz ve kazanmalıyız" ifadelerini kullandı.
Tarihi anlaşma sağlandı
Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Sözleşmesi (UNFCC) İdari Sekreteri Simon Stiell ise, COP27'de tarihi bir anlaşmanın sağlandığını söyleyerek, "COP27'de kayıp ve hasarın finansmanı konusunda ileriye dönük bir yol belirledik. Geri adım atmaya yer olmadığına dair bize güvence verildi. Tüm fosil yakıtların kademeli olarak azaltıldığını gösteren önemli siyasi sinyaller mevcut. COP27'deki müzakereler kolay olmadı. Ancak bu tarihi sonuç bizi ileriye taşıyor ve dünyanın dört bir yanındaki savunmasız insanlara fayda sağlıyor" dedi.
Sivil toplumun, uluslararası toplumu iklim değişikliğine karşı mücadelede bu tarihi ana getirdiğini belirten Stiell, "Aktivist, bilim adamı, araştırmacı, genç ya da yerli halk olsun, bireylerin sesleri olmasaydı bu kadar ileri gidemezdik. Seslerinizin çok taraflı düzeyde ilerlemede ve yolumuzu bulmamız üzerinde doğrudan bir etkisi var" şeklinde konuştu.
"Daha fazlasını yapmalıydık"
Avrupa Birliği İklim Politikası Sorumlusu Frans Timmermans da zirvede yaptığı konuşmada, anlaşmanın ileriye yönelik yeterli bir adım olmadığını söyleyerek, "Bu önümüzdeki 10 yıl insanlar ve gezegen için ileriye doğru bir adım atmak için yeterli değil. Bu zirve sona erdiğinde kayıp ve hasarı önlemek ve en aza indirmek için hepimizin yetersiz kaldığını kabul etmenizi rica ediyorum. Daha fazlasını yapmalıydık, vatandaşlarımız bizden liderlik yapmamızı bekliyor. Bugün çok fazla taraf iklim krizine karşı mücadelede daha fazla ilerleme kaydetmeye hazır değil" ifadelerini kullandı.
"Tüm ülkeleri taahhütleri uygulamaya çağırıyorum"
Mısır Dışişleri Bakanı ve COP27 Başkanı Sameh Shoukry, iklim krizinden etkilenen savunmasız ülkelerin desteklenmesi için ayrılacak fonunun yerine getirilmesi için gelişmiş ülkelere çağrıda bulunurken, "Hepinizi bu taslak kararları sadece kağıt üzerindeki sözler olarak değil, liderlerimizin ve gelecek nesillerin doğru adım atma ve yönü belirleme çağrılarına kulak verdiğimize dair dünyaya toplu bir mesaj olarak görmeye davet ediyorum. Paris Anlaşmasının uygulanması ve amaçlarına ulaşılmasına ihtiyacımız var. Hepimizi küresel toplumun, özellikle de en savunmasız durumda olan ülkelerin beklentilerini karşılamaya çağırıyorum" dedi.
Geçtiğimiz haftalarda ABD ve İngiltere gibi gelişmiş ülkeler COP27'de iklim değişikliği ile mücadele için yoksul ülkelere fon ayıracaklarını duyurmuştu. ABD Başkanı Joe Biden COP27 İklim Değişikliği Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, ABD'nin iklim kriziyle mücadelede lider rol üstlenmeye hazır olduğunu belirterek, Afrika ülkelerine 150 milyon dolarlık fon sağlanacağını duyurmuştu. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak ise iklim kriziyle mücadelede, İngiltere'nin 11.6 milyar sterlinlik iklim fonu taahhüt edeceğini söylemişti.
