Bakliyat artık öksüz değil

Mersin bakliyat sektörünün temsilcileri, Dünya Bakliyat Günü’nde, hem 120 çeşit yemeğin yapılabildiği yüksek besin değeriyle hem zengin-fakir her sofraya girmesiyle hem de ekonomik değeriyle insanlık için önemli bir gıda ürünü olan bakliyatın, 2016’nın Birleşmiş Milletler (BM) tarafından ‘Dünya Bakliyat Yılı’ ilan edilmesiyle artık öksüz olmadığı mesajını verdiler.
Dünya Bakliyat Günü, Mersin Ticaret Borsası’nın düzenlediği etkinlikle kutlandı. Etkinlik, bakliyatın sağlıklı beslenmedeki önemine dikkat çekmek amacıyla 2016’dan itibaren her yıl Ocak ayının üçüncü çarşamba gününün Dünya Bakliyat Günü olarak kabul edilmesi kapsamında HiltonSA Oteli’nde gerçekleştirildi. Etkinliğe, Mersin Valisi Özdemir Çakacak, Kanada’nın Türkiye Büyükelçisi Chris Cooter, Akdeniz Bölge ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Kadir Yıldız, Dünya Bakliyat Konfederasyonu Başkanı Hüseyin Arslan, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Şerafettin Aşut ile bakliyat sektöründen çok sayıda davetli katıldı.
Mersin Ticaret Borsası Başkanı Abdullah Özdemir’in ev sahipliğinde gerçekleşen etkinlikte, konuklara fasulyeden nohuda, mercimekten barbunyaya kadar bakliyat ürünleri ile yapılmış çorba, börek, salata ve ana yemeklerden 15 çeşit ikramda bulunuldu.

Abdullah Özdemir: “Mersin, dünyanın sayılı bakliyat merkezlerinden biridir”
Dünya Bakliyat Günü etkinliğinin açılış konuşmasını yapan Mersin Ticaret Borsası Başkanı Özdemir, bundan böyle Ocak ayının üçüncü çarşamba gününün tüm dünyada Bakliyat Günü olarak kutlanacak olmasının sektör için önemli bir gelişme ve kazanım olduğunu vurguladı. Yüksek besin değeriyle sağlıklı beslenmeye katkısı olan bakliyatın, çağımızın en yaygın sağlık sorunlarından obezite, diyabet, kalp-damar hastalıkları, sindirim sistemi kanserleri ve gıda alerjisi ile mücadelede en güvenilir besin kaynakları arasında olduğuna dikkat çeken Özdemir, “Dünya nüfusunun yüzde 10’u açlıkla mücadele ediyor. 1 milyarı aşkın kişi ise yetersiz beslenme nedeniyle sağlık sorunları yaşıyor. Yüksek besin değerinin yanında dayanıklı olması ve kolay muhafaza edilebilir olması nedeniyle bakliyat ürünleri, açlık ve beslenme sorunu olan bölgeler için adeta bir kurtarıcıdır” diye konuştu.

“Borsamızda işlem gören bakliyat ürünlerinin değeri 2,5 milyar lirayı bulmaktadır”
Mersin’in sadece Türkiye’nin değil, dünyanın sayılı bakliyat merkezlerinden biri olduğunu belirten Özdemir, Türkiye’de bakliyat ürünlerinin işlenmesine dayalı sanayinin yaklaşık yüzde 70’inin Mersin’de bulunduğunu, bakliyat dış ticaretinin yüzde 85’inin de Mersin üzerinden yapıldığını dile getirdi. Mersin’de 250 firmanın bu sektörde çalıştığı bilgisini veren Özdemir, “Türkiye’nin en büyük 500 sanayi kuruluşu içinde yer alan 5 Mersinli firmadan üçü bakliyat sektöründe faaliyet göstermektedir. Ayrıca Türkiye’nin en büyük ihracatçı firmaları arasına giren 16 Mersinli firmadan 7 tanesi bakliyat ihracatçısıdır. Bu da bakliyatın Mersin’de ne kadar önemli bir sektör olduğunu göstermektedir. Mersin’de 25 kırmızı mercimek işleme tesisinde yıllık 1 milyon ton mercimek, 100’e yakın eleme, paketleme tesisinde yıllık 1,5 milyon ton nohut, kuru fasulye, yeşil mercimek işleme kapasitesi mevcuttur. 2016 yılında borsamızda işlem gören ürün miktarı 750 bin tondur. Bu ürünlerin değeri 2,5 milyar lirayı bulmaktadır. Bu yüksek işlem hacmi ile bakliyatta lider borsa, Mersin Ticaret Borsası’dır” ifadelerini kullandı.

“Türkiye’nin bakliyat üretimi kan kaybediyor”
“Ülkemizin bakliyat üretimi kan kaybediyor” diyen Özdemir, dünyada üretimi yüzde 40 artarken, aynı dönemde Türkiye’de bakliyat üretiminin yüzde 40 azaldığına dikkat çekti. Özdemir, “Bu dönemde gerek dünya bakliyat üretiminde, gerekse bakliyat dış ticaretinde sahip olduğumuz belirleyici konumu kaybettik. Sonuç olarak bakliyatta ithalata bağımlı hale geldik. Taşıma suyla değirmen ne kadar döner göreceğiz. Bakliyat üretiminin arttığı, üretimde ve dış ticarette belirleyici olduğumuz günlere yeniden ulaşmak hepimizin arzusudur” diyerek, bu amaçla Mersin Ticaret Borsası olarak geliştirdikleri projeleri anlattı.

Hüseyin Arslan: “Bakliyat tarımın öksüz çocuğuydu, biz buna sahip çıktık, bakliyat artık öksüz değil”
Dünya Bakliyat Konfederasyonu Başkanı Arslan da 2016’nın BM tarafından Dünya Bakliyat Yılı ilan edilmesinde Türkiye’nin önemine değinerek, geçen yıl yapılan etkinliklere değindi. Geçen yıl 750 milyon kişinin ‘bakliyatı seviyorum’ mesajı yayınladığını ifade eden Arslan, “Şu an 62 ülkede kutlama yapılıyor. Bakliyat Günü’nün bu kadar kapsamlı kutlanması Mersin için bir avantaj. Dünyada bakliyat araştırma geliştirmeye 177 milyon dolarlık bütçe ayrılıyor. Yani 13 bakliyat türü için bu bütçe ayrılıyor. Fakat sadece mısıra bunun 10 katı bütçe ayrılıyor. Bunun sonucunda ne oldu? Son 50 yılda bütün dünyada bakliyatın artış hızı ortalama yüzde 1, yani 50 yılda yüzde 56’lık artış sağlandı bakliyatta. Fakat bunun yanı sıra mısırda üretim bunun 8 katı, soyada 16 katı, buğdayda 6 katı. Bakliyat tarımın öksüz çocuğuydu, biz buna sahip çıktık, bakliyat artık öksüz değil” şeklinde konuştu.
Dünyadaki en önemli sorunlardan birinin de gıda israfı ve gıdaların kaybı olduğuna işaret eden Arslan, 1,6 milyar ton gıda israf edildiğini, bunun önlenmesi gerektiğini kaydetti. Bakliyatın son kullanma tarihinin olamayacağını vurgulayan Arslan, şunları söyledi:
“Bizim karşılaştığımız sorunlardan biri de mesela bir fasulye konservesi alıyorsunuz, üzerinde son kullanma tarihi yazıyor. Halbuki içinde et yoksa son kullanma tarihi denen bir şey olamaz. Sadece tavsiye edilen tüketim tarihi olur. Dünyada birçok ülke artık tavsiye edilen tüketim tarihi yazıyor. Bakliyatın son kullanma tarihi olmaz. Gelecek 40 yılda üretmemiz gereken, geçmiş 10 bin yılda ürettiğimiz gıdadan daha fazla. Bunu unutmamamız lazım. İsrafı önlemekten ve daha çok üretmekten başka çaremiz yok.”

Kanada Büyükelçisi Cooter: “Bakliyat üvey evlat olmaktan çıktı”
BM’nin 2016 yılını ‘Dünya Bakliyat Yılı’ ilan etmesiyle 2016’nın bakliyat sektörü için önemli bir eşik olduğunu belirten Kanada Büyükelçisi Cooter da etkinlikte yaptığı konuşmada, “Bu sayede bakliyatın önemine değinildi. 2016 yılı aynı zamanda Kanada açısından da önemli bir yıl oldu. 2016 yılı bakliyatın zirveye çıktığı yıl oldu. Bakliyat daha sağlıklı bir gıda olması nedeniyle mutfaklarda daha fazla yer aldı. Bakliyat üvey evlat olmaktan çıktı yani. Bakliyat, çevresel ve ekonomik yararlarının ötesinde toprağa da fazlasıyla faydalıdır. Kanada, bakliyatta dünya lideri olmaktan fazlasıyla mutluluk duymaktadır. Kanada’da 90’lı yıllardaki bakliyat üretimi 1 milyon ton iken, bunu yüzde 600 oranında artırmayı başarmıştır. Kanada’da 12 bin bakliyat üreticisi vardır. 2016 yılında BM’nin 2016 yılını ‘Dünya Bakliyat Yılı’ ilan etmesi sonrasında Mersin’de, Türkiye’de ve Kanada’da yakalanan başarıların bu yıl da devam etmesini diliyorum” dedi.

Vali Çakacak: “Mersin ihracatının üçte biri bakliyat, hububat, yağlı tohumlar ve mamullerinden oluşmaktadır”
2016 yılının Birleşmiş Milletler tarafından ‘Dünya Bakliyat Yılı’ olarak ilan edildiğini anımsatan Vali Çakacak ise Dünya Bakliyat Konseyi tarafından Bakliyat Günü ilan edilerek bakliyatın hem üretimine hem tüketimine dikkat çekilmesinin amaçlandığını söyledi. Bakliyatın tüm dünyada temel gıda maddesi olarak tüketildiğine işaret eden Çakacak, şöyle devam etti:
“Ama bunun yanında Mersin için bakliyatın ayrı bir önemi vardır. Mersin, tarımsal üretimde tarımsal katma değer olarak ülkemizin üçüncü büyük tarım kentidir ve 1,494 milyar dolar olan Mersin’in ihracatında gıda ve sebze-meyve ihracatı önemli bir yer tutmaktadır. Yaklaşık 1 milyar doları gıda ve sebze-meyve ihracatıdır. Bunun da 484 milyon doları hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatıdır. Dolayısıyla Mersin’de kayıtlı olan firmalarımızca yapılan 1,5 milyar dolarlık ihracattan yaklaşık üçte biri hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamullerinden oluşmaktadır.”

“Mersin, ülkemizin bakliyat üssü durumundadır”
Türkiye’de üretilen 1 milyon 80 bir ton civarındaki bakliyatın yüzde 80’inin Mersin Ticaret Borsası’nda işlem gördüğünü ve kayıt altına alındığını ifade eden Çakacak, “Ülkemizdeki bakliyat işleyen tesislerin de yüzde 70’i Mersin’de bulunmaktadır. Bu açıdan baktığımızda, Mersin’i ülkemizin bir bakliyat üssü olarak da nitelendirebiliriz. Mersin, bakliyatın ekonomiye ve ihracata kazandırılmasında bir üs durumundadır. Hem ilimizin hem ülkemizin ekonomisine hem istihdamına önemli katkılar sağlamaktadır” diye konuştu.
Dünya Bakliyat Konfederasyonu Başkanı’nın Mersinli olmasının da son derece önemli olduğunu vurgulayan Çakacak, Hüseyin Arslan’ın bu makama seçilmesinin, Mersin açısından bakliyat ve ekonomisinin son derece önemli olduğunun göstergesi olduğunu söyledi.