ASAYİŞ - 12 Ekim 2017 Perşembe 22:39

Mersin’deki darbe girişimi davasında tanıklar dinlendi

A
A
A
Mersin’deki darbe girişimi davasında tanıklar dinlendi

Mersin’de Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 15 Temmuz’daki darbe girişimine ilişkin davanın ikinci duruşmasında Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz’ın da aralarında bulunduğu tanıklar dinlendi.

Mersin’de Fetullahçı Terör Örgütü’nün (FETÖ) 15 Temmuz’daki darbe girişimine ilişkin davanın ikinci duruşmasında Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz’ın da aralarında bulunduğu tanıklar dinlendi.


Mersin 7. Ağır Ceza Mahkemesinde görülen, aralarında eski tuğamiral Nejat Atilla Demirhan ile eski 3. sınıf emniyet müdürü Hasan Basri Dağdelen’in de bulunduğu, FETÖ elebaşı Fethullah Gülen’in bir numaralı sanık olduğu, 22’si tutuklu, ikisi firari 35 sanığın yargılandığı davanın ikinci duruşması, üçüncü oturumla devam etti. Bugünkü oturumda Büyükşehir Belediye Başkanı Kocamaz ile 15 Temmuz darbe girişimi günü emekli olmak için ilişiğini kesen eski Akdeniz Bölge ve Garnizon Komutanlığı Merkez Komutanı Albay Ekrem Özer ve aynı tarihte Üs Savunma Birlikleri Komutanı olarak albay rütbesiyle görev yapan Albay Süha Söylem, tanık olarak hakim karşısına çıktı.



“Demirhan, ‘Ben sıkıyönetim komutanıyım. Vali ve kaymakamlar görevden alındı’ dedi”


Sabah saatlerinde tanık olarak ilk ifadeyi veren Başkan Kocamaz, 15 Temmuz akşamı Kızkalesi’nde belediye tarafından düzenlenen festivalden dönerken, İstanbul’da yaşanan olayları internet üzerinden öğrendiğini, eve döndüğünde de televizyondan yaşananları izlediğini söyledi. Televizyon izlerken saat 23.40 sıralarında Akdeniz Bölge ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Nejat Atilla Demirhan’ın kendisini cep telefonundan aradığını belirten Kocamaz, “Atilla Bey bana, “Başkanım şu anda Türk Silahlı Kuvvetleri yönetime el koydu. Sıkıyönetim ilan edildi. Ben de sıkıyönetim komutanıyım. Vali ve kaymakamlara görevden el çektirildi. Bugüne kadar sizinle herhangi bir problemimiz olmadı. İnşallah bundan sonra da olmaz. Televizyondaki yayınlara itibar etmeyin. Az sonra TRT’de bildiri okunacak’ dedi. Mersin’de de şu anda yetkili benim. Ben de İstanbul’da kan döküldüğünü televizyondan öğrendiğim için ‘inşallah Mersin’de kan dökülmez’ dedim” diye konuştu.


Daha sonra televizyonda bildirinin okunduğunu, kendisinin de namaz kıldığını aktaran Kocamaz, o esnada komutanın kendisini bir kez daha aradığını görerek geri dönüş yaptığını anlatarak, “Telefon açıldı ama herhalde orada bir tartışma vardı. Odada bulunan komutanların bir kısmı yazılı emirden söz ediyordu. Sesinden tanıdığım kadarıyla Demirhan da ‘Bu bir emir, uygulamak zorundayız’ diyordu. Konuşmalar devam ederken ben telefonu kapattım” dedi.


Bunun üzerine hemen dönemin Mersin Valisi Özdemir Çakacak’ı aradığını, Emniyet Müdürlüğüne gitmek üzere yolda olduğunu öğrenince kendisinin de oraya gittiğini ifade eden Kocamaz, Vali’ye Demirhan’ın kendisini aradığını söylediğini, Vali’nin de kendisine, ‘Beni görevden aldığını söyledi mi?’ diye sorduğunu, kendisinin de olanları anlattığını belirtti. Kocamaz, sabaha kadar orada bulunduğunu kaydederek, gece boyunca yaşanan süreci anlattı.



“Amirali gözaltına alarak Emniyet Müdürlüğüne teslim ettim”


O gün emekli olmak üzere Garnizondan ilişiğini kesen ve Demirhan’ı gözaltına alan kişi olan eski Merkez Komutanı Albay Ekrem Özer ise, darbe girişimi gecesi saat 23.10 sıralarında MİT Bölge Başkanının kendisini telefonla arayarak görevinin başına geçmesinin iyi olacağını söylemesi üzerine birkaç kez Birliği arayarak telefon görüşmesi yaptığını anlattı. Gece saat 02.00 sıralarında Valiyi aradığını ve kriz merkezine gelebileceğini söylediğini, Valinin de ‘gelsen iyi olur’ dediğini kaydeden Özer, bir süre sonra Güney Deniz Saha Komutanı Hasan Uşaklıoğlu’nun kendisini aradığını ifade ederek, “Bana ‘Görevimin başındayım. Nejat Atilla Demirhan’a itaat etmeyin, benim emirlerime itaat edin’ dedi. Bu arada kriz merkezinde Başsavcılık tarafından Demirhan hakkında gözaltı kararı çıkarıldığını öğrendim. Bunun üzerine kriz merkezine gittim. Burada, Demirhan’ın kendisini sıkıyönetim komutanı ilan ettiğini de öğrendim. Emniyetin operasyon yapacağı netleşince Vali Bey’e, ‘Ben orada 8 yıldır görev yapıyorum. İçeride 500-600 kişi var. Askerle polisi karşı karşıya getirmeyelim, bir çatışma olmasın. İzin verirseniz etrafındaki insanları ikna edip uzaklaştırayım. En son da amirali ikna edebilirim’ dedim. Talebim uygun görüldü” şeklinde konuştu.


Daha sonra Başsavcının Demirhan hakkında çıkardığı yakalama ve gözaltı kararını yazılı olarak aldığını, Valinin onayının ardından Uşaklıoğlu’nu arayıp bilgi verdiğini ve ardından Akdeniz Bölge ve Garnizon Komutanlığı’na gittiğini ve saat 04.00 civarında orada olduğunu dile getiren Özer, burada bir ekip oluşturduğunu söyledi. Özer, “O esnada telefonum çaldı Demirhan aradı ama ben açmadım. Karargaha girdiğimde koridorda Demirhan ile karşı karşıya geldim. Bu beklenmedik bir şeydi, planlanmamıştı. Birbirimize doğru yürürken, Demirhan bana, ‘Defol git. Emekli ettiğim adamsın. Ne işin var burada?’ diye bağırmaya başladı. Sağ kolunu tuttum ve kendisine, hakkında yakalama kararı olduğunu, benimle gelmesini söyledim. Yanındakilerle birlikte horoz dövüşü bir durum oldu. Bunun üzerine binadan çıktım” dedi.


Bu sürede bazı personeli ikna etmek için yanına çağırarak konuştuğunu, bir kısmının ikna olduğunu aktaran Özer, amirale operasyon yapmaya karar verdiklerini ve ikinci kez binaya girdiklerini söyleyerek, şöyle devam etti:


“Odada itiş kakış ve kargaşa oldu. Amirale bu işin bittiğini, hakkında yakalama kararı olduğunu, teslim olması gerektiğini söyleyerek kolunu arkaya doğru çevirdim. Demirhan sonunda teslim olmaya ikna oldu ve üzerini değiştirmek istedi. Binadan çıktığımızda, bana ‘Suç işliyorsunuz, Genelkurmay’ın ve Deniz Kuvvetleri Komutanının emrine riayet etmiyorsunuz’ dedi. Minibüse binmek istemeyince sivil bir arabaya bindirdim. Arabada da bana, yaptıklarımdan dolayı tek tek hesap vereceğimi söyledi. Demirhan’a Devlet Hastanesine götürdüm, sağlık raporunu aldıktan sonra da Emniyet Müdürlüğüne geçip kendisini teslim ettim.”



“Amiralin verdiği hiçbir emre uymadım”


Darbe girişimi gecesinde Akdeniz Bölge ve Garnizon Komutanlığı’nda Üs Savunma Birlikleri Komutanı olarak albay rütbesiyle görev yapan tanık Süha Söylem de ifadesinde, o gece Demirhan’ın emriyle saat 23.00 sıralarında birliğe gittiğini ve sabaha kadar orada olduğunu belirtti. Kendisinin ardından Demirhan’ın da karargaha geldiğini ve Genelkurmay’dan gelen emri isteyerek, sıkıyönetim ilan edildiğini, askerin yönetime el koyduğunu, kendisinin de sıkıyönetim komutanı olduğunu söylediğini anlattı. Bazı komutanların buna tepki göstermeleri üzerine Demirhan’ın sinirlendiğini belirten Söylem, şunları söyledi:


“Demirhan, ‘Ben sıkıyönetim komutanıyım. Emrimi dinlemeyecek olan varsa derhal bu odayı terk etsin. Hakkında Sıkıyönetim Kanununu uygulatacağım’ dedi. Bir süre sonra Emniyet Müdür Vekili Yakup Usta’yı arattı ve ona da aynı cümleleri kurdu, fakat telefon karşıdan kapatılınca ‘Yarın biz bunu alacağız’ dedi.”


Demirhan’ın, kendisine de birliğe bitişik Mersin Uluslararası Liman İşletmesi kapısı ile A, B, C, D kapılarına silahlı asker gönderme talimatını verdiğini, Kırmızı Güvenlik Alarmı ilan edildiği için olayın şaşkınlığıyla bu emri yerine getirdiğini ifade eden Söylem, daha sonra bu askerleri kapılardan çekmek için mücadele ettiğini, Demirhan’ın ise ‘O askerler oradan çekilmeyecek, gerekirse silah kullanacak’ dediğini dile getirdi. Çabalar sonucu amiralin ikna edildiğini ve askerleri kapılardan çektiğini belirten Söylem, kıyıdaki silahlı birliklerin tamamının kendisine bağlı olduğunu, bu kuvvetleri kontrol altında tutmak için çaba harcadığını söyledi. Gece saat 03.00 sıralarında orada bulunan tüm personeli toplayarak Demirhan’ın emirlerine uymamaları, birliğe emniyet güçleri gelirse mukavemet etmemeleri, sadece kendisinin emirlerini dinlemeleri talimatını verdiğini de aktaran Söylem, “Kulelerdeki silahlı personelin oralardan indirilerek mermilerinin alınmasını da sağladım. Demirhan, polislerin operasyon hazırlıklarını kameradan görmüş. Telsizle ‘polise müdahale edilsin, gerekirse ateş açılsın’ emrini verdi ama hiçbirimiz cevap vermedik. Yine telsizle Sahil Güvenlik botuna müdahale edilmesi, Sahil Güvenlik Komutanı Fatih Erhan’ın tutuklanması, saat 04.00’te birliğe gelen Merkez Komutanı Ekrem Özer’in tutuklanması emirlerini verdi ama bu emirlerin hiçbirine uymadık. Hazır kıtayı da telsizle çağırıp merkez komutanının tutuklanmasını istedi ama onlar da bu emre uymadı” dedi.


Tanık ifadelerinin ardından üçüncü oturumu sona erdiren mahkeme heyeti, yarın da tanıkları dinledikten sonra savcı mütalaasının ardından ara kararını verecek.

Bunlar Da İlginizi Çekebilir
Gaziantep Gaziantep’te yeni dönemin ilk meclis toplantısı yapıldı Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 31 Mart Mahalli İdareler Seçimi sonrası ilk toplantısı, Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin başkanlığında yapıldı. Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin 31 Mart Mahalli İdareler Seçimi sonrası ilk toplantısı olan 2024 yılı Nisan Ayı Dönemi Birinci Birleşimi, Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin başkanlığında toplandı. Büyükşehir Belediyesi Meclis Toplantı Salonu’nda gerçekleşen birleşimde, meclis divan katipleri, meclis başkan vekilleri, encümen üyeleri ve yeni komisyon üyeleri seçildi. “Gaziantep modelinin Türkiye modeli olmasını arzu ediyorum” Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, yeni meclis dönemi için yaptığı açılış konuşmasında seçimlerin ülkeye, şehre ve meclise hayırlı olmasını dileyerek seçilen bütün belediye başkanlarını ve meclis üyelerini tebrik etti. Gaziantep Büyükşehir Belediye Meclisi’nin birlik için bir çalışma anlayışı olduğuna vurgu yapan Başkan Fatma Şahin, “Bu çalışma anlayışına göre memleket meselesi, doğduğumuz topraklara hizmet etmek bizim için çok önemli. 10 yıldan beri hizmet ettiğim bu mecliste fikir kimden gelirse gelsin partisi ne olursa olsun doğruysa, memleketin yararınaysa buradan hizmet etme anlayışıyla başladık. Bu modelin ne kadar iyi tuttuğunu yeni dönemde de milletimizin bize güven ve istikrar ortamını verdiğini görüyorum. Milletimize teşekkür ediyorum. Yeni dönemde çok daha başarılı işler yapacağımız inancındayım” dedi. Meclis divan katipliği, meclis başkan vekilleri, encümen üyeleri belli oldu Mecliste yapılan oylamada Meclis Divan Katipliği seçimine 2 yıl süreyle asil üye olarak Mehmet Okutan ve Mustafa Durmuş seçilirken yedek olarak da Salih Uygur ile Ali Göl seçildi. Mecliste ayrıca Meclis Başkan Vekilliği oylaması yapıldı. Oylamada 1’nci Başkan Vekili Halil Uğur olurken 2’nci Başkan Vekili Hakan Aslansoy seçildi. 1 yıllığına görev yapacak Encümen Üyeliğine ise Halil Uğur, Hakan Aslansoy, Sait Şahin, Celalettin Terlemez ve Ersin Atar isimleri belirlendi. Yeni dönemin komisyon üyeleri seçildi Plan Bütçe Komisyonu seçiminde 1 yıl süreyle Hakan Aslansoy, Sait Şahin, Ali Göl, Abbas Coşkun, Salih Uğur, İbrahim Halil Arslan, Yakup Aslan, Hasan Şencan ve Mehmet Sucu seçildi. İmar ve Bayındırlık Komisyonu’na ise 1 yıl süreyle Halil Uğur, Cuma Güzel, Kemal Vural, Mehmet Yıldırır, Mehmet Özdemir, Bekir Öztekin, Umut Yılmaz, Ali Doğan, Mustafa Güzel seçildi. Ulaşım Komisyonu seçimi 1 yıl süreyle görev yapmak üzere Halil Uğur, Kenan Üzümcü, Salih Uygur, Abdulkadir Sökücü, Cuma Kaymakçı, Atilla Sarıkaya, Yılmaz Güler, Mehmet Baştemur, Ural Yıldırım belirlendi. Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor komisyonu seçimi 1 yıl süreyle görev yapmak üzere, Mustafa Durmuş, Mehmet Özçelik, Mehmet Hamzaoğlu, Celalettin Terlemez, Mahmut Işık, Mehmet Güzel, Tanju Bayındırlı, Ersin Atar, Hasan Şencan seçildi. Çevre ve Sağlık Komisyonu seçimi 1 yıl süreyle; Hakan Aslansoy, Ali Göl, Mehmet Açıkgöz, Murat Özgüler, Mehmet Çelik, İbrahim Halil Arslan, Nizamettin Özseven, Uğur Acıoğlu, Mehmet Sucu olarak belirlendi. Hukuk Komisyonu seçiminde 1 yıl süreyle; Salih Uygur, Mehmet Okutan, Mehmet Hamzaoğlu, Mustafa Durmuş, Celalettin Terlemez, Erim Arıkan, Tanju Bayındırlı, Umut Yılmaz, Uğur Acıoğlu seçildi. Tarife Komisyonu seçiminde 1 yıl süreyle görev yapmak üzere, Abdulkadir Sökücü, Kenan Üzümcü, Mehmet Açıkgöz, Abbas Coşkun, Mehmet Ateş, Mustafa Durmuş, Mehmet Baştemur, Yılmaz Güler, Ural Yıldırım belirlendi. Turizm ve Estetik Komisyonu 1 yıl süreyle görev yapmak üzere, Murat Özgüler, Abdulkadir Sökücü, Mehmet Özçelik, Salih Uygur, Cuma Kaymakçı, Mehmet Kaya, Ersin Atar, Talip Yılmaz, Nizamettin Özseven seçildi. Kadın- Erken Fırsat Eşitliği Komisyonu 1 yıl süreyle görev yapmak üzere, Mustafa Durmuş, Mehmet Hamzaoğlu, Mehmet Okutan, Salim Uğur, Fadime Sayın, Mehmet Baştemur, Sadin Kelek 7 kişi belirlendi. Tarım ve Kırsal Kalkınma Komisyonu 1 yıl süreyle görev yapmak üzere, Kemal Vural, Mehmet Yıldırır, Kenan Üzümcü, Mehmet Hamzaoğlu, Abbas Coşkun, Yusuf Bülbül, Talip Yılmaz, Fadime Sayın, Yakup Aslan seçildi. Deprem ve Doğal Afet Komisyonu seçiminde ise 1 yıl süreyle görev yapmak üzere, Kemal Vural, Mehmet Yıldırır, Mehmet Okutan, Ali Göl, Abbas Coşkun, Yusuf Bülbül, Mehmet Sucu, Mehmet Baştemur, Yılmaz Güler seçildi. Fatma Şahin, yeni dönemin projelerini anlattı Meclis toplantısının son bölümünde Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin, yeni dönemde yapılması planlanan projeleri meclis üyelerine yaptığı sunumla anlattı. Sunumda Şahin, Düzbağ Barajı, altyapı yatırımları, iklim değişikliğinin kente olumsuz etkileri üzerinde durdu. Ayrıca şehrin başlıca sorunları olarak görülen ulaşım ve konut sorunlarına değindi. Metro projesi, Gaziray hattının genişletilmesi gibi merak edilen soruları yanıtladı.
Konya Tarihi camiyi Ramazan ayı ve bayramda 37 bin 913 kişi ziyaret etti Konya’nın Beyşehir ilçesinde, UNESCO’nun Dünya Kültür Mirası Listesinde yer alan ve Türkiye’nin en büyük ahşap camilerinden olan tarihi Eşrefoğlu Camii’ni Ramazan ayında ve bayram tatil günlerinde 37 bin 913 kişi ziyaret etti. Tarihi Eşrefoğlu Camisi’nin Ramazan ayında ve bayram tatil günlerindeki ziyaretçi istatistikleri belli oldu. Eşrefoğlu Camii ziyaretçi raporunda yer alan istatistiki verileri göre, Ramazan ayı ile devamındaki 9 günlük bayram tatili sürecinde cami, günlük ortalama bin 53 kişi tarafından ziyaret edilirken, ziyaretçi trafiğinin en yoğun olduğu günde bu sayı 3 bin 854 olarak kayıtlara geçti. Söz konusu tarih aralığında hafta içi 23 bin 663 olan ziyaretçi sayısının hafta sonu ise 14 bin 250 kişi olarak istatistiklere yansıdığı belirtildi. Kadir Gecesi’nde 2 bin 633 olarak belirlenen cami ziyaretçi sayısının 9 günlük bayram tatilinde ise 19 bin 828 olarak ölçüldüğü kaydedildi. Vakıflar Bölge Müdürlüğü, Beyşehir İlçe Müftülüğü ve Türkiye Diyanet Vakfı ile Selçuk Üniversitesi (SÜ) Ali Akkanat Turizm Fakültesi tarafından ibadethaneye yerleştirilen dijital ölçüm cihazı sayesinde tarihi mekanın ziyaretçi istatistikleri belirleniyor. Ölçüm cihazıyla camiye gelenlerin sayısı aylık, haftalık ve günlük olarak ölçülebiliyor. Tarihi camide ölçüm cihazının yerleştirilmesiyle ilk ziyaretçi sayısal verileri 2022 yılının Temmuz ayından bu yana alınmaya başlandı.
Bingöl Bingöl Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, "Sesimin Yankısı Ses Yarışması" düzenliyor Bingöl Gençlik ve Spor İl Müdürlüğü, gençlerin istek ve taleplerini dikkate alarak Türk halk müziği, Türk sanat müziği ve Zazaca klamları içeren "Sesimin Yankısı Ses Yarışması" düzenleyeceklerini ve başvuruların başladığını duyurdu. Bingöl Gençlik ve Spor İl Müdürlüğünden yapılan duyuruda, ’’Gençlerimizin istek ve talepleri doğrultusunda Türk halk müziği, Türk sanat müziği ve Zazaca klam kategorilerinde Sesimin Yankısı Ses Yarışması düzenlenerek, bölgedeki kültürel mirası ve müziği korumak, geleneksel müzik formlarının gelecek nesillere aktarılması ve yaşatılmasını sağlamayı hedeflemektedir. Sesimin Yankısı, müziğin birleştirici etkisiyle toplumsal farkındalığı artırmak. Yarışmaya katılan bireyler arasında etkileşim ve dayanışma oluşturarak, müziğin insanlar arasındaki köprüleri güçlendirmesini ve toplumun birbirine daha yakın hissetmesini amaçlamaktadır" denildi. Başvuru hakkında da şu bilgilere yer verildi: ’’15 yaşından küçük, 29 yaşından büyük olamaz. Başvurular 20 Nisan 2024 Cumartesi gününde başlayacak olup 30 Nisan 2024 Salı günü sona erecektir. Başvuru formu doldurularak bingol.gm@gsb.gov.tr e-posta adresine gönderilebilir. Gençlik ve Spor İl Müdürlüğümüze bağlı il ve ilçelerdeki Gençlik Merkezlerimizden veya İlçe Müdürlüklerimizden bilgi alabilirsiniz.’’
İzmir CHP Grup Sözcüsünün uyuşturucu iddiasına gemi söküm sektöründen suç duyurusu Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİSANDER), Aliağa Belediyesi CHP Grup Sözcüsü İbrahim Doğangül’ün meclis toplantısında Aliağa’daki gemi söküm sektöründen “uyuşturucu trafiğinin durağı” şeklinde söz etmesi hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı. Aliağa Belediyesi CHP Grup Sözcüsü İbrahim Doğangül’ün, meclis toplantısında İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay’dan bölücü terör örgütünün elebaşlarından “Cemil Bayık” olarak söz etmesi damgasını vurmuştu. Gemi söküm sektörüne uyuşturucu iddiası Bu gafın ardından İbrahim Doğangül, bu kez gemi söküm sektörüne uyuşturucu iddiasında bulundu. Doğangül, Aliağa’daki gemi söküm sektöründen “uyuşturucu trafiğinin durağı” şeklinde söz etti. Tepki çeken bu sözlerin ardından Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneğinden (GEMİSANDER) açıklama geldi. Başkan Kamil Önal, konu hakkında suç duyurusunda bulunacaklarını açıkladı. Kamil Önal, açıklamasında şu ifadelere yer verdi: “Türkiye’de 1977 yılından bu yana Aliağamızda faaliyet gösteren gemi geri dönüşüm sanayicileri olarak, gemi söküm tesislerimizde ekonomik ömrünü doldurmuş gemileri sökerek Türkiye ekonomisine katkı sağlamaktayız. Geri kazanım ve çevreci faaliyet alanı olan sektörümüzde doğrudan 2 bin 500 işçi çalışmaktadır. Yan sanayi ile birlikte sektörümüz en az 40 bin kişiye istihdam sağlamaktadır. Aliağa Belediye Meclisinin 19 Nisan 2024 tarihindeki oturumunda, CHP Meclis Grup Sözcüsü İbrahim Doğangül adlı şahıs tarafından çirkin bir iftira ortaya atılmıştır. Söz konusu şahıs sorumsuzca sektörümüzün uyuşturucu trafiğinin durağı olduğu iftirasını atmıştır. CHP Meclis Grup Sözcüsünü kınıyoruz. CHP Belediye Meclis Grup Sözcüsü şahıs hakkında Aliağa Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunarak hukuki süreci başlatacağız.”
İstanbul Hizmet ihracatçıları “Strateji” belirledi Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, “Dünya ticaretindeki yeri gün geçtikçe artan hizmetler sektörü, bugün küresel hasılanın üçte ikisini ve istihdamın yüzde 50’sini oluşturmaktadır. Bizler de ülkemizi bu yarışta en ileriye taşımak için var gücümüzle çalışıyoruz" dedi. Hizmet İhracatçılar Birliği, 19-21 Nisan tarihlerinde Sapanca’da düzenlediği Hizmet İhracatı Strateji Toplantısı ile sektörün sorunlarını ve çözüm önerilerini masaya yatırdı. Toplantının açış konuşması yapan Ticaret Bakanı Prof. Dr. Ömer Bolat, “Hizmet ihracatı özellikle son yıllarda küresel anlamda hızlı bir büyüme kaydetmekte ve ürettiği ekonomik değer bakımından ülke ekonomilerinde hayatî bir yer tutmaktadır. Dünya ticaretindeki yeri gün geçtikçe artan hizmetler sektörü, bugün küresel hasılanın üçte ikisini ve istihdamın yüzde 50’sini oluşturmaktadır. Bizler de ülkemizi bu yarışta en ileriye taşımak için var gücümüzle çalışıyoruz. 2024 yılında da aynı başarıları devam ettirmek niyetindeyiz. Bu ivmeyle, yıl sonu hedefimiz olan 110 milyar dolar hizmet ihracatına ulaşmayı, bu vesileyle cari açığın kapatılmasına yine önemli bir katkı sağlayacağımızı düşünüyoruz. Bu hedefe ulaşma yolculuğumuzda daima bizlerle olan Hizmet İhracatçıları Birliği’mize ve HİB Yönetim Kurulu Başkanımız Şekib Avdagiç’e teşekkürlerimi iletiyorum” dedi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat, “Ülkemiz ekonomisinin dünyanın en büyük ekonomilerinden biri yapmak ve vatandaşlarımızın refahını artırmak için Ticaret Bakanlığı olarak üzerimize düşen sorumluluğu her alanda layıkıyla taşımaya devam edeceğiz” ifadelerini kullandı. Üye sayısı 5 bini aştı Hizmet İhracatçıları Birliği Başkanı Şekib Avdagiç de yaptığı konuşmada, HİB’in 6 yıl önce 644 üye ile kurulduğunu bugün ise 5 bin üyeyi aştıklarını belirtti. Avdagiç, hizmet ihracatçılarının 18,2 milyon çalışan ile toplam istihdamın yüzde 57,7’sini toplam GSYİH’nin ise yüzde 56’sını tek başına karşıladığına vurgu yaptı. Avdagiç, “Hizmet sektörü sadece toplam istihdama pozitif etki etmiyor aynı zamanda kadın istihdamı noktasında da pozitif ayrımcılık yapıyor. Son 10 yılda sektördeki kadın istihdamı yüzde 28,8’den yüzde 35,71’e yükseldi. Son 10 yılda ilave istihdam edilen çalışan sayısı ise 5 milyon oldu” dedi. Dünyadan daha hızlı büyüdü Dünya genelindeki geçen yıl hizmet ihracatının yüzde 8 büyüdüğünü Türkiye’nin hizmet ihracatının ise yüzde 12,3 arttığını belirten Avdagiç, “Türkiye’nin hizmet ihracatı 99,8 milyar dolara ulaştı. Mal ihracatı ile birlikte toplam ihracatımız 355,8 milyar dolar oldu. Hizmet ihracatçılarımız toplam ihracatın yüzde 28’ini karşılıyor. Dünyanın en büyük 19’uncu ekonomisi konumundaki Türkiye mal ihracatında dünya 30’uncusu iken hizmet ihracatında 23’üncü sırada bulunuyor” ifadelerini kullandı. 52 milyar dolar cari fazla Hizmet ihracatçılarının sadece istihdama değil, cari açığa da pozitif katkı yaptığını belirten Avdagiç, “Neredeyse tüm ihracatçı sektörler cari açık verirken, hizmet ihracatında net cari fazla veriyoruz. 2023’te yapılan 99,8 milyar dolarlık ihracat karşılığında oluşturulan cari fazla 52 milyar dolar. Yani sektör yaptığı ithalatın 2 katından fazla ihracat yapıyor. Hizmet ihracatçıları olarak bu yıl ihracat hedefimizi 120 milyar dolara çıkardığımızı duyurmak istiyorum. İnşallah bu yıl çok daha fazla cari fazla vereceğiz” dedi. Hizmet ihracatı ekonomiyi dengeliyor “Hizmet ihracatında dışa bağımlılığın görece az olması ve üretilen katma değerin yüksek olması cari fazla verilmesindeki en önemli unsurlar” diyen Avdagiç, “Dolayısıyla şu üç noktanın altını özellikle çizmek istiyorum: Birincisi hizmet sektörleri; kriz dönemlerinde daha az etkilendiğinden ekonomiyi dengeleyen önemli bir güç. İkincisi küresel GSYİH’ye imalat sektörlerinin sunduğu katma değerin oldukça üzerinde bir katkı sağlıyor. Ve son olarak hizmet sektörü, imalat sanayinin etkin ve verimli bir şekilde gerçekleşmesine destek olarak kaldıraç etkisi yapıyor” ifadelerini kullandı. Sürdürülebilir Eylem Planı hazırladı Hizmet İhracatçıları Birliği olarak üyelerin ihracatçı niteliklerini artıracak faaliyetlerde bulunduklarının altını çizen Avdagiç, “Yurtiçi ve yurtdışı info-stant katılımı yapıyoruz, Ticaret ve Alım heyetlerini koordine ediyoruz, milli katılımların organizasyonlarını sağlıyoruz, seminer ve çalıştaylar düzenliyoruz, istişare toplantıları koordine ediyoruz ve kurumsal ziyaretlerle ihracatımızı artırıyoruz” dedi. Ayrıca, Hizmet İhracatı Sürdürülebilirlik Eylem Planı Strateji Çalışması gerçekleştirdiklerini ve Sektörel Eylem Planı’nı ortaya koyduklarını kaydeden HİB Başkan Şekib Avdagiç, “İhracatçılarımızın devlet desteklerinden yararlanması için çalışıyoruz. 2023 sonu itibariyle üyelerimiz 2,8 milyar liralık genel destekten ve 2,5 milyar liralık Turquality ve marka desteğinden faydalandılar. Turquality ve marka destek programındaki firma sayısı 2023 yılında 56’ya E-Turquality (Bilişimin Yıldızları) programındaki firma sayısı 17’ye yükseldi. ‘İhracatçılara Hususi Damgalı Pasaport Verilmesine İlişkin Esaslar Hakkında Kararı’ çerçevesinde 470 firma yetkilisine hususi damgalı pasaport verildi. Sağlık vizesi için birliğimize 720 başvuru geldi ve 525’ten fazla sağlık vizesi verildi. HİB olarak hizmet ihracatında sürdürülebilir büyüme ve büyük dönüşüm planları yapıyoruz. Bu amaçla stratejik ve milli bir bakış açısı oluşturduk” dedi. Hedef, dünyadan daha fazla pay almak Çalışmalarının tek bir hedefi olduğunu belirten Avdagiç, “Bu hedef, küresel hizmet ihracatı sektörü pazarından daha fazla pay almak ve ülkemizi daha iyi noktaya taşımak. HİB olarak bu konuda muvaffak olmak için bütün gücümüzle çalışıyoruz, çalışmaya da devam edeceğiz. Hedefimiz, ülkemizin ve hizmet ihracatımızın markalaşması ve Türkiye’nin yumuşak gücü olmasıdır” dedi. Hizmet ihracatçılarının ülke ekonomisine pozitif katkı sunmak için canla başla çalıştıklarını belirten Avdagiç, “Elbette sektörümüz bu ihracatı yaparken her şey güllük gülistanlık değil. Her sektörün kendine göre sorunları var. Zaten bu konferansı yapmamızdaki en önemli amaç da bu sorunların masaya yatırılması ve çözüm önerileri ile o masadan kalkılması” dedi. Dış ticaret dengesine “hizmet” etkisi Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ise ihracat yapan 27 sektörün tamamında 2024-2028 dönemi hedefleri özelinde istişare toplantıları gerçekleştirdiklerini belirterek, hizmet sektörlerinin en çok öneri ileten sektörler arasında yer aldığını kaydetti. 2028 yılında 200 milyar dolarlık hizmet ihracatı hedefi olduğunu hatırlatan Gültepe, “Hizmet ihracatı, toplam dış ticaret dengesini önemli ölçüde etkileyecek” ifadesini kullandı. “2023’te 7,8 trilyon dolara ulaşan küresel hizmet ihracatından 100 milyar dolar ile yüzde 1,3 pay aldık” diyen Gültepe, “Pandemi dönemindeki küresel gerilemenin ardından, hizmet ihracatımızda yeni bir seviyeye ulaştığımızı net bir şekilde görüyoruz. 2024 yılı için toplam ihracatta 377 milyar dolar hedefimiz var. Ortak akıl ve istişareyle tüm hedeflerimize ulaşacağımıza inanıyorum. Bugün, sektörümüzün tüm paydaşlarıyla bir arada olmaktan ve ortaya çıkan bu tablodan son derece mutluyum” dedi. Sektörlerin talep ve beklentileri Açış konuşmalarının ardından Hizmet İhracatçıları Birliği bünyesinde yer alan sektörlerin temsilcileri kürsüye çıkarak kendi sektörlerinin talep ve beklentilerini dile getirdi. Yarın da devam edecek Strateji Toplantısı’nda sektörlerin dile getirdiği en önemli üç sorun şu şekilde sıralandı: Turizm ve Seyahat ile İlgili Hizmetler Türkiye’nin bütüncül bir yaklaşım ile markalaşması Kalifiye personel yetersizliği Turizm sektörünün Ticaret Bakanlığı desteklerinden faydalandırılması. Sağlık turizmi Yabancı personel istihdamında düzenleme yapılması, Türkiye Gelişim Ajansı (TGA) gibi tek ve güçlü bir merkezden “Türkiye Sağlık Markası” oluşturmak amacıyla reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetleri gerçekleştirilmesi Denetim mekanizması oluşturulması, sağlık turizmi yetki belgesinin alımı ve kullanımına dair standartların yeniden değerlendirilerek cezai yaptırımlar getirilmesi Eğitim hizmetleri Üniversitelerden mezun öğrencilere Mezuniyet Sonrası Çalışma İzni sağlanması ve Mavi kart/çift uyruklu Türk Vatandaşları için Kontenjan Kısıtlaması uygulamasının kaldırılması, Devlet ve Vakıf üniversiteleri arasındaki ücret dengesizliğinin giderilmesi, Uluslararası öğrencilerin ikamet izin süreçlerinde yaşanan sorunların giderilmesi Eğlence ve Kültür Hizmetleri TCMB kaynaklı düşük maliyetli bir kredi türü olan Reeskont Kredilerinin kullanımı için döviz kazandırıcı hizmetler tanımlamasında eğlence ve kültür hizmetlerinin dahil edilmesi, Artan dizi yapım maliyetlerine karşın sektörün rekabetçi özelliğini destekleyecek teşviklerin sağlanması, Animasyon-çizgi film alt sektöründe telif haklarına yönelik düzenleme yapılması. Limancılık ve Yer Hizmetleri Transit kargo süreçlerinin hızlandırılması Gümrük mesai uygulamalarının düzenlenmesi Yazılım ve Bilişim Yabancı yazılımcı istihdamının kolaylaştırılması için ilgili mevzuat ve yönetmeliğin güncellenmesi Teknoloji Gelişim Bölgeleri /Ar-Ge Merkezleri için uzaktan çalışmanın tamamen yani yüzde 100 teşvik kapsamına alınması, Kurumlar arasında koordinasyonu sağlayacak Yazılım Bilişim stratejilerinin yapılacağı bir üst kurulun oluşturulması, Finansmana ulaşmasını sağlayacak kapasite geliştirici destekler verilmesi ve dönemsel ve geçici teşvikler yerine kalıcı, uzun vadeli teşvikler hayata geçirilmesi. Müteahhitlik ve Teknik Müşavirlik Hizmetleri Nitelikli işgücü yetersizliği, Arap ülkelerinde para transferinde karşılaşılan zorluklar ve düşük transfer limitleri, Ayrıca Türk bankaları tarafından verilen teminat mektupları ve kontr-garantilerin yurtdışında kabul sorunu, Müteahhitlik ve teknik müşavirlik hizmetleri sektöründe yurtdışında çalışan işçi ve işverenlere yönelik olarak ihtisas mahkemelerinin kurulması ihtiyacı. Lojistik ve taşımacılık Antrepolarda geçici depolama olarak 48 saat kullanmasına imkan verilmesi, Gümrük mevzuatının fiili uygulamada AB mevzuatı ile uyumlaştırılması, Uluslararası TIR sürücülerinin nitelikli ara eleman yetiştirilme projesi kapsamına alınması ve bu yönde sağlanacak devlet desteklerinden sektör firmalarının da faydalanmasının sağlanması. Yolcu Taşımacılığı Hizmetleri Yolcu taşımacılığı firmalarının döviz cinsinden finansman ihtiyacının desteklenmesi, Pandemi nedeniyle desteklerden faydalanamayan sektör firmalarına ek destek süresi tanımlanması. Diğer İş Hizmetleri Danışmanlık ve fuarcılık sektörlerinin de hizmet ihracatı ile ilgili işlemlerde Vergi Resim Harç İstisnası’ndan faydalanmasına ilişkin mevzuat değişikliğinin yapılması, Danışmanlık sektöründe nitelikli istihdamın sürdürülebilir olması için firmaların vergi ve SGK açısından desteklenmesi.