Gaziantep Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Erdal Bay, ekibiyle yapmış olduğu ‘Türk Dünyası Birliği Algı’ araştırmasının sonuçlarını paylaştı.
3 yıldır Türk dünyasına ilişkin çalışmalar yaptıklarını anlatan Doç. Dr. Bay, dünyanın farklı yerlerinde yaşayan Türklerin, Türk Birliğine ilişkin algılarını, tutumlarını ortaya koymayı amaçladıklarını kaydetti. Doç. Dr. Bay’ın verdiği bilgilere göre, Balkanlar ve Orta Asya’daki araştırma, Balkanlar ve Orta Asya’daki 232 erkek, 178 kadın toplam 415 Türk akademisyen üzerinde geçekleştirildi.
Katılımcılar Türk Birliği’nden yana
Araştırma sonuçlarına göre katılımcıların yüzde 93’ü Türk Dünyası Birliği’nin kurulması gerektiği görüşünü savunuyor. Türk dünyası vatandaşlığının oluşturulması gerektiğini savunanların oranı yüzde 91 olarak görülüyor. Türk dünyası vatandaşlığı ise Türk dünyası fertlerinin ortak paydada hareket edebilmesi olarak algılanıyor. Katılımcıların yüzde 89’u da Türk dünyası ile övündüklerini belirtiyor. Övündükleri şeylerde ilk sıralarda ise tarih ve kültürel özellikler geliyor. Bilim alanındaki başarıların, güçlü ekonomi ve siyasi yapının ise daha düşük oranda olması dikkat çekiyor.
Türk Dünyası Birliği’nin gücü
Araştırmada, kurulacak olan Türk Dünyası Birliği’nin Avrupa Birliği ile eşit güçte olabileceği ama Çin, Rusya ve Birleşik Devletler’den daha güçlü olacağı düşünülüyor. Araştırmada katılımcılar Türk dünyasının şu anki imajını ise az gelişmiş olarak değerlendiriyor. Araştırmanın sonucuna göre, Türk dünyası dendiğinde akla en çok yüzde 75 oranında ortak Türk medeniyeti geliyor. Bunu da sırayla ‘Türk Birliği ve Dil Birliği’ takip ediyor.
Türk Dünyası Birliği’nde başarılı olmanın yolu
Araştırmada, Türk Dünyası Birliği’nin birlik ve beraberlik içerisinde başarılı olabilmesinin birinci yolu olarak ‘ortak eğitim’ politikası ve uygulamaları olması gerektiği belirtiliyor. Daha sonra kültür ve dil alanında yapılacak çalışmaların başarıya katkı sağlayacağı düşünülüyor. Doç. Dr. Bay da bu konuda İsmail Gaspıralı’nın ‘Dilde, İşte ve Fikirde Birlik’ anlayışının ancak ortak eğitim yoluyla olabileceğine vurgu yapıyor. Ortak eğitim politikalarının belirlenmesi hususunda da çok dikkatli olunması gerektiğine dikkat çekiyor.
Evlilik tercihinde Türkiye ilk sırada
Araştırmada ilginç sonuçlar da yer alıyor. Katılımcıların eş tercih etme oranları bunun en çarpıcı örneklerinden. Genel olarak en çok Türkiye Türkleri ile (yüzde 36) evlenilmek istendiği belirlendi. Araştırma sonuçlarına göre, Kazaklarla en çok Makedonya’daki Türkler, Özbekistanlılar ile Azerbaycan Türkleri, Kırgızlarla en çok Bulgaristan Türkleri ve Türkiye Türkleri, Türkiye Türkleri ile Bulgaristan Türkleri ve Kosova Türkleri, Türkmenistan ile Türkiye Türkleri evlilik tercihinde bulunuyor. Suriyelilere yönelik tepkilerin olduğu süreçte Türk dünyasından Suriyelilerin kendi ülkelerine yerleşmesine olumlu bakanların oranı ise kayıtlara yüzde 81 olarak geçiyor.
“Türk dünyasına daha çok yönelmek gerek"
Türkiye olarak Türk dünyasına daha çok yönelim gösterilmesi gerektiğinin altını çizen Doç. Dr. Bay, “Cumhurbaşkanımızın Türk dünyası açılımını, Devlet Bahçeli’nin çıkışı ve zamanlaması önemli ve anlamlıdır. Ancak Türk dünyasıyla ilişkilerde dikkatli olunmalıdır. Aynılıklar, benzerlikler ve farklılıklar doğru tespit edilmeli ve günlük stratejiler kullanılmamalı” ifadelerini kullandı.
