Kanunla, ‘Dava şartı olarak arabulucuk’ kurumu ilk kez hukuka girdi ve düzenlemede yer alan uyuşmazlıklarda dava açmadan önce arabulucuya başvurulması 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren zorunlu kılınıyor. Muğla’da ilk Arabulucu-Avukat belgesi alan avukatlardan Canan Karaosmanoğlu, ‘Arabuluculuk’ kurumunun 2018 yılından itibaren kapsamının yasa ile daha da genişletildiğini belirtirken, arabuluculuğun, günümüzde dostane yollarla uyuşmazlık çözüm yöntemleri içinde en yaygın olarak bilinen ve uygulanan uyuşmazlık çözüm yöntemi olduğunu açıkladı.
Arabulucu kimdir?
Arabulucu hakkında bilgi veren Arabulucu-Av. Karaosmanoğlu, “Arabulucu, sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek ve müzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getirerek onların birbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesini ve aralarındaki iletişim sürecinin kurulmasını sağlamaya çalışan tarafsız üçüncü kişidir. Arabuluculu olabilmek için Hukuk Fakültesini bitirmiş en az 5 yıllık mesleki deneyimi olma şartı var. Adalet Bakanlığı siciline kayıtlı arabulucu olabilmek için Bakanlıkça lisanslanan eğitim kurumlarından teorik ve pratik en az kırk sekiz saat eğitim alınması gerekir. Türkiye’de arabulucular sicil ve denetim bakımından Adalet Bakanlığı’na bağlıdır. Arabulucular her yıl maliyeye aidat öderler. Arabuluculuk mesleğini yapanlar her yıl sekiz saat yenileme eğitimi de almak zorundadır” dedi.
Arabulucu tam olarak Ne iş yapacak?
Arabulucunun karar veren kişi olmadığını belirten Karaosmanoğlu, “Taraflar uyuşmazlığı kendileri uzlaşarak çözerler. Arabulucu, tarafların aralarındaki asıl uyuşmazlığı ve menfaatlerini tespit ederek bu konularda tartışmalarını ve çözüm bulmalarını sağlamaya çalışır. Burada taraflar kendi çözümlerini kendileri üretirler ve bunu yaparken birbirlerini anlamaya çalışırlar. Eğerki taraflar herhangi bir çözüm üretemezler ise arabulucu taraflara son bir çözüm önerisinde bulunabilmektedir. Ama yinede taraflar bu öneriyi kabul edip etmemekte serbesttirler”
Arabuluculuğun kapsamı nedir?
Arabulucuğun kapsamı hakkında açıklama yapan Karaosmanoğlu, “Arabuluculuk ancak tarafların serbest iradeleriyle karar verebilecekleri hukuk davalarındaki konularda mümkündür. Daha açık bir ifadeyle; kamu düzenini ilgilendirmeyen ve cebri icraya elverişli konularda taraflar arabulucuya gidebilirler. Arabuluculuğa uygun davalar kanun ile 1 Ocak 2018 tarihinde yürürlüğe girecek olan kanun ile genişletilmiştir bu kapsamda İdareler ile ilgili olan bazı davalarda da arabuluculuğa başvurulunabilinmektedir” dedi.
Arabulucu seçimi nasıl olacak?
Arabuluculuk konusunda 2 seçenek bulunduğunu söyleyen Karaosmanoğlu, “Taraflar arabulucuyu, birinci seçenek olarak Arabuluculuk Daire Başkanlığımızın resmi web adresi olan www.adb.adalet.gov.tr adresinde yer alan güncel arabulucular listesinden seçebilirler. Davacı kendi isteği ile arabulucuya başvurabileceği gibi ayrıca 2. seçenek olarak dava açmadan önce Adliyelerdeki arabuluculuk merkezine başvurarak kendilerine bir arabulucu atanmasını talep edebilirler. Kendisinin seçmesi ile devlet tarafından atanan arabulucu ile devam etmesi arasındaki fark birinde kendi tercihi olan arabulucuyu istemekte diğerinde ise devletin seçip görevlendirdiği arabulucu ile uyuşmazlığını çözümlemeye çalışmaktadır” dedi.
Arabuluculuğun avantajı nelerdir?
Arabulucuk ile dava boyunca yapmak zorunda kalınan tüm masraflardan (posta gideri, bilirkişi, keşif vb. masraflar, yol giderleriniz gibi) ve yargılama nedeniyle zamandan tasarruf edileceğini ifade eden Karasomanoğlu, “Arabulucuk mahkemeye göre daha kısa sürer. Zira yeni kanun ile birlikte arabulucuların görevlerini 3 hafta içerisinde yapması ve bir kereye mahsus 1 haftalık süre uzatma talebi ile en geç 1 ay içerisinde olumlu-olumsuz sonuçlandırılacağı düşünülecek olunur ise arabuluculuğa konu problemin anlaşması sağlandığı takdirde yargılamaların aksine çok kısa bir sürede sonuçlanacağı ve tarafların ortak kararı sonucunda sorunun çözümlenmiş olması her iki tarafında menfaatine olduğu görülecektir”
