Güneydoğu Doğu Anadolu’nun çeşitli illerinden yaz mevsiminde Muş’un çeşitli bölgelerinde hayvancılık yapmak için yaylara akın eden göçerler sonbaharın gelmesi ile birlikte dönmeye başladılar.
Güneydoğu Anadolu Bölgesinin çeşitli vilayetlerinden gelip Varto’da yayla kiralayarak hayvancılık yapan vatandaşlar kış mevsiminin yaklaşması ile birlikte geri dönüyorlar. Hava sıcaklıklarının iyice azaldığını belirten yaylacılar, kış mevsimin artık yaklaştığını ve yüksek bölgelerde kar yağışının bile olduğunu söylediler. Sürülerini şehirlerarası yollardan geçirmek zorunda kalan yaylacılar zaman zaman ilginç görüntülerin yaşanmasına neden oluyor. Mayıs ayında Mardin, Şırnak, Diyarbakır ve Batman’dan gelerek Erzurum’un Hınıs ve Muş’un Varto ve Bingöl’ün dağlarında yayla kiralayan ve Şırnak ilinden geldiğini söyleyen Şahabettin Başkan isimli yaylacı, “Güneydoğu Anadolu Bölgesi yazın çok sıcak olduğu için koyunlarımızın hasta olmaması için genelde Doğu Anadolu Bölgesinde Muş, Erzurum, Ağrı ve Kars gibi serin yaylaları yaklaşık 4-5 aylığına kiralayarak koyunlarımızı bu bölgelere getirip otlatıyoruz. Artık kış geldiği için biz dönmek zorunda kaldık. Yaya olarak yolculuğumuz Mardin Nusaybin’e kadar sürecek” dedi.
Kışın Güneydoğu Anadolu Bölgesindeki sıcakların çok yoğun olması ve hayvanların sıcaktan telef olmaması için genelde bu bölgeleri tercih ettiklerini kaydeden Başkan, “Hayvanlarımız bu bölgelerin serin havasına alıştığı için gelmek zorunda kalıyoruz” şeklinde konuştu.
Muş yaylalarının baharın gelmesi ile birlikte hayvancılık ile uğraşan vatandaşların akınına uğradığını söyleyen Sait Arıtürk ise, yaylacılar, zengin bitki örtüsü ile bilinen Muş ve Hınıs dağlarında geçimlerini hayvancılık yaparak sağlayan vatandaşların yaylaları şenlendirdiğini söyledi. Bol yeşili ve zengin bitki örtüsü ile bilinen Muş yaylalarının her yıl olduğu gibi bu yılda sürü sahiplerinin akınına uğradığını kaydeden Arıtürk. Yazın yaklaşık 4 ay dağlarda kalıyoruz. Hınıs ve Varto ve Bingöl’ün dağlarında hayvanlarımızla birlikte yaklaşık bir aydır yol yürüyoruz. Mardin’e kadar yaklaşık bir ay daha yol yürüyoruz. İşte bizim zamanımız hep böyle geçiyor” dedi.
Yaylalardan ayrılmanın üzüntüsünü yaşadıklarını belirten yaylacılar, hayvanların yaylalarda zengin bitki örtüsü ile daha iyi beslendiğini, ilkbaharın gelmesini dört gözle beklediklerini söylediler.
Uzun süren kış mevsiminden dolayı hayvanlarını ahırlardan çıkaramadıklarını söyleyen sürü sahipleri, “Kış mevsimi oldukça uzun sürüyor. Bu süre içerisinde içeride kalan hayvanlara stoklardan, masraf yapmak zorunda kalıyoruz. Ama ilkbaharla birlikte hayvanlar doğaya kavuşuyor. Yaylalara çıkılmaması halinde hayvancılık tamamen yok olur. Yaylalar hayvancılık açısından oldukça önemlidir. Yaylada üç veya dört ay kaldıktan sonra tekrar köye iniyoruz” şeklinde konuştular.
