Küresel iklim değişikliğinin etkisi altında olan Türkiye’de 2021 yılında sıcaklıkların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi, arıcılığı da olumsuz etkilemeye başladı. Van’da istenilen yağışların olmaması, havanın aşırı ısınmasıyla birlikte doğada açan çiçekler kısa sürede kururken, kovandan çıkan arılar ise kuraklık nedeniyle polen ve nektar bulmakta zorlanınca bal üretimi de sıkıntıya girdi. Kovanından çıkan ancak yeteri kadar polen ve nektar toplayamayan arılar aç kalmaya başlarken, buna bağlı olarak bal üretiminde de düşüş yaşandı.
Yağış azlığı nedeniyle bitkilerin kuruduğu Van’da, bu yıl bal üretimi azaldı. Yeterli yağışların olmaması sonucu bitkilerin kuruması nedeniyle yıllık 2 bin 200 ton civarında bal üretimi yapılan kentte, üretimin bu yıl ancak yüzde 25 oranında gerçekleştiğini ifade eden Van Arıcılar Birliği Başkanı Halil Tandoğan, “Kuraklık hep konuşuluyordu ama biz bu sene iliklerimize kadar yaşadık. Son 30 yılın belki de en kurak sezonunu geride bıraktık. Özellikle mevsim ortalamalarının üzerinde soğuk ve sıcak geçişi, ilkbaharda yeterince yağışı almamasından dolayı doğada bir erken koruma meydana geldi. Otlar, çiçekler yetişmedi. Arı da yeterince ne kuluçkaya yattı ne de bal nektarı olabilecek çiçek bulabildi. Bu nedenle ilimiz bu sene bal üretiminin ancak 4’te biri kadar üretilebildi. Bal piyasasında da bir boşluk oldu. Çam balı bölgesinin yanmasından dolayı çiçek balına inanılmaz bir rağbet vardı. Ancak rağbet olmasına rağmen elimizde yeterince bal yoktu” dedi.
Kuraklık nedeniyle yeterince beslenemeyen arılarda direnç zayıflığı oluştuğuna dikkat çeken Tandoğan, “Hayvanlarda da bir bağışıklık sistemi vardır. Bununla beraber yeterince beslenemeyen hayvanlarda hastalık ve zararlılara karşı bir direnç zayıflığı oluşturuyor. Kuraklık ile birlikte yeteri derecede beslenemediğinden dolayı arı kışlamasını çok fazla kayıpla geçirmekteyiz. Arı ölümleri çok fazla yaşanmaktadır. Bu da önümüzdeki bahar mevsiminde arı ölümlerinin çok fazla olabileceğini göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Daha önce bir kovanda yaklaşık 30 kilo bal elde edilirken, kuraklık nedeniyle bu sene ancak 8 kilo bal alabildiklerini vurgulayan Tandoğan, “Kuraklık bize bu sene hissettirdi. Önümüzdeki yıllarda tehlikeler bizi bekliyor. Bununla ilgili çeşitli çevre önlemleri ve yasaların geliştirilmesi lazım. Sanayi, çevre kirliliği ve tarımsal zirai ilaçlar ile ilgili çok ciddi önlemlerin masaya yatırılması lazım. Eğer ki kuraklık böyle devam ederse arımız resmen kaybolacak ve arısız kalabiliriz. Tarımdaki sulama durumlarının kontrol edilmesi, yeterince ballı bitkilerin ekilmesi ve çevre kirliliğine dikkat edilmesi lazım. Özellikle kışlatma bölgelerinde narenciyede kullanılan tarımsal ilaçların kesinlikle yasaklanması lazım. Çünkü orada çok ciddi bir arı ölümüne sebep oluyor. Ayrıca elimizdeki bazı arılar, hastalıklara karşı direnç gösteremiyor. Bunun için daha çok genetiği güçlendirilmiş, yerli arı ırklarıyla çalışmamız lazım” diye konuştu.
Van’da yaklaşık bin 400 arı işletmesinin olduğunu da sözlerine ekleyen Tandoğan, “140 bin arı kovanımızın 50 bini eski tip kara kovan arısı olup geriye kalan ise fenni kovan tip arıcılıktır. Bunun yanında 140 bin kadar da dışarıdan bölgeye gelen gezginci arıcılar var. Ben bu çerçevede tüm arıcılarımıza sağlıklı bir sezon diliyorum” dedi.
Atilla İdiz
