TBMM’de gündeme gelmesi beklenen yeni hal yasasıyla ilgili konuşan Samsunlu komisyoncular, meyve ve sebzenin kısa ömürlü olduğu için stokçuluk ve fırsatçılığın yapılamayacağını belirterek fiyatların ise arz talep doğrultusunda belirlendiğini söyledi.
Gündemde olan yeni hal yasasıyla ilgili görüşlerini bildiren Samsun Bafra Meyve Sebze Halinde iş yapan komisyoncular, çözümün komisyoncuları kaldırmak olmadığını ifade etti. Meyve ve sebzede saklama koşulları olmadığı için fırsatçılık yapılamayacağını dile getiren komisyoncular, ürün fiyatının arz talep doğrultusunda belirlendiğini vurguladı. Yeni yasayla çözümün sağlanamayacağını savunan komisyoncular, çözümün üreticinin desteklenmesiyle sağlanacağını dile getirdi.
Bafra Meyve Sebze Halinde 20 yıldır komisyonculuk yapan İskender Akbulut, "Yeni hal yasası bizi etkilemez, bütün vatandaşları etkiler. Fiyatlar düşmek yerine iki katına çıkar. Üreticiyi çarşıya gelemiyor, İstanbul’a nasıl gidecek? Bu işin çözümü bu değil. Çiftçi akaryakıt istasyonuna gittiği zaman mazotu ucuz alırsa, gübreyi, ilacı ucuz alırsa çözüm orada. Bu işin enflasyonla alakası yok. Ülkenin enflasyonu buna bağlı değil. Yasayı yapanların da bilgisi yok. Ürünün fiyatını talep belirler. Üretim az olduğu zaman fiyat kendiliğinden artar, üretim çok olduğunda fiyatlar kendiliğinden düşer. Bunun kesin çözümü girdileri düşürmektir " dedi.
"Domates 5 TL, salatalık 1,5 TL olduğunda fırsatçı salatalığı neden 5 TL’ye satmıyor?"
Yeni hal yasasını tam olarak bilmediklerini belirten komisyoncu İrfan Şükür, "Komisyoncuları mı kaldıracaklar, halleri mi kaldıracaklar? Ne olduğunu tam olarak bilmiyoruz. İçeriğini bilmiyoruz. Komisyonculuk tarihe karışacaksa malları kim satacak? Tüketici gidip yerinden mi alacak malı. Zor bir durum. Ama bunun önünde bir engel yok. İsteyen marketçi, vatandaş, komisyoncu, pazarcı Ticaret İl Müdürlüğüne başvuru yaparak tarladan ürün alabilir. Herkesin böyle bir hakkı var zaten. Biz de aynısını yapıyoruz. Bu durum yanlış lanse ediliyor. Yetkililer, federasyon başkanları çıkıp bu konuda açıklama yapmalı. Halkın bilgilendirilmesi lazım. Arz talep doğrultusunda fiyatlar belirleniyor. Kimse malın fiyatını bilemez. Malın fiyatını pazarı bilir. Örneğin, domates 5 TL, salatalık 1,5 TL olduğunda fırsatçı salatalığı da 5 TL’ye satar. Neden 1,5 TL’ye satıyor. Satmak istese o zaman satar. Her zaman İstanbul’daki pazarcılar marketçiler televizyona çıkıyor. Türkiye sadece İstanbul’dan ibaret değil. Gelsinler buradaki fiyatları incelesinler. Yeni hal yasası ne getirir ne götürür bakacağız" şeklinde konuştu.
"Biz aradan kalkarsak bu işin olması mümkün değil"
40 yıldır komisyonculuk yapan Mehmet Torun, "75 TL’lik gübre 150 TL oldu. Köylüye gübreden, mazottan, işçilikten, nakliyeden ek yük geliyor. Bunların düzeltilmesi lazım. Ürünler pahalı deniyor. Ama şu an köylüde bir şey kazanmıyor. Cüzi karlarla biz de ürünleri gönderiyoruz. Biz de sıkıntılar yaşıyoruz. İflas eden çok komisyoncu arkadaşımız var. Biz aradan kalkarsak bu işin olması mümkün değil. Biz köy köy dolaşarak ürünleri alıyoruz. Bunun işçiliği var. Eleman çalıştırıyoruz. Birçok insan buradan ekmek yiyor. Burası kalkarsa o insanlar da işsiz kalır. Yeni hal yasasının faydalı olacağını düşünmüyorum" diye konuştu.
"Fiyat farkının büyükşehirdeki halcilerden kaynaklandığını düşünüyorum"
Hale ürünlerini getiren üretici İbrahim Yılmaz, "Fiyat dengesizliğindeki sıkıntı bence komisyoncu veya üreticilerde değil. Üretici bölgelerindeki halciler belli bir komisyonla ürünleri gönderirler gittiği yerdeki komisyonculara vardığında fiyatlarından arttığını görüyoruz. Bana göre fiyat farkının ürünlerin gittiği büyükşehirdeki halcilerden kaynaklandığını düşünüyorum. Burada çalışan belli başlı halciler var. Herkesin kendi müşterisi vardır. Ürünler düzgün gelir düzgün gider" ifadelerini kullandı.
