Şırnak’ın Silopi ilçesinde köye dönüş projesi kapsamında 35 yıl aradan sonra tekrar köyüne dönen Süryani vatandaşı Pitrus Karatay, 7 yıl içerisinde yaptığı tarımsal faaliyetlerle köyün gözdesi oldu. Karatay, köye dönmesiyle birlikte 7 yıl içerisinde 5 binden fazla meyve fidanı dikerek, köyü tekrar eski günlerine döndürmek için çalışmalarını sürdürüyor.
Şırnak’ın Silopi ilçesinde ’Köye Dönüş Projesi’ kapsamında 35 yıl aradan sonra köyüne dönen Süryani vatandaşı, 7 yıl içerisinde yaptığı tarımsal faaliyetlerle çevresine örnek oldu. Cudi Dağı eteklerindeki Suryani köyü Aksu’da 2009 yılında İçişleri Bakanlığınca yürürlüğe konulan ’Köye Dönüş Projesi’ kapsamında Fransa’dan 35 yıl aranın ardından köyüne geri dönen Süryani vatandaşı Pitrus Karatay (63) köyde endüstriyel tarımı uygulayarak köylülere öncülük etti. Köyünden 35 yıl önce ayrılan 6 çocuk babası Karatay, Fransa’daki iş yeri ve dükkanlarından bazılarını satarak tek başına köyüne dönerek tarım alanında yatırım yaptı.
Süryani vatandaşı Pitrus Karatay, her zaman içinde bir eksiklik olduğunu ve köyünü özlediğini söyledi. Karatay, "Böyle bir fırsat bulunca da gelmek istedim. En önemli amacım ülke ve çevre ekonomisine destek sağlamaktır. Bölgede örnek bir köy ortaya çıkarmak için çalışmalarımız sürüyor, Yavaş yavaş bu semereleri de görmeye başladım. Çevremdeki insanlarda son iki yıl içerisinde fıstık dikmeye başladı" dedi.
Köyünde endüstriyel tarımı uygulamak isteyen Karatay, arıcılığın yanında fıstık, ceviz, zeytin, üzüm ağacından oluşan 5 binden fazla fidanı toprakla buluşturarak örnek köy hayalini gerçekleştirmek istiyor. Köyde Süryanilerin kültürel mimarisine uygun 800 metrekare üzerinden 3 katlı ev yapan Karatay, kendisiyle beraber 27 akraba ve köylü, köye dönüş yapmak için resmi prosedürlerin sonuçlanmasını beklediğini ve halihazırda onay alan 5 evin yapımının son aşamaya geldiğini söyledi.
Köyden 2 kilometre uzaklıktaki kaynaktan borular döşeyerek damlama sistemi ile fidanlarını sulayan Karatay, 7 yıl içerisinde fidanlarının meyve verme aşamasına geldiğini kaydetti. Asıl mesleği terzilik olan Karatay, 35 yıl içerisinde Fransa’da belli bir yaşam tarzı elde ettiğini fakat her zaman köyüne dönmeyi hayal ettiğini anlattı.
Köye Dönüş Projesi ile birlikte bu fırsatı değerlendirdiğini belirten Karatay, “Her zaman içimde bir eksiklik vardı ben köyümü özlüyordum. Böyle bir fırsat bulunca da gelmek istedim. Çocuklarım tabi ki alışkın olmadıkları için gelip görüp tekrar geri gittiler. Ama ben 7 yıldır burada endüstriyel tarımı uygulamak istedim. Devlet katkısı almadan bütün masrafları kendi imkanımla yaptım yaklaşık 6 milyon lira masraf yaptım. Amacım tekrar köyümüzü yeşillendirip canlandırmak bölgeye örnek bir köy sunmak. Kültürümüzle, sanatımızla tekrar köyümüzde var olmak istiyoruz. Avrupa’dan edindiğimiz tecrübelerle, gördüğümüz, öğrendiğimiz yaşayışı burada tarımı hayvancılığa kendi kültürümüzle birleştirerek bir yaşam biçimi ortaya çıkarmak istiyoruz. Şöyle bir görüşüm var, diyorum ki, eğer bir yerde su, toprak ve güneş varsa insan her şeyi yapabilir yapamıyorsa kabahat kendisinindir. Bana arkadaşlarım tanıdıklarım diyorlar yarı şaka yarı ciddi ’sen kaç yıl daha yaşayacaksın?’ bunları ekiyorsun, boşu boşuna dikiyorsun başkaları yiyecek’ diye bende diyorum ki benim yediğim incir, nar, üzümü ben dikmedim cevizleri belki 100 yıl önce dedemin dedesi dikmişti. Biz yedik bugüne kadar. Bu ektiklerimizi de artık bizden sonraki nesil yiyecek” ifadelerini kullandı.
Cudi’nin Silopi’ye bakan tarafının çok verimli topraklar olduğuna işaret eden Karatay, 50 arı kovanının yanında 2 bin fıstık, bin ceviz, bin asma, 800 zeytin ve diğer meyve fidanlarıyla birlikte 5 binden fazla meyve fidanı ektiğini bunların yüzde 99’unun da tuttuğunu çoğunun önümüzdeki yıl meyve verecek duruma geleceğini kaydetti.
Her 200 ceviz ağacının bir köyü rahatlıkla geçindirebileceğini belirten Karatay, “En önemli amacım ülke ve çevre ekonomisine destek sağlamaktır. Bölgede örnek bir köy ortaya çıkarmak için çalışmalarımız sürüyor. Buradaki insanlar çok hazırcı durumundalar pek üretmeyi sevemeyen bir yapıya sahip bende onları teşvik etmek istiyorum. Yavaş yavaş bu semereleri de görmeye başladım. Çevremdeki insanlarda son iki yıl içerisinde fıstık dikmeye başladı” diye konuştu.
Burayı dişi ve tırnağıyla, traktörlerle taş ve toprak çekerek bu seviyeye getirdiğini söyleyen Karatay, şartlar ne olursa olsun burada örnek bir endüstriyel tarım ve köyü oluşturacağını kaydetti. Karatay, ölene kadar köyünden ayrılmayacağını, Fransa’da çeşitli hastalıkları olduğunu köye geldikten sonra bütün hastalıklarının kaybolduğunu anlattı.
Kendisinin köye yerleşmede öncülük ettiğini ve köydeki çalışmanın ardından 5 evin son aşamaya geldiğini anımsatan Karatay, köylülerden 27 evin başvurusunun onaylama aşamasında olduğunu, onlarında köye yerleşmesiyle hep birlikte örnek bir köy oluşturacaklarını söyledi.
Köyle ilgili birçok projeyi hayata geçireceğini ifade eden Karatay, şunları söyledi:
“Benim aklımda köyle ilgili birçok proje var, ileride hindi çiftliği kurup köydeki gençlere bir iş imkanı sağlamak istiyorum. Hindiler buradaki çekirgeleri yeseler 6 aydan sonra kesilecek kıvama gelirler. Örnek bir köy projesinden hareketle gençlik gruplarını buradaki ilçe kaymakamlığından izin alarak Fransa’ya götürmek, oradaki kültürü tarihi gördükten sonra köye getirmek turlar düzenlemek gibi birçok projem var”.
Halihazırda huzurlu bir ortamın olduğunu ve bunun devam etmesi gerektiğine işaret eden kaydeden Karatay, köye 7 yıl içerisinde harcadığı paranın ölene kadar ailesine yeteceğini fakat köyde topluma iyi bir miras bırakmak için böyle bir yola başvurduğunu sözlerine ekledi.
