Psikiyatrist Prof. Dr. Ramazan Özçankaya “kim normal, kim anormal?” konusuna değinerek, “Bu durum tüm insanların çözmesi gereken konu olduğu gibi psikiyatristlerin de cevap vermeye uğraştığı en çetin sorulardandır” dedi.
VM Medical Park Samsun Hastanesi Ruh ve Sinir Hastalıkları Kliniğinden Psikiyatrist Prof. Dr. Ramazan Özçankaya, “‘Kim normal, kim anormal’ sorusunun cevabı nereden baktığımıza karar verdikten sonra verilebilir. İnsanın nasıl bir varlık olduğu, varlık amacının ne olduğu, bu amaca varmak için nasıl davranması ve yaşaması gerektiği sorularına cevabımızı belirledikten sonra bu amaca uygunluk normal, uygunsuzluk anormalliktir. Yani neye, kime, nasıl gibi sorulara cevap verdiğimizde bakış açısında anlaşırsak, akıllıya ve anormale karar verebiliriz” diye konuştu.
“Normalliğin ve anormalliğin tek ölçüsü olamaz”
Kullandığımız bir nesnenin bozuk olup olmamasını ona yüklenen amaca hizmet edip etmemesiyle anlaşılabildiğini ve buna varoluş psikolojisi dendiğini söyleyen Prof. Dr. Özçankaya, “Psikolojide ikinci bakış açısı ise psikodinamik bakıştır. Psikoanalitik bakışa esas olan doğru ve uygun yol ve yöntemle boşalım sağlamak, zevk ve haz alabilmek normalliğin ölçüsüdür. Bu bir bakıma egonun iktidarıdır. Diğer bir bakış açısı da bilişsel-davranışçı bakış açısıdır. Burada ödül ile ceza dengesi önemlidir. Başka paradigmalar genelde bu bakış açılarının değişik versiyonlarıdır. Bu tartışmalı temel mekanizmalar perspektifinde normal, anormal sorusu irdelenebilir. Amerikan Psikiyatri Birliği bu temel varsayımlardan yola çıkarak normallik temelinde hastalıklara tanı kriterleri belirlemiştir. Biz de Amerikan Psikiyatri Birliğinin bakış açısından hareket edersek normal olmak, çoğunluğun davranışlarını benimsemek demektir. Çoğunluğun davranışları işlevseldir. Bunun dışındakiler anormaldir. Burada sorun belli bir zamandaki çoğunluk insanlar gibi davranmayan dahiler, sanatkarlar, Peygamberler, insanlığa yön veren liderlerin psikolojik durumudur. Bu insanlar pek ala çok normal insan olmalarına karşın ve insanlığa faydalı ve insanlık tarihini değiştiren kişilerdir. Bu insanlar olmasa zaman durur, insanlık ilkelliğin kıskacında sıkışıp kalırdı. Demek ki belli zamandaki kültürel ve sosyal normlarda normallik ve anormalliğin tek ölçüsü olamaz” şeklinde konuştu.
“Kişinin davranış motivasyonu normalliği belirler”
Prof. Dr. Özçankaya, “Normallik tecrübeli, modern bilimsel psikiyatrik bilgi birikimi tam olan, toplumla çok olumlu ve uyumlu ilişkiler geliştiren, bu toplumun kültürel etik değerleriyle barışık, kendini bilen psikiyatri profesyonelinin normal dediği davranış normal, aksi anormaldir denebilir. Bana göre bundan daha kapsayıcı olan normallik anormallik kavramı insanların anlamlı davranışlar, düşünceler, duygular gösterip göstermediklerinde aranmalıdır. Bir kişinin kendini ve başkasını algılama biçimi kültürel ve etnik normlara uygunluğu, süre ve şiddet olarak davranışın makul olması ve kişinin davranış motivasyonu, normalliği belirler” ifadelerini kullandı.
