Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın yaptığı düzenlemeyle, 3 Ekim 2017 Salı günü Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni ‘Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Uyulması Gereken Standartlara İlişkin Tebliğ’ uygulanmaya başladı. Meyve ve sebzelerin toptan ve perakende ticaretinde uyulması gereken standartları belirleyen yeni düzenlemeye göre yaş meyve ve sebzeler 2018’den itibaren ambalajsız taşınmamaya başlanacak.
Uzun süredir gündemi meşgul eden meyve ve sebzelerin taşınırken ambalajlanmasına ilişkin soru işaretleri sonunda açıklığa kavuştu. Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni ’Sebze ve Meyvelerin Toptan ve Perakende Ticaretinde Uyulması Gereken Standartlara İlişkin Tebliğ’, meyve ve sebzelerin taşınması, saklanması ve ambalajlanmasına ilişkin birçok düzenleme getiriyor. Tebliğe göre meyve ve sebzeler tek kullanımlık veya tekrar kullanılabilir ambalajlarda taşınacak, bütün yabancı maddelerden arındırılarak uygun şartlarda korunması ve taşınması sağlanacak. Aynı zamanda sebze ve meyvelerin taşınmasında kullanılan ambalajların soğuk zincire uygun şekilde üretilmesi zorunlu olacak. Daha önce yapılan açıklamalarda meyve ve sebze sektöründe ambalajlanmadığı için tüketiciye ulaşmadan yılda 15-20 milyar lira civarında bir kaybın olduğu açıklanmıştı.
Uzun süredir meyve ve sebzelerin ambalajlanmasına ilişkin bu gelişmeyi beklediklerini belirten Ambalaj Sanayiciler Derneği (ASD) Genel Sekreteri Aslıhan Arıkan, "Hasattan sonra standartları belirlenen çuval, plastik kasa ve karton /oluklu mukavva kutu ve benzeri taşıma amaçlı kutular içerisinde (nakliye ambalajları); yerleşim merkezleri, ilçeler ve şehirlere yaş meyve ve sebzelerin ulaştırılması planlanıyor. Bu ambalajlar yıllardır üretiliyor ve sektörde kullanılıyor. Bu gelişme sayesinde israfın azalmasına olumlu yönde etki edecek ve ekonomiye büyük bir katkı sağlanmış olacak" dedi.
Yeni tebliğin getirileri şöyle sıralandı;
Yaş meyve ve sebzenin, perakende noktalarına taşınırken ve depolama esnasında yaşanan israfın önlenmesi için getirildi.
Tebliğe göre, artık standartları belirlenen; çuval, plastik kasa ve karton/oluklu mukavva kutu ve benzeri taşıma amaçlı kutularla yaş meyve ve sebzenin taşınması zorunlu olacak.
Taşıma esnasında standartları belirlenen tek kullanımlık ve tekrar kullanılabilen ambalajlar kullanılacak.
Ahşap, kağıt veya kağıt esaslı olarak sınıflandırılan tek kullanımlık ambalajların 1 Haziran 2018 tarihi itibariyle kullanılması zorunlu olacak.
Plastik malzemelerden üretilen ve birden çok kez tekrar kullanılabilen ambalajlar, kasa, kutu ve sepet şeklindeki ambalajlar ise 1 Ocak 2019 itibariyle zorunlu olacak
Tekrar kullanılabilen ambalajlar, gıda güvenliğine uygun dezenfekte edilecek.
Yaş meyve ve sebzenin çoğu taşıma sırasındaki israfın önlenmesi amacıyla soğuk zincir tabir edilen soğutmalı araçlarla (frigorifik) taşınacak.
Bal kabağı, beyaz lahana, karpuz, kavun, patates, soğan (kuru), tatlı patateslerin taşınmasında ise soğuk zincire gerek duyulmadı.
Tebliğde küçük üreticiler de düşünüldü. Üreticilerin ürettikleri malları perakende olarak doğrudan tüketicilere sunması durumunda ambalajlama yapılmasına gerek görülmedi.
Tebliğ aynı zamanda israfın önlemesi için yaş meyve ve sebzenin soğuk hava depolarında veya kalite kaybına sebep olmayacak uygun ısı ve nem ortamında depolanmasını istiyor.
Alışveriş merkezleri, büyük ve zincir mağazalarda yaş meyve ve sebzeler soğutuculu reyonlarda ambalajlarından çıkartılmadan satışa sunulacak.
