Geleneksel Türk müziğinin kadim çalgılarından olan ve bağlamanın atası olarak tanımlanan dombıra, Ankara’da bir grup müziksever tarafından üretime alındı.
Türk dünyasının milli çalgılarından biri olan ve özellikle Nogay Türklerinin müzik kültüründe önemli bir yer tutan dombıra çalgısı Ankara’da ilk defa deneme amaçlı üretilmeye başlandı. Türkiye’de pek tanınmasa da Türklerin milli çalgılarından biri olan dombıra, Orta Asya’da ve Kafkaslar’da binlerce yıldan beri çalınmakta. Özellikle Nogay Türklerinin kültüründe önemli bir yer tutan bu müzik aleti, kendisi de Nogay olan Arslanbek Sultanbekov tarafından Türkiye’de tanıtıldı ve sevdirildi.
Dombıra imalatıyla da ilgilenen Dağıstan Cumhuriyeti Nogay Rayonu halk sanatçısı Alibiy Romanov, Ankara’da Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Muharrem Yılmaz ile birlikte Dombıra imalatı yaptı. Nogay halk yırlarını ve destanlarını seslendiren Alibiy Romanov, Rusya Federasyonu’nda yaşayan Nogay Türkleri arasında oldukça da popüler bir isim.
Türk kültüründe önemli bir yer tutan bu enstrümanın unutulmaya yüz tutmasından duyduğu üzüntüyü dile getiren Romanov, Türklerin ortak müzik aleti olan dombıranın Türkiye’de yaygınlaşması için Ankara’daki Nogay Derneği’ne üretim konusunda fikrini söylediğini, olumlu cevap alınca da hemen çalışmalara başladıklarını söyledi.
“Dombıra üretimini Türk insanına öğretmemiz gerekiyor”
Başlattıkları üretimin devamının sağlanmasa için birilerine bu işi öğretmek gerektiğine dikkat çeken Romanov, dombıra yapmanın çok zor olduğunu ve ustalık gerektirdiğini söyledi. İmalat konusunda Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Muharrem Yılmaz’ı seçmesinin bir nedeninin de Muharrem Yılmaz’ın mobilya ve dekorasyon öğretmeni olması ve aynı zamanda bu işe yetenekli olması olduğunu belirten Romanov, Türkiye’de artık dombıranın üretilebilecek olmasından büyük mutluluk duyduğunu dile getirdi.
Nogay Türkleri Derneği imalatını yapmaya başladı
Nogay Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Genel Başkanı Muharrem Yılmaz, Alibiy Romanov gibi büyük bir ustadan dombıra imalatının inceliklerini öğrenmenin Türkiye’de yaşayan Nogay Türkleri için güzel bir başlangıç olduğunu söyledi. Dombıra imalatının artmasının geleneksel Türk müziğine olan ilginin de artmasına vesile olacağını söyleyen Yılmaz, bu müzik aletinin Türkiye’de Nogay ve Kazak Türkleri tarafından kullanıldığını ve Rusya’dan veya Kazakistan’dan Türkiye’ye getirildiğini söyleyerek, dombıra müzik aletinin iki telli olduğunu ve Türkiye’de yaygın olarak kullanılan saz ve bağlamanın atası olduğuna dikkat çekti.
“Türk müzik endüstrisi yüzünü yeniden Türk kültürüne çevirmeli”
Nogay Türkleri Dergisi Haber Sorumlusu Hakan Benli, genellikle hediyelik eşya olarak getirilen dombıranın bundan sonra üretiminin artması ile Türk müzik piyasasında da yer almaya başlayacağını umut ettiklerini söyledi. Türkiye’de geleneksel Türk müzik akımının, Anadolu Rock’ın bugün efsaneleşmiş isimleri olan Cem Karaca, Barış Manço, Moğollar, Erkin Koray, Üç Hürel gibi isim ve gruplardan sonra yüzünü tamamen Batı’ya ve Arap müziğine dönerek Türk esintilerinden uzaklaştığını söyledi. Benli, “Bugün radyo ve televizyon kanallarında çoğunlukla popüler Batı ve Amerikan tarzı müziklerin dinletildiği bir dönemde, özellikle Kazakistan’da geleneksel Türk ve Kazak müziklerinin ve müzik aletlerinin kullanıldığı yeni bir akımın yükselişte olduğu gözlemlenmekte. Bu akımın ülkemizde de rağbet görmesini diliyoruz” ifadelerini kullandı.
