Didim Ticaret Odası'ndan İş Güvenliği Yasası Bilgilendirmesi

Didim Ticaret Odası Başkanı Şaban Üstündağ, ofa üyelerine İş Güvenliği Yasası'nın içeriği ve yükümlükleriyle ilgili bilgiler verdi.
Didim Ticaret Odası Başkanı Şaban Üstündağ, yaptığı açıklamada; “Bilindiği üzere Didim Ticaret Odası geçtiğimiz yıl 1 Mart 19 Haziran ve 4 Eylül tarihlerinde ev sahipliği yaptığı konferanslarla yasa hakkında esnafımızı bilgilendirmiştir. Söz konusu yasanın birçok maddesi 1 Ocak 2014 tarihinde uygulanmaya başlanmıştır.İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve yardımcı sağlık personeli çalıştırma zorunluluğu işyerindeki çalışan sayısı ve tehlike sınıfına göre farklılık arz ediyor. Yani tüm işyerleri aynı anda iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve yardımcı sağlık personeli istihdam etmeye başlamıyor. Bazı işyerleri için bu yükümlülük başladı. Kanuna göre; 50 ve üzeri çalışanı olan işyerleri 30 Aralık 2012’den itibaren iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden hizmet almak zorunda, 50’den az çalışanı bulunan çok tehlikeli ve tehlikeli işyerleri 1 Ocak 2014’ten itibaren bu yükümlülüğü yerine getirmeye başladı, 50’den az çalışanı bulunan az tehlikeli işyerleri ile kamu kurum ve kuruluşları ise 1 Temmuz 2016’dan itibaren iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden hizmet almaya başlayacak. İşyerleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın tebliği uyarınca NACE kodları çerçevesinde tehlike sınıflarına ayrılmış durumda. Avrupa Topluluğunda ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasında kullanılan NACE kodları 6 haneden oluşmaktadır. Çalışma Bakanlığı bu kodların karşısına 3 tehlike sınıfı atayarak işyerlerini sınıflandırmıştır. Çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli olarak belirlenen tehlike sınıfları, hem iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden hangi tarihten itibaren hizmet alınması gerektiğini belirlediği gibi, iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinin işyerlerine hizmet vereceği süreleri de belirlemektedir.
İşverenler kendi işyerlerinin hangi tehlike sınıfına girdiğini öğrenmek için işyeri sigorta sicil numaralarına bakmak durumundalar. İşyeri sigorta sicil numarasının 2-3-4-5-6 ve7. hanelerinde bulunan rakamlar işyerinin NACE kodunu ifade etmektedir. Yani 23 rakamlı sigorta sicil numarasındaki ilk rakamdan sonraki 6 hane NACE kodunu verir. Bu kodun karşılığındaki tehlike sınıfı uyarınca iş sağlığı ve güvenliği profesyonelleri çalıştırma tarihi ve süresi belirleniyor” dedi.
“İDARİ PARA CEZALARI YÜKSEK”
Üstündağ, idari para cezaları noktasında uyarılardan bulunarak cezaların son derece yüksek olduğunu hatırlatarak; “İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca belirlenen idari para cezaları son derece yüksek. Örneğin, iş güvenliği uzmanı çalıştırmamanı cezası 5 bin 390 TL. Bunun yanında tespit gerçekleştirildikten sonra çalıştırılmayan her ay için yeni bir 5.390 TL ceza uygulanacak. Yani işverenlerin 'İş güvenliği uzmanı çalıştırmayım, denetim geldiğinde cezasını öderim' düşüncesini engellemek adına tekrar eden idari para cezası tanımlanmış durumda. Ayrıca işyeri hekimi çalıştırmamanın da cezası 5 bin 390 TL. Yardımcı sağlık personeli çalıştırmamanın cezası ise 2 bin 695 TL olarak belirlenmiş durumda. Yani işveren iş sağlığı ve güvenliği profesyonellerinden hizmet almamış olmak dolayısıyla ilk tespitte 13 bin 500 TL idari para cezası ödeyebilir. Hizmeti almadığı her ay için bu ceza eklenir. Kamuoyunda iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili önemli bir yanlış algı da, iş güvenliği uzmanı istihdam etmeden önce herhangi bir yükümlülük ile karşılaşılmadığı. Halbuki gerçek durum böyle değil. İş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve yardımcı sağlık personelinden hizmet alma yükümlülüğü belirttiğimiz üzere tüm işyerleri için aynı tarihte başlamıyor. Dolayısıyla profesyonellerden destek almadan önce de Kanunun öngördüğü diğer yükümlülükleri gerçekleştirmeye başlamak gerekiyor. Bu yükümlülükleri şu şekilde sıralayabiliriz. Risk değerlendirmesi yapılması, çalışan temsilcisi seçilmesi, iş sağlığı ve güvenliği tespit ve öneri defterinin onaylatılması ve gerekiyorsa iş sağlığı ve güvenliği kurulunun oluşturulması. İşyerleri İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü’nün oluşturduğu İSG - KATİP sistemine girerek görevlendirme işlemini yapmak zorunda. Bu sisteme giren işveren, iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirmek istediği kişinin kimlik numarasını girecek. Kurum, hangi işyerlerinin gerekli görevlendirme yaptığını görebildiği gibi denetimleri de bu sistem üzerinden yapıyor. Devlet beni nereden bulacak diyen esnaf; devlet seni zaten buldu. 24 Aralık 2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelikle 10 kişiden az çalışanı olan tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan özel sektör işyerlerine, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin yerine getirilmesi için destek sağlanması yönünde düzenleme yapılmıştır. Özellikle Küçük işletmelerin iş sağlığı ve güvenliği yükümlülüklerini yerine getirebilmesi için bu yönde bir destek sağlanması yoluna gidilmiştir.
Tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri için sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelinin sigortalı başına günlük miktarı 16 yaşından büyük sigortalılar için belirlenen prime esas kazanç alt sınırı olan bin 21,50 TL günlük tutarının sırasıyla yüzde 1.4 ve yüzde 1,6’sıdır. Buna göre, bin 21,50 TL olan mevcut asgari ücret üzerinden hesaplama yapıldığında Tehlikeli İşyerleri İçin Aylık Destek İşçi Başına 14.40 TL ve Çok Tehlikeli İşyerleri İçin Aylık Destek işçi başına 16,20 TL olacak. Sağlanacak iş sağlığı ve güvenliği hizmet bedelinin tutarı, ikinci fıkrada belirtilen yüzdelerin aylık prim ve hizmet belgesi ile bildirilen prim ödeme gün sayısı ile çarpılması suretiyle tespit edilecektir. Ancak 01 Ocak 2014 tarihinde yeni asgari ücret yürürlüğe gireceğinden buna ilişkin desteklerde de değişiklik olacaktır. Yani 1 Ocak 2014 itibariyle yeni asgari ücret yürürlüğe gireceğinden devlet desteği yeni asgari ücrete göre hesaplanacaktır. Detaylı bilgi almak için aşağıdaki iş güvenliği firmalarıyla irtibata geçebilirsiniz” diye konuştu.