Adıyaman’da 400 yıllık anıt ağaç olan doğu çınarının (Platanus Orientalis), güvenlik gerekçesiyle tescilinin kaldırılması ve kesilmesi için komisyon karar aldı.
Şanlıurfa Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyonu, halk arasında ‘Çınarlı Cami’ olarak bilinen Eskisaray Camiinin avlusundaki 400 yıllık anıt ağacın tescilinin kaldırılması kararını aldı. Alınan bu karar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylanırsa çınar ağacı, tescili kaldırılarak güvenlik gerekçesiyle kesilecek.
Şanlıurfa Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Komisyon üyeleri, 2019 yılı Aralık ayında ağaçta yaptıkları inceleme sonrasında çınar ağacının gövdesinde ve kökünde çürümelerin ileri seviyede olduğu, dörtte üçlük kısmının kurtarılamayacak düzeyde çürüdüğü, sadece bir tarafında iletimi sağlayan kambiyum tabakasının ağacın yaşamını sürdürmeye imkan vermeyeceği, gövdenin ve kökün bu haliyle ayakta kalamayacağı ve yaşamını devam ettiremeyeceği, devrilme riskinin olduğu, konumundan dolayı vatandaşların can ve mal güvenliğinin tehlikeye atıldığı şeklinde değerlendirmede bulundu. Komisyon, ‘anıt ağaç’ tescilinin kaldırılmasının ardından kesilecek ağacın yerine uygun bir ağaç dikilebileceğini ifade etti.
“Bir ağaç bir evlat demektir"
Komisyonun bu yönde bir karar alması hem vatandaşlardan hem de uzmanlardan tepki gördü. Eskisaray Camii imam hatibi Üryan Korkmaz, “Bu çınar cami ile özdeşleşmiştir. Kesilmesini halk da istemez, cemaat de istemez. Çürümüş kısmının kesilip yerine ilaç sürerek, tedavisinin yapılması gerekirdi. Böyle bir imkan varken ağacın kesilmesini istemek yanlıştır. Çevreye herhangi bir zararı yok” dedi.
Orman Mühendisi Ahmet Yılmaz ise, komisyon üyelerinin bu kararı almasını tepkiyle karşıladığını belirterek, “Komisyonun aldığı bu kararı kesinlikle onaylamıyorum. Bu ağacın anıtsal bir özelliği var. Bu caminin ismi bu çınardan dolayı ‘Çınarlı Cami’ olarak geçiyor. Bu tür ağaçlar macun yöntemiyle, ilaçlama yöntemiyle kurtarılabilir. İstanbul, Bursa ve Hatay’da da bu şekilde kurtarılmış anıt ağaçlar var. Kurtarılamasa bile bunun simgesel bir özelliği var. Komisyonun bu kararı almasına şaşırdım” diye konuştu.
Cami cemaatinden Adıyaman Şire Pazarı Esnaf Derneği Başkanı Gani Babar, ağacı kesmek yerine bakımının yapılarak yaşatılması gerektiğini belirterek, “Bir ağaç bir evlat demektir. Bu evladı nasıl kesersiniz? Başka yerlerde buna benzer ağaçlar var. Biz bu caminin cemaati olarak bu ağacın kesilmesine karşıyız. Yetkililerden bu ağacı kesmemelerini rica ediyorum. 400 yıllık ağacı kesmeyi nasıl düşünürsünüz?” şeklinde konuştu.
2017 yılında ‘anıt ağaç’ olarak tescillenen 400 yıllık çınarın kökünde bulunan eşyaların üzerine atılan izmarit nedeniyle çıkan yangında çınar ağacının kökü 2016 yılında yanmıştı. Yaşanan bu olayın ardından Orman İşletme Müdürlüğü tarafından anıt ağacın bakım, restorasyon ve tedavisinin yapılmasıyla birlikte ağacın yaşamaya devam edeceği ve doğal ömrünün uzayacağı yönünde teknik rapor hazırlandı. Hazırlanan bu rapora rağmen herhangi bir bakım, restorasyon ve tedavi yöntemi uygulanmadığı için anıt ağaçta çürüme ve kuruma meydana geldi.
