Adalet Bakanlığı Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı, denetimli serbestlik kapsamındaki hükümlülere psikolojik desteğin yanı sıra denetimli serbestlikten yararlanarak eğitim almış eski hükümlülerce seminerler düzenliyor.
“Denetimli Serbestlik Akran Prososyal Modelleme” projesi için pilot şehir olan Ankara’da Denetimli Serbestlik Müdürlüğünde iyileştirme ve rehabilite eğitimi alan yükümlüler, eğitimlerini tamamladıktan sonra sosyal hayata kazandırılıyor. Kendileri gibi yükümlü olan arkadaşlarına Adalet Bakanlığı Ankara Denetimli Serbestlik Müdürlüğünde seminerler veren yükümlüler, geçmişte olayların benzerlerini yaşayan kişiler olarak arkadaşlarının alışkanlıklarından vazgeçmesi ve yaptıkları hataları anlamasında yardımcı oluyor.
Proje hakkında bilgiler veren Adalet Bakanlığı Denetimli Serbestlik Daire Başkanı Hakim Burak Ceyhan, “Denetimli serbestlik kapsamındaki hükümlülerimiz cezalarını infaz ederken biz de aynı zamanda hükümlülere iyileştirme ve rehabilite etme çalışmaları uyguluyoruz” diye konuştu.
Hükümlüler için bireysel ve grup eğitimler olduğunu ve grup eğitimleri sırasında bazı detaylarla projeyi şekillendirdiklerini söyleyen Ceyhan, “Programlardan bir tanesi bireysel görüşme, diğeri ise grup çalışması, grup çalışmalarında; benzer suç öyküsüne sahip hükümlülere uzmanlarımız tarafından bir arada eğitimler veriliyor. Grup çalışmaları sırasında bir şey fark ettik. İnteraktif görüşme şeklinde, benzer suç öyküsünden gelen ve aynı problemleri yaşamış kişiler, sorunlarını nasıl aştıklarını sınıfta dile getirdiklerinde diğer hükümlülere rol model oluyor. Bunu projeye dökebilir miyiz diye düşündük. Uzmanlarımız bir proje yazdılar. Projeyi Türkiye Ulusal Ajansına gönderdik ve kabul edildi” ifadelerini kullandı.
Projenin bir Avrupa Birliği projesi olduğunu kaydeden Ceyhan, “Bu proje bir Avrupa Birliği projesi Romanya ve Portekiz ile iş birliği içinde bu projeyi yürütüyoruz. Projemiz kabul edildikten sonra Portekiz ve Romanya’dan uzmanlar ülkemize geldi. Bizim uzmanlarımız oralara gitti ve eğitim aldı. Sonradan olumlu davranış sergileyen hükümlülerimizi seçerek eğitime tabi tuttuk. Eğitim sonrasında başarılı olanları, eğitici olarak belirledik. Bu arkadaşlar, uzmanların gözetiminde grup çalışmalarında geçmişte yaşadıkları sorunlarla nasıl başa çıktıklarını, kendi tecrübelerini aktarmaya başladılar. Gayet olumlu sonuçlar elde ettik. Pilot olarak Ankara Denetimli Serbestlik Müdürlüğünde yapıyoruz” dedi.
Pilot uygulamanın sonucuna göre projenin Türkiye’ye yayılıp yayılmayacağına karar verileceğini anlatan Ceyhan, “Pilotun çıktılarını değerlendirip, tüm Türkiye’de yaygınlaştırıp yaygınlaştırmamayı kararlaştıracağız. Bu uygulama, dünyada uygulaması az olan bir proje, bu kapsamda Türkiye belki de dünyada ilkler arasında, tüm Türkiye’ye yaygınlaştırıp yaygınlaştırmamaya karar verdikten sonra uzmanlarımız aracılığıyla çalışmalar yapacağız” şeklinde konuştu.
Adalet Bakanlığı Denetimli Serbestlik Ankara İl Müdürlüğünde Dr. Psikolog olarak görev yapan ve projenin yöneticilerden olan Çiğdem Erkunt Kanoğlu ise, “Dünyada ilk kez denen bir proje, çünkü infaz alanında bir yenilik getirmiş durum da, projede yükümlülerin kendileri gibi suç geçmişi olan kişilere eğitim vermesi ön görülüyor. Bizler Ankara Denetimli Serbestlik Müdürlüğü çalışanları olarak bir program geliştirdik. Yaşam becerilerini geliştirmek adına bu program akran eğitimi almış olan yükümlülerimiz tarafından kendileri gibi yükümlü olan kişilere aktarılıyor. Dünyada ilk kez denenmiş bir proje bu, akran eğitimi farklı alanlarda kullanılıyor ancak infaz alanında ilk kez kullanılıyor. Projemizin pilot çalışmaları tamamlandı. Sonuçlar son derece olumlu, katılımcı yükümlülerden aldığımız bildirimlere göre uzmanlarla birlikte katıldıkları programlara nazaran kendilerini daha fazla anlaşılmış hissediyorlar, mesajları almaya daha açık olduklarını söylüyorlar. Çünkü, kendileri gibi geçmişten gelen kişilerin kendilerini daha iyi anladıklarını düşünüyorlar” ifadelerini kullandı.
Kasım ayında projenin tanıtım ve kapanış toplantısı olacağından bahseden Kanoğlu, “Burada da dünya genelinde infaz alanında çalışan büyük akademisyen ve ünlü isimlere projenin sonuçları bildirilecek. Belki tüm dünyada infaz alanında alternatif bir yöntem olarak kullanılır duruma gelecek. Bu anlamda başlangıcın Ankara Denetimli Serbestlik Müdürlüğü olmasından dolayı çok mutluyuz” diye konuştu.
Akran eğitimi kapsamında 22 yükümlüye eğitim verdiklerini ve eğitim sonrasında 3 günlük mikro eğitimlerle destek sağladıklarını vurgulayan Kanoğlu, “Akran eğitim becerilerini tam anlamıyla geliştirdikten sonra onları bu eğitim programını aktarmak üzere görevlendirdik. Pilot çalışmalar 6 haftada tamamlandı ve yüz yükümlüye ulaştık. Projenin sonunda 3 ülkede toplam bin 200 kişiye ulaşılması ön görülmüş durumda” şeklinde konuştu.
Suç ve suçlulukla mücadelenin topluma ait bir sorumluluk olduğunu söyleyen Kanoğlu, “Sadece kurumların bünyesinde yürütülen çalışmalarla suça ilişkin farkındalık veya suça ilişkin çalışmalar yürütülemez. Toplum içerisinde ayrıştırdığımız kitlelere doğru şekilde el uzatmamız gerekiyor. Onların topluma yeniden kazandırılmasıyla ilgili olarak toplum içerisindeki bireysel sorumluluğumuzu yerine getirmemiz gerekiyor. Bunun en başında da ön yargılarımızdan kurtulmak yer alıyor. Bu haberi izlerken de belki izleyenler diyecekler ki; ‘başkalarının canını yakan insanlara neden bu kadar hizmet veriliyor?’ Ama aslında bizim hizmet verdiğimiz yer toplum ve herkesin bir ikinci şansa ihtiyacı vardır” ifadelerini kullandı.
Denetimli Serbestlik cezasını gerçekleştirdiği sırada akran eğiticisi olan Ömer Yılmaz da, “Ben eski mahkumum, şu anki mahkumlara ders veriyorum ve onlar beni can kulağıyla dinliyor. Bu benim çok hoşuma gidiyor ve kendimle gurur duyuyorum. İnsanlar beni gerçekten dinliyor ve bir şeyler yapmaya çalışıyor. Daha önceden yaptıkları hatalardan dönüyorlar” dedi.
Proje çerçevesinde iyi dönüşler aldığını aktaran Yılmaz, “Dışarıda arkadaşlar beni gördükleri zaman selamlaşıyoruz. Oturuyor, çay içiyoruz. ‘Sizler sayesinde uyuşturucuyu bıraktım, arkadaşlarıma hayır demeyi öğrendim’ diyorlar ve bu beni gerçekten çok gururlandırıyor” diye konuştu.
