Makina Mühendisleri Odası (MMO) Antalya Şube Başkanı Prof. Dr. İbrahim Atmaca, kış mevsiminin gelmesi ile birlikte konutlarda ısıtma sezonunun açıldığını, bu nedenle de binalarında kalorifer kullanan vatandaşların, bu sistemlerin bakım ve periyodik kontrollerini mutlaka yaptırmaları gerektiğini ifade etti.
Özellikle yaz mevsimi boyunca çalışmayan kazanların bugünlerde devreye alınmadan önce periyodik kontrollerinin iş sağlığı ve güvenliği kanunu gereği yaptırılması gerektiğinin altını çizen Başkan Atmaca, “Isıtma tesisatlarının verimli ve güvenli çalışması için bu sistemlerin hem bakım hem de periyodik kontrolleri aksatılmadan yaptırılmalıdır” dedi.
“Enerji kaybı yaşamamak için bakım şart”
Kazan gibi basınçlı kapların bakım ve periyodik kontrollerinin neden yaptırılması gerektiği konusuna açıklık getiren Başkan Atmaca, "Tıpkı asansörlerde olduğu gibi kazan gibi basınçlı kapların da düzenli bakımları yaptırılmalıdır. Özellikle merkezi ısıtma sistemlerinde kullanılan kazan borularında herhangi bir delinme ya da bu boru yüzeylerinde herhangi bir kirlenme olup olmadığı kontrol ettirilmelidir. Bilindiği üzere kazanda yakıttan alınan enerji duman gazı ile ısıtma suyuna aktarılmaktadır. Kullanılan suyun sertliği nedeniyle boru yüzeyleri kazan taşı dediğimiz kireç ile kaplı ise, yakıtın enerjisini suya yeterli derecede aktaramadan bacadan sıcak gazı tahliye etmiş oluruz. Boruları üzerinde kireç taşı oluşmuş bir kazanda takribi yüzde 5 verim kaybı yaşandığını biliyoruz. Yine yakıtın yanarak duman gazının aktığı tarafta da enerji aktarım yüzeyleri kül, kurum, partiküllerce kaplanıp ısı aktarım kaybına neden olabiliyor. Yapılacak bakımlarda kazanda enerjinin duman gazından suya aktarıldığı bu yüzeylerin kontrolü ciddi mertebede enerji ekonomisi sağlatacak niteliktedir. Isıtma sezonun başında tavsiye ettiğimiz bu bakımlarda beklenmeyen basınç yükselmelerinde güvenlik tertibatı olarak yer alan emniyet ventilleri ve diğer emniyet elemanlarının da çalışır vaziyette olduğu muhakkak kontrol edilmelidir" dedi.
“3 ay çalışmayan kazan devreye alınmadan periyodik kontrolden geçirilmelidir”
Bakımların yanı sıra kazanların periyodik kontrollerinin de yılda bir kez akredite bir kuruluşa yaptırılmasının önemine vurgu yapan Atmaca, "Bu testlerde kazan basınçlandırılarak herhangi bir deformasyon, sızdırma, korozyon, aşınma, çatlak veya bağlantı sorunlarının olup olmadığı kontrol edilmektedir. Yine bu periyodik kontrollerde, kazanda olması gereken ancak bulunmayan herhangi bir emniyet sisteminin olup olmadığı da gözden geçirilmektedir. Böylelikle bakım sırasında gözden kaçabilecek herhangi bir durum bu periyodik kontrollerde tespit edilebilmektedir. Yılda bir kez yaptırılması gereken bu periyodik kontroller iş sağlığı ve güvenliği kanunu gereği kazanda önemli bir onarım ve revizyon sonrası veya en az 3 ay kullanılmayıp tekrar devreye alınacak bir kazanda muhakkak yaptırılması gerekiyor. Endüstriyel tesislerde bu kontrollerin yapıldığını gözlemlesek de özellikle apartmanlarda kullanılan merkezi ısıtma sistemi kazanlarında bu periyodik kontroller maalesef unutulabiliyor. En az 3 ay çalışmayan ve ısıtma mevsiminin gelmesiyle tekrar kullanılacak bu kazanların periyodik kontrollerinin bu günlerde muhakkak yaptırılmasını öneriyoruz" diye konuştu.
“Kazan yakıcısının kazancı belgesi bulunmalıdır”
’Kazanların işletilmesinde yöneticiler, kazan yakıcısında bulunması gereken kazancı belgesine de dikkat etmelidirler’ diyen Atmaca, "İş güvenliği mevzuatı uyarınca kazan yakıcısında muhakkak kazancı belgesi bulunmalıdır. Kazanın, eğitimler ile alınan bu belgeye sahip bilinçli kişilerce yakılacak olması, yine hem güvenilir hem de ekonomik işletme şartlarında çalışmayı sağlayacak bir diğer etkendir. Isıtmada kullandığımız kazanların bakım ve periyodik kontrollerinin aksatılmadan yaptırılması ve kazanların belgeli ehil kişiler tarafından işletilmesi hem güvenli hem de ekonomik ısıtma sağlayacak, kazanların enerji verimli çalışması emisyonları azaltacak böylece çevreye verilen tahribat da azalacaktır" ifadelerini kullandı.
