Artvin Valisi Yılmaz Doruk, sorunları yerinde tespit etmek amacıyla Murgul ilçesinde ve Damar köyünde bir dizi ziyaret ve incelemelerde bulundu.
Damar köyünde faaliyetlerini sürdüren Damar Eti Bakır A.Ş. İşletmesini ziyaret eden Doruk’a, İşletme Müdürü Ünsal Arkadaş tarafından çalışmalar hakkında çeşitli bilgilendirmelerde bulunuldu.
"Madencilik temel insan ihtiyaçlarının karşılanması açısından, en önemli ekonomik faaliyet alanıdır"
Madencilik faaliyetleri hakkında bilgi veren Eti Bakır İşletme Müdürü Sinan Kabal, "Madencilik temel insan ihtiyaçlarının karşılanması açısından, en önemli ekonomik faaliyet alanıdır. Madencilik, insanoğlunun diğer canlılardan ayrışma, zeka ve kabiliyetini kullanarak kendi denetiminde yeni bir dünya inşa etme arzu ve çabasının temel dayanak noktasını oluşturmaktadır. İnsanoğlu, yerkabuğunun kendisine doğal hayatın ötesinde, yeni bir hayat tarzı, yeni bir dünya inşa edebilme olanağı sağlayacak kaynaklar sunduğunu fark ettiği günden itibaren, bu kaynaklardan yararlanma çabası içine girmiş ve böylece madencilik en önemli ekonomik faaliyet alanı olarak ortaya çıkmıştır. Dünyanın küresel bir pazara dönüştüğü, madenciliğin gücü tayin ettiği günümüz dünyasında, hammaddesini üreten ve ürettiği hammaddeyi ürüne dönüştüren toplumlar, güçlü ülkeler haline gelmişlerdir” dedi.
“Ülkemiz küresel gelişmişlik liginde 140 ülke arasında 51’inci sıradadır”
"Rekabet gücünün arttırılmasının yolu hammaddelerimizi yerli kaynaklarla üretip ihraç etmeden yüksek katma değerli uç ürünlere dönüştürdükten sonra ihraç etmekten geçer" diyen Kabal, “Madencilikte kaynak milliyetçiliğine önem verilmesi geleceğimizi daha güvenli kılacaktır. Bunun için dünyayla rekabet edebilecek yerli firmaların desteklenmesi gerekmektedir. Gerçekleştirilen değerlendirmeler sonucunda, on beş metal hammaddesi; altın, alüminyum, antimuan, bakır, çinko, demir, gümüş, kobalt, krom, kurşun,lityum, manganez, molibden, nikel ve volframtürkiye için kritik metal hammadde listesinde yer almıştır. Madenler sadece bir ekonomik değeri ifade etmiyor aynı zamanda medeniyeti de temsil ediyor. Bu büyük ekonomik hareketin devamlılığı bizlerin olduğu kadar tüm vatandaşların sorumluluğundadır. Zaman zaman içeriden ve dışarıdan bazı mihraklar bu büyük ekonomik yapıyı tehdit etmektedir. Bu mihraklar özellikle çevre algısını argüman olarak kullanarak istikrarsızlık ve kaos yaratma gafletine düşmektedirler. Kalkınmanın temelinde yeraltı zenginlikleri yatar. Bu yeraltı zenginliklerinin ise tamamen yerli imkanlarla kazanılıp uç ürünlere dönüştürülmesi ülke ekonomisi ve refah seviyesi açısından anahtar formül değerindedir. Uygarlığımızın güvenliği,huzuru ve sağlıklı yaşamı için madenciliğe gereksinim duyulmaktadır” şeklinde konuştu.
“Dünya maden üretiminde de rol oynayan ülkelerin başında ABD, Çin, Güney Afrika, Kanada, Avustralya ve Rusya gelmektedir”
Kabal, dünya maden üretiminde rol oynayan ülkelerin başında ABD, Çin, Güney Afrika, Kanada, Avustralya ve Rusya’nın geldiğini belirterek, şöyle devam etti:
"Günümüzde dünyada 1,5 trilyon dolar değerinde 10 milyar tonun üzerinde maden üretilmektedir. Bu rakamın yüzde 10’u metalik madenler’e aittir (150 milyar dolar), Metal madeni için ülkelerin kişi başı metal tüketim miktarları onların gelişmişlik sıralamasını da belirlemektedir. Gelişmiş ülkelerde 10,3 kilogram iken Türkiye’de 3,7 kilogramdır. Yaşam standardı kalitesiyle kişi başına düşen maden tüketimi miktarı arasında doğrusal bir ilişki bulunmakta olup, tüketim miktarının refah düzeyiyle birlikte arttığı görülmektedir. Günümüzde dünyada yaklaşık 90 çeşit madenin üretimi yapılmaktayken ülkemizde 60 civarında maden türünde üretim yapılmaktadır. Altın dışa bağımlılık yüzde 85, cari açık yüzde 4 milyar dolardır. Alüminyum; dışa bağımlılık yüzde 95, birincil alüminyum üretiminde, cari açık 700 milyon dolar, bakır; dışa bağımlılık yüzde 77 üretim: cevher 6,7 milyon ton/yıl tüvenan, metal; 54.000 ton/yıl, ihracat, 245.000 ton/yıl değer: 178 milyon dolar, ithalat, 2,7 milyar dolar bakır ve bakırdan eşya, ihracat, 1,1 milyar dolar bakır ve bakırdan eşya. Cari açık, 1,4 milyar, rezerv 3,9 milyon ton metalik cu eşdeğer."
"Hammadde satan ve mamul madde satın alan değil de mamul madde ihraç eden konuma gelebilmek için gerekli mekanizmaların geliştirilmesi ve gerekirse tarife dışı uygulamalara yönelinmesi gerekmektedir"
Dünyayla rekabet edebilecek yerli firmaların desteklenmesi, kaynak milliyetçiliğine önem verilmesi gerekmektedir diyen Kabal, “Hammadde satan ve mamul madde satın alan değil de mamul madde ihraç eden konuma gelebilmek için gerekli mekanizmaların geliştirilmesi ve gerekirse tarife dışı uygulamalara yönelinmesi gerekmektedir. Maden işletmeciliğinin her türlü etkiden uzak devlet politikası güvencesi ile yerliliği de destekleyecek şekilde yapılmasının sağlanması gerekmektedir. Maden işletmecileri taşra bölgelerde aktivistlerin ve sivil toplum örgütlerinin güdümüne bırakılması kültür erozyonuna ve kaynak israfına sebep olmaktadır. Cari açığa sebep olan aramalı ve nihai ürün kodları belirlenerek bu alanda üretimin teşvik edilmesi, desteklenmesi büyük önem arz etmektedir. Özellikle ithal edilen ürünlerin belirlenerek bu alanlarda üretimin teşvik edilmesi gerekmektedir. Düşük teknolojik ürün profilinden orta-yüksek teknolojik ürün profiline geçiş imkanlarının oluşturulması, ulusal sanayi strateji hedeflerine uyum açısından önemlidir. Stratejik ve öncelikli alanlara yönelik güdümlü projelerin geliştirilmesine yönelik destek mekanizmalarının oluşturulması önem arz etmektedir. Öncelikli alanların belirlenmesi, savunma sanayi ekip ve ekipmanlarına yönelik (iha, siha, tank, helikopter, yerli oto..vs) yeni ürün skalalarının belirlenmesi ve desteklenmesi gerekmektedir. Bu alanda hiç örneği bulunmayan ar-ge merkezlerinin sektöre ve firmalara kazandırılması. Yüksek katma değerli teknolojik ürünlere yönelme ve nitelikli insan kazanma açısından son derece önemlidir. Sektörde faaliyet gösteren yerli firma sayısının arttırılması, yeni yerli alt sektörlerin oluşturulması, yedek parça ve donanım temininde yerli imkanların geliştirilmesi gerekmektedir. Eti Bakır ve Cerattepe’de üretmiş olduğumuz ham madde, Samsun’daki izabe tesislerimizde zenginleştirerek, Artvin’den metal olarak yüzde 30’u biz karşılıyoruz,katkı olarak da yüzde yüz karşılıyoruz” ifadelerini kullandı.
