Bitlis yöresinde kendine has büyüklüğü ve aromasıyla yetişen cevizden 150 milyon TL gelir bekleniyor.
Bitlis Tarım ve Orman İl Müdürü Rıfat Çelik, Bitlis cevizinin aroması ve kalitesinin tartışılmaz olduğunu belirterek özellikle Adilcevaz cevizinin ülke genelinde meşhur olduğunu söyledi. Adilcevaz ilçesinin ceviz konusunda ayrı bir önemi olduğunu belirten Çelik, “Ceviz insan beslenmesinde çok önemli bir gıda maddesidir. Pandemi sürecinde ülkemizde tüm ürünlerde olduğu gibi kabuklu meyveyi de önemsedik. Bu yıl ceviz alanlarımızı artırdık. Bitlis’te bir milyon 300 bin dekar tarım arazimiz bulunmaktadır. Bunun 70 bin dekar alanına meyve yetiştirmekteyiz. Bununda 45 bin dekar alanı da ceviz üretimi yapılmaktadır. Bitlis’te ortalama 400 bin ceviz ağacı mevcut. Bunun yarısından fazlası meyve vermektedir. Geçen yıl rekoltemiz 3 bin 200 ton civarında olmuştu. Bu yıl yaptığımız kaplama ceviz bahçelerimizle bu sene cevizlerin var yılı olmasıyla tahmini 5 bin ton civarında rekolte bekliyoruz. Bu yıl cevizin il ekonomisine katkısı 150 milyon lira civarında olmasını bekliyoruz. Bu da ilimizde diğer tarımsal üretimlerin yanı sıra alternatif gelir kaynağı anlamında önemli bir üründür" dedi
Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak kaplama ceviz bahçelerini desteklediklerini ifade eden Çelik, "Her yıl başta Bitlis Valimiz olmak üzere İl Özel İdaresi destekleriyle ceviz alıp çiftçilerimize bahçe yapmaları için dağıtırız. İlimizde ceviz önemli olduğu için bizler Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi ile 2008 yılında bir çalışma başlatmıştık. Bizim yaklaşık 35 yerli ceviz çeşidimiz var. Bunların sertifikasyon işlemlerine başladık. Bunların içinde verimi en yüksek Adilcevaz13 ve Kazankaya olmak üzere iki çeşidimizde seçim yaptık. 10 yıl emek verdikten sonra tescil ve sertifikasyon işlemlerini bitirdik. Bu sene hasadı Adilcevazlı ceviz fidanı üreticimiz Mehmet Akkoyun ile birlikte yaptık. Burada her yıl 15 bine yakın ceviz fidanı yetiştirilir bizlerde bunların birçoğunu alıp dağıtırız. Bu işin sürekliliğini sağlama anlamında Bu yıl Erzurum Doğu Anadolu Projesine (DAP) proje sunduk. İnşallah 24 dekar alanda gen bahçesi ve sera kurarak fidan üretimini artıracağız. İlimizde 170 bin meyve vermeyen ağaçlar var. Bunları ekonomiye kazandırma adına her sene dönüşüm çalışması yapıyoruz. Bu sene yaptık. Bu yıl 6 bine yakın ceviz ağacının dönüşümünü yaptık. Bundan da 30 yaş üstü ağaçları iki yıl içinde meyveye yatırıyoruz. Bölgenin kadim meyvesidir. Biz Türkiye üretiminde 28. sıradayız. Şu anda 2 bin kişiye yakın ceviz hasadında çalışıyor” diye konuştu.
Adilcevazlı ceviz fidanı üreticisi Mehmet Akkoyun ise “Adilcevaz ilçesinde Kazankaya ve Adilcevaz13 çeşitlerini üretimini yapıyorum. Özellik olarak üstünde durduk sertifikasını aldık. Şu an iki çeşit üstünde üretim gerçekleştiriyoruz. Bin 800 rakımda üretim yapıyoruz. Özelikle soğuk iklimlere adaptasyon gösteriyor. Yağı tadı aroması olarak çok güzel. Yağ oranı çok yüksek, kendi kendini dölleyen bir çeşit. Şu anda Türkiye’de ceviz olarak gerideyiz. Tüketim olarak ilerdeyiz. Bunun geliştirmesi için çalışıyoruz. Bu sene hasat güzeldi” dedi.
