Türkiye’de ilk kez kirazıyla ünlü Denizli’nin Honaz ilçesinde deneme dikimi yapılan bodur kiraz çeşitleri, üreticiler için umut oldu. Yürüme mesafesinden hasat yapılacak olması nedeniyle üretim maliyetlerinin düşük olması hedeflenen 3 çeşit kirazda, ilk ürün heyecanla bekleniyor.
Denizli’nin Honaz ilçesinde ilk kez dikimi yapılan kordia, regina ve karmel cinsi bodur kirazlar, çiftçinin heyecanını artırdı. 37 dekarlık bir alanda yetiştirilerek olan 4 bin 500 adet 3 cins bodur kiraz fidanı, ihracat için kiraz üretimi yapan bölge çiftçisi için örnek oldu. Dekar başına 20 bin TL maliyetle 1 metre aralığında ekilen fidanların ürün vermeye başladıklarında en büyük özellikleri ise merdivenle çıkılan yüksek ağaçlar yerine yerden yürüme mesafesinde toplanacak olması. İşçilik maliyetinin en az indirilmesi ve olumsuz hava şartlarında örtü çekilerek korumaya alınabilecek olması gibi avantajları bulunan bodur kirazlarda, dekar başına daha fazla ve daha kaliteli kiraz elde edilmesi hedefleniyor.
Fidanların büyüdükçe tellere bağlandığını belirten kiraz üreticisi İrfan Çam, “Bu kiraz türü Honaz ilçesinde ilk defa kordia cinsi kiraz çeşididir. Özelliği Bundan 3 sene sonra verim vermeye yurtdışına ihracata gidiyor. Napolyonun bir eşi diyebilirim. Bunlar genelde yarım metreden ve bir metreden kiraz toplanıyor. Bunları dalları büyüdükçe buradaki telle bağlanıyor” dedi.
“Burada çalışmalarımıza başladık”
Bodur kiraz çeşitlerin dikimini ilk kez yaparak öncülük yapan tarla sahibi Kadir Öncan ise “Menteş’te kurduğumuz kiraz bahçemiz, telli terbiyeli bu maksimum 14 anaçlı kordia, regina ve karmel cinsinden oluşuyor. Burada asıl amacımız işçilik maliyetini en aza indirip hava şartlarından dolayı örtü altına alarak burada daha verimli dünya standartlarında bir bahçe oluşturmak. Buradaki tüm işçiliği en aza indiriyoruz. Dünya piyasasına satıyoruz, bizim dünya pazarına çıkmamız için fiyat oluşturmak istiyoruz. Buda dekar başına fazla ürün, dekar başına en az maliyetle üstesinden gelebiliyoruz. Bunlarda Türkiye’de ilk yapılan bahçelerden, bunun asıl kompetanı bir hocamız var o buldu. Bizde burada çalışmalarımıza başladık. Dekarda 222 tane fidan var 37 dekarlık bir alan aşağı yukarı 4 bin 500 tane fidanımız var. Dekar başına bugünün şartlarında döviz kurlarıyla beraber 20 bin TL maliyeti var. Bunlar ikinci planda aslında, asıl durum ise bizim ilerleyen yıllarda en az maliyetli en yüksek tonaja çıkabilmektir” ifadelerini kullandı.
İlerleyen süreçte hedef 3 ton ürün
Amaçlarının 3 yılda bahçeden tam verim almak olduğunu belirten Öncan, “Rekolte olarak orada ilk yıl ilk dip sürgünlerinden ürün almak. Normalde bizim kiraz ağaçlarımız 7-8 yılda ürün verir. Fakat biz bu sistemde telli terbiyelide ilk dip sürgünlerinde meyve alarak ağaç başına 100 gram meyve demek olur, bizim için ikinci yılda yarı verim üçüncü yılda ise bahçeyi tam verime geçirmek. Ondan sonra 3 ton civarında bir ürün beklentimiz var. Ben okumadım dede ve baba mesleği ben onlardan devam ediyorum. Burada amacımız en iyiye ulaşmak. Parasal konudan önce en iyiye ulaşmaya bakıyoruz. Maliyet aynı kilogramlar tatmin etmiyor. Bunun için araştırma geliştirme çalışmalarını yapıyoruz ve bu sonucu elde ettik. O yüzden bu bahçeyi kurmaya karar verdik” dedi.
