Prof.Dr. Ahmet Akgül, Ramazan ayında kalp hastaları için önemli uyarılarda bulundu.
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Ahmet Akgül, “Ramazan ayının gelmesi ile beraber, kalp-damar hastaları, oruç hakkında takip edildikleri doktorlara başvurmaya başlarlar. Kalp-damar hastalıkları geniş bir yelpazede dağılım gösterdiğinden, ‘tüm kalp hastaları oruç tutamaz’ yerine hastaların bireysel olarak değerlendirilerek, hastalığın tipi-şiddeti, kullandıkları ilaçlar yanında beslenme planları da göz önüne alınarak karar verilmelidir. Yapılan çalışmalarda, sağlıklı kişilerde, Ramazan ayı boyunca kalp hastalıklarının (kalp krizi, inme, atriyal fibrilasyon) sıklığının artmadığı gösterilmiştir. Bununla beraber, önceden kalp hastalığı olan kişiler için ise bireysel değerlendirme gereklidir. Yaklaşık 15 saat süren açlık dönemlerinde ilaçların zamanlaması ve dozunun ayarlanması önemlidir. Bu nedenle, oruç tutmak isteyen kalp hastalarının öncelikle hekimi ile görüşmelidir. Genel olarak, oruç tutmanın, ‘stabil’ yani tekrarlayan şikayetleri (göğüs ağrısı veya nefes darlığı gibi) olmayan kalp hastalarında olumsuz etkisi olmadığı çalışmalarda gösterilmiştir. Dolayısıyla, tedavi altında hastalığı stabil olarak seyreden kalp hastaları (yüksek tansiyon, kalp yetersizliği, kalp damar hastalığı) hekimlerine danışarak ilaç alım saatlerini düzenleyerek ve bazı beslenme kurallarına uyarak Ramazan ayında güvenle oruç tutabilir” dedi.
Ramazan ayı boyunca, stresten uzak ruhani bir ortamda, daha az besin alımı ile günde yaklaşık 15 saat sigaradan uzak durulmasının sağlıklı kişilerde olduğu gibi kalp hastalarında da olumlu etkisini olduğunu ifade eden Dr. Akgül, “Oruç sırasında, tütün ürünlerinden uzak durulması ve kalp hastalığı için büyük risk faktörü olan stresin azalması ile olumsuz duygu, düşünce ve davranışlardan uzak durarak, ibadet ederek ruhunu dinlendirerek ulaşılan manevi huzur, kalp hastalığı riskinde azalmaya yol açmaktadır. Ramazan ayı, kan basıncında artışa yol açan sigaranın bırakılması içinde altın bir fırsat sunmaktadır. Aynı şekilde, daha küçük porsiyonlarda ve daha az yemek yenmesi, iyi kolesterolde (HDL) %30-40 oranında artışa ve kötü kolesterolde (LDL) azalmaya yol açmaktadır. Üstelik bu yarar, kişi kilo kaybederse daha belirgin hale gelmektedir. Dolayısıyla kalp hastaları, küçük porsiyonlarda yemeli, yağlı ve tuzlu besinlerden uzak durmalıdır. İftarda hızlı yemek yenmemelidir. Diyetleri, çorba ve sebze-meyve gibi liften zengin besinlerden oluşmalıdır. Ramazan boyunca iki ana yemek yerine, dört küçük öğün şeklinde beslenmelidirler. Sahur ve iftarda iki ana öğün ile iftardan sonra 1-1.5 saat aralıklarla iki ara öğün şeklinde düzenlenmelidir. İftar sırasında, nefes darlığını artırabileceğinden, büyük miktarda sıvı tüketiminden kaçınmalıdırlar. Hekiminiz tarafından başka bir şey önerilmediyse iftar-sahur arasında 2-2.5 litre su tüketin. İlaç tedavisi alan hipertansiyon hastaları, yaşlılar ve kalp damar hastaları için bu önemli bir konudur. Aşırı çay-kahve içiminden uzak durulmalıdır” diye konuştu.
Prof.Dr. Akgül, toplumda sık karşılaşılan kalp hastalıklarını şöyle sıraladı:
“Hipertansiyon: Özellikle birden fazla ilaç kullanan hipertansiyon hastaları, Ramazan ayı başlamadan önce kan basınçlarının normal seviyelere ulaşıldığından emin olmalıdır. Özellikle hipertansiyonu kontrol altında olmayan hastalar oruç tutmamalıdır. İdrar söktürücü ilaçların dozu yüksek olmamalıdır ve bu ilaçlar iftardan sonra alınmalıdır. Doktorunuz uzun etkili tansiyon ilaçları vererek günde tek defa -sahurda veya iftarda- kullanmanızı sağlayabilir.
Kalp yetersizliği olan hastalar: Nefes darlığı, öksürüğü ve ayaklarda şişliği olan kalp yetersizliği hastaları oruç tutmamalıdır. Aynı şekilde ileri kalp yetersizliği olan hastalar da oruç tutmamalıdır. Bununla beraber, şikayetleri kontrol altına alınmış hastalar bazı önlemler (diyet ve ilaç uyumu tam ise) altında oruç tutabilir. Bu hastalar iftardan sonra aşırı yememeli ve sahura kadar küçük porsiyonlar ile beslenmelidir. İdrar söktürücü kullanımı, sabah yerine akşam saatine alınmalıdır. Ancak, yüksek doz idrar söktürücü kullanması gereken hastalar, oruç tutmamalıdır. Hastalar günlük hayatlarında dikkat ettikleri tuz ve su alımı kısıtlamalarına aynı şekilde devam etmelidir.
Bir yıldan daha önce zamanda kalp krizi geçiren veya stent takılan hastalar: Normal günlük aktivitesini yaparken sıkıntısı olmayan hastalar, Ramazan boyunca aşırı aktiviteden uzak durdukları ve ilaçlarını düzenli aldıkları sürece, oruç tutabilir. Yakın zamanda kalp krizi geçiren hastalar oruç tutmamalıdır.
Kan inceltici (antikoagülan, kumadin) kullanan hastalar: Bu ilaçları uzun süre kullanan ve laboratuvar testi olan INR değeri istenen aralıkta olan hastalar oruç tutabilir. Ramazan ayı öncesinde, sırasında ve sonrasında INR testi ile istenen aralıkta olduğu gösterilmelidir. Mekanik kalp kapağı olan hastalarda yapılan çalışmada, Ramazan boyunca INR değerinde değişiklik olmadığı ancak Ramazan sonrası dönemde INR değerinde artış olduğu gösterildiğinden Ramazan sonrasında da sıkı takibi yapılmalıdır. Aspirin ise, mide sorunlarına yol açtığından iftar sonrasında alınmalıdır. Diğer bir kan sulandırıcı ajan klopidogrel ise, sahurda veya iftarda alınabilir.
Riskli gruplar:
1. Tekrarlayan göğüs ağrısı olan kalp hastaları
2. Halsizliğin ve nefes darlığın eşlik ettiği kalp yetersizliği olan hastalar (bu hastalarda idrar söktürücü ilaçların sık verilmesi gereklidir)
3. Son 6 hafta içinde kalp krizi veya açık kalp cerrahisi geçiren hastalar
4. Son 1 ay içinde koroner damarlarına stent takılan hastalar
5. Son 1 ay içinde kalp yetersizliği nedeniyle hastaneye yatıp çıkan hastalar
6. Kalp kapaklarında iltihap ve özellikle darlık olan hastalar (aort kapağında)
7. Kan inceltici (antikoagülan, kumadin) kullanan hastalar
8. Ölümcül aritmiyi önleyici ilaç kullanan hastalar
9. Kontrolsüz hipertansiyon hastaları
10. Düzenli olarak takip gerektiren kalp hastalığı olan hastalar.”
Prof.Dr. Akgül, “Sonuç olarak, Ramazan öncesinde sağlık durumunuzun tespiti ve ilaçların dozlarının ve zamanlaması için doktorunuza başvurmanız, verilen ilaçları zamanında ve tam olarak kullanmanız ve kalp sağlığı açısından yüksek riskli olarak saptanan hastaların da oruçtan uzak durması sağlığınız için önemlidir” açıklamalarında bulundu.
