Dünyadan alıyorduk artık dünyaya satıyoruz, ısınınca 10 kat büyüyor

Tarımdan sanayiye kadar birçok alanda kullanılan, ısıtıldığında 10 kat büyüme özelliğine sahip esrarengiz maden, Türkiye’de ilk kez Sivas’ta çıkartılıp işlenerek dünyaya pazarlanıyor. Onur Erden - Bora Kara - Serhat Yılmazer

Türkiye’de üretimi olmadığı için yakın bir tarihe kadar ithal etmek zorunda kaldığımız Vermikütil madenini artık Sivas’ta çıkartıp, işledikten sonra dünyaya ihraç ediyoruz.

Isıtıldığında 10 kat büyüme özelliği ile dikkat çeken maden, tarımdan sanayiye kadar birçok alanda kullanılıyor.

Türkiye’nin yeni yeni tanıdığı bu maden Sivas’ın Yıldızeli ilçesi Karakoç ve Kapaklı köyünde çıkartılıyor.

Genç girişimci Barış Gazanfer Yıldırım tarafından kurulan fabrikada ısıl işlemden geçirilerek kullanılabilir hale getirilen maden Kanada’dan Avustralya’ya kadar dünyanın birçok ülkesine ihraç ediliyor

Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü tarafından 1990’lı yıllarda tespit edilen Vermikülit yatağı Yıldırım tarafından 2004 yılında başlatılan AR-GE çalışmaları sonrasında ülke ekonomisine kazandırıldı. Yıldırım, yaptığı çalışmalarla 2016 yılında Yurt Madenciliği Geliştirme Vakfının Üretim Ödülüne layık görüldü. Türkiye’de ilk olma özelliği taşıyan çalışmaları hakkında bilgi veren Barış Gazanfer Yıldırım, madenin doğal bir mineral olduğunu belirterek, “Vermikülit minerali endüstriyel bir hammaddedir. Doğada 3 binden fazla mineral var. Bunlardan biridir. Bu mineralin içerisinde magnezyum, demir, potasyum, sodyum gibi özellikle tarımda faydalı olan elementler var, doğal bir mineral” dedi.

Ham maddenin ısındığında genleşmesine rağmen hafiflediğini söyleyen Yıldırım, “Bu mineralin en büyük özelliği ısıl işleme tabi tutulduğu zaman genleşen ve hafifleyen bir özelliği var. Bu şekli ile hafif ama bitkiye gerekli mineralleri sağlayan bir kullanım alanı var. Bu nedenle hem yurt dışında hem de ülkemizde bu malzeme kullanılıyor. Organik olmasına rağmen ülkemizde kullanım oranı diğer kimyasal gübrelere oranla maalesef çok daha düşük. Kimyasal gübrenin Dünyada artık büyük bir sorun olduğunu görüyoruz. Birçok hastalığa neden olarak gösteriliyor” dedi.

Yıldırım, madenin ısıtsal işlemden geçirildikten sonra su tutma özelliği kazandığını ifade ederek, “Bu malzeme bitkiyi organik olarak beslemektedir. Isıl işleme tabi tutulduğunda genleştiği için su tutma kapasitesi oldukça güçlüdür. Suyu bünyesinde tuttuğu için sulama sonrası tuttuğu suyu peyderpey bitkiye aktarabilmektedir” dedi.

Ürünü birçok ülkeye ihraç ettiklerini belirten Yıldırım, “Avustralya’dan Kanada’ya. Amerika’dan Hollanda’ya, İspanya’ya, Meksika’ya ihracat yapıyoruz. İç piyasaya da ürünlerimizi veriyoruz. Halen bu ürün ülkemizde ithal edilmektedir. Gayemiz ithalatın önüne geçip, ihracatımızı arttırarak ülkemize fayda sağlamaktır" dedi.

Vermikütil madeninin Sivas’ta Maden Tetkik Arama (MTA) tarafından 1990 yılında bulunduğunu anımsatan Yıldırım, “MTA tarafından 90’lı yıllarda sondajları yapılmış. Ama maalesef yatırıma dönüştürülüp üretime kazandırılmamış. Bazı firmalar denemiş ama başarılı olamamış. Çünkü bunu taşından toprağından ayrıştırmak için ciddi bir AR-GE gerektiriyordu. Biz yurt dışından alanında uzman danışmanlarla çalıştık. Neticesinde üretim yapabilen bir fabrika kurduk” şeklinde konuştu.

Yıldırım, Vermikülit madeninin elektrikli otomobillerin fren balatası ve motor yalıtımında kullanıldığını, yerli bu madenin milli otomobilde de kullanılabileceğini belirterek şunları söyledi: “Bu maden aynı zamanda fren balatası yapımında kullanılıyor. Pahalı ve ileri teknolojiye sahip araçların fren balatalarında bu maden kullanılıyor. Umarım ilerleyen yıllarda bizim bu madenimiz yerli otomobillerimizin fren balatalarında kullanılabilir. Kendi ve milli bu malzememizle milli otomobillerimizin güvenlik malzemelerini yapabiliriz. Aynı zamanda elektrik yalıtım özelliği de olduğu için elektrikli otomobillerde yalıtım malzemesi olarak da kullanılabilir.”